3 sierpnia to Światowy Dzień Piwa i Piwowara. Jest stare jak świat i pijane częściej niż kawa czy coca cola

„Ruszaj się Bruno, idziemy na piwo, niechybnie brakuje tam nas” pisał Edward Stachura w latach 60-tych ubiegłego wieku. Nie był wtedy odosobniony, choć ten okres można uznać raczej za gorszy w historii polskiego piwowarstwa. Jednak i wtedy, i dziś piwo jest najpopularniejszym alkoholem na świecie i trzecim pod względem popularności płynem po wodzie i herbacie.

Od kiedy wa rzy się piwo? Najstarsze dowody (w tym zapisy w piśmie klinowym) dowodzą, że piwo wyrabiali już Sumerowie cztery tysiące lat przed naszą erą. Nieco późniejszy Kodeks Hammurabiego regulował niektóre kwestie związane z piwem, naczynia z tym napitkiem wkładano do grobowców starożytnych Egipcjan. Najstarszy odnaleziony browar jest datowany na 3700 rok przed naszą erą.

Co do zasady – od owych czasów do dziś produkcja piwa nie zmieniła się. Jego zasadniczymi składnikami są skiełkowane ziarno i woda.

Słód to podstawowy składnik piwa (zresztą nie wyłącznie piwa, ale o tym później. Czym jest? Słód to po prostu skiełkowane wysuszone ziarno, stanowiące podstawę do produkcji piwa.

Najczęściej używa się słodu jęczmiennego, ale są też słody pszeniczne i żytnie. Zdarzają się także piwa na bazie słodów owsianych.

Od rodzaju słodu zależy rodzaj i kolor piwa. Barwę określa się jednostkami EBC. Na przykład kolor lager, pilznera czy jasnego pszenicznego mieści się w przedziale 4-8 EBC, barwa koźlaka czy pszenicznego ciemnego 35-60 EBC, wartości wyższe dotyczą np. portera.

W sensie technologicznym piwem jest także...sake. To napój powstający ze skiełkowanych, fermentowanych ziaren ryżu.
Jak powstaje piwo? To skutek fermentacji brzeczki piwnej czyli wyciągu ze słodu (poddawanego gotowaniu) z dodatkiem drożdży piwnych. Te ostatnie mogą być rozmaite.

Znawcy piwa używają wielu różnych klasyfikacji. Jedna z podstawowych to podział na piwa dolnej i górnej fermentacji. O co chodzi z górą i dołem? O temperaturę. Ta zależy od rodzaju drożdży. Górna fermentacja przebiega w cieple. Temperatura tego procesu to 15-25 stopni. Dolna fermentacja potrzebuje niższych temperaturach: od 5 do 9 stopni.

Jest jeszcze fermentacja spontaniczna. Dochodzi do niej, gdy brzeczka piwna pozostaje w otwartych kadziach, do których drożdże i inne mikroorganizmy dostają się spontanicznie. Oczywiście rodzaj fermentacji (wraz ze składnikami) decyduje o rodzaju piwa.

Piwo fermentacji dolnej to:

• - lager
• - pils
• - bock (koźlak)
• - porter bałtycki
• - ice lager ( fermentowane w bardzo niskiej temperaturze, popularne w USA i Meksyku)

Piwo górnej fermentacji to m.in.:

• - ale ( w różnych wersjach:angielskie, belgijskie, niemieckie, India Pale itd.)
• - porter
• - stout
• - pszeniczne białe
• - czerwone
• - piwo trapistów

Piwo spontanicznej fermentacji to lambic. Warzony jedynie w okolicach Brukseli. Może występować też w wersji kriek – z macerowanymi wiśniami i w wersji faro- z dodatkiem cukru

W zasadzie piwo należy do słabszych alkoholi. Na ogół zawartość czystego etanolu to od 2 do 10 proc. Być może dlatego w Rosji piwo za napój alkoholowy uznano dopiero w 2013 roku. Przedtem traktowano je na równi z oranżadą.

Zdarza się jednak, że zawartość alkoholu w piwie jest znacznie wyższa. W szkockim browarze Brewmeister wyprodukowano piwo o wdzięcznej nazwie Snake Venom (Jad żmii), które zawiera aż 67, 5 proc. alkoholu.

Przeciętnie piwo lager ma 4,5 -5 proc. alkoholu, piwo typu koźlak 6-8 proc, porter bałtycki zawiera 8-9,5 proc. alkoholu.

Piwo nie zawsze też mało kosztuje. Kilkaset złotych za butelkę? Jeśli chcemy tyle zapłacic gatunków do wyboru będzie całkiem sporo.

