500 plus. Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła raport dotyczący realizacji programu "Rodzina 500 plus"

Kontrola NIK obejmowała okres od kwietnia 2016 r. do końca lutego 2019 r. Tylko w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy realizacji programu, czyli do końca 2016 r. złożonych zostało blisko 3 mln wniosków o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego, w kolejnym roku niema tyle samo – 2 757 047.

NIK twierdzi, że realizacja programu "Rodzina 500 plus" w większości skontrolowanych jednostek przebiegała sprawnie. Najwięcej problemów przysporzyła urzędnikom obsługa wniosków o przyznanie świadczenia wychowawczego rodzinom, w których jeden z opiekunów dziecka przebywał za granicą. Niektóre takie wnioski czekały na rozpatrzenie nawet dziewięć miesięcy. Na koniec września 2018 r. było aż 57 proc. tego rodzaju wniosków, które nie zostały jeszcze rozpatrzone.

Czytaj też: Pieniądze z programu Mama 4+: dla kogo i ile?

W swoim raporcie NIK zawarł także niezwykle istotną kwestię weryfikacji tego, czy wypłacone pieniądze są pożytkowane właściwie i zgodnie z celem programu: "Pracownicy ośrodków pomocy społecznej weryfikowali właściwe wykorzystanie środków z Programu oraz, czy osoba ubiegająca się o nie lub je pobierająca faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem. W przypadku stwierdzenia niecelowego wydawania lub wręcz marnotrawienia przyznanego wsparcia, a także po potwierdzeniu, że osoba pobierająca świadczenie nie opiekuje się dzieckiem, wstrzymywano wypłatę lub zamieniano je z pieniężnej na formę rzeczową. Spośród skontrolowanych 16 jednostek sześć przekazywało świadczenia wychowawcze w formie rzeczowej lub opłacania usług. Jednak stanowiły one zaledwie 0,01 proc. wypłacanych świadczeń".

W raporcie NIK podaje też, że w okresie realizacji programu "Rodzina 500 plus" zmniejszyła się liczba korzystających ze świadczeń pomocy społecznej. O 8,2 proc. mniej dzieci korzysta z wydawanych w szkołach bezpłatnych obiadów. Zmniejszyła się także liczba wniosków o zasiłek na zakup żywności, opału lub leków.

Zastrzeżenia NIK dotyczyły kwestii samotnych rodziców, którzy starając się o 500 plus musieli okazywać wyrok zasądzający alimenty od drugiego rodzica. NIK uznał, że było to niekonstytucyjne.