Najtańsze z najdroższych jest chińskie piwo Pabst Blue Ribbon 1844. Za butelkę tego trunku trzeba zapłacić 44 dolary czyli około 160 zł. Prawie dwa razy droższe jest BrewDog Sink the Bismarck.

Pół litra kosztuje 80 dolarów czyli ponad 290 złotych. Pocieszyć może fakt, że taki wydatek wystarczy, żeby upić kilka osób. BrewDog Sink the Bismarck zawiera...41 proc. alkoholu. Ale technologicznie trunek pozostaje piwem.

Za butelkę duńskiego Carlsberg Jacobsen Vintage No. 1 trzeba zapłacić ponad 1, 5 tysiąca złotych. (400 dolarów). Nic dziwnego jednak, skoro rocznie produkuje się zaledwie kilkaset butelek tego piwa.

Cena butelki australijskiego Antarctic Nail Ale dochodzi do 7 tysięcy złotych. To cena aukcyjna jednej z 30 wyprodukowanych butelek piwa zawierającego specjalnie pobrana wodę z Antarktydy. Dochód ze sprzedaży został przeznaczony na ochronę mórz.
Równowartość około 30 tysięcy złotych to najwyższa kwota jaką kiedykolwiek zapłacono za butelkę piwa. Taką cenę uzyskano na aukcji w 1939 roku, na której licytowano butelkę Lowenbrau Beer, która przetrwała katastrofę sterowca Hindenburg.

Chyba najbardziej znanym browarem z Wielkopolski jest browar w Grodzisku. Według tradycji warzono w nim piwo od 1301 roku. W XVIII wiekiu piwo było już sławne w całym regionie, rozpoczęto także eksport. Było drogie, więc urzędnicy z poznańskiego magistratu dostawali je w nagrodę.
W międzywojniu piwo grodziskie eksportowano do 37 krajów. Po 1945 roku browar upaństwowiono piwo grodziskie nazywane „szampanem wśród piw” warzono do 1994 roku. Później na 20 lat produkcję przerwano. Od 2015 roku – tym razem w prywatnych rękach browar znów działa.

Także już w setkach lat liczy się historia browaru Fortuna w Miłosławiu. Pierwsze wzmianki o nim sięgają 1626 roku. Browar w Miłosławiu po 1945 roku także trafił w państwowe ręce. Po 50 latach wrócił do rąk spadkobierców, od 2011 ma nowego właściciela –polsko-belgijską spółkę IBG. Browar produkuje piwo pod markami Fortuna, Miłosław i Komes, a także cydry oraz perry czyli cydr gruszkowy.

W XIX wieku rozpoczęła się historia browaru w Bojanowie. Mimo różnych kolei losu browar działał do 2006 roku. Sześć lat później, przejęty przez właściciela browaru Ciechan uruchomił produkcję na nowo. Produkuje dziewięć rodzajów piwa, w tym piwo kokosowe, gruszkowe czy żytnie.
W wielkopolski krajobraz coraz częściej wpisują się także browary rzemieślnicze. Ich historia na razie jest krótka, skala produkcji z natury rzeczy niewielka, ale cieszą koneserów oryginalnymi rodzajami piwa. Często urzekają nie tylko smakiem, ale i nazwami produktów.

Browar Za Miastem, mieszczący się w Wysogotowie oferuje piwo Długi Weekend, Dobra Noc, Pogoda Ducha, Święty Spokój itp.

Browar Bartek spod Pleszewa produkuje oprócz piwa Bartek, także pszeniczne, dark lagera i pilsa pod marką Antidotum.

Browar Nepomucen zs Szkaradowa ma w ofercie 25 rodzajów piwa różnego rodzaju: portery, stouty, pilsy i inne.

Szałpiw to rodzinna inicjatywa ze Szczepankowa, zaś browar Zodiak spod Kłodawy. Ten ostatni ma w ofercie siedem gatunków piwa, wśród nich Pierwszego Sekretarza – niepasteryzowanego lagera dolnej fermentacji.

Browarów rzemieślniczych przybywa, a piwowarzy nie boją się eksperymentów. Miłośnicy złotego trunku mają więc w czym wybierać nie tylko z okazji Międzynarodowego Dnia Piwa i Piwowara.

Oczywiście w Poznaniu ma także browar Kompania Piwowarska. Ale to już zupełnie inna, choć także piwna historia.

Pierwsze na świecie waginalne piwo powstało w Polsce. "Pijąc je, czujesz wieź z piękną kobietą":

Źródło: RUPTLY