Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

70 lat po wielkiej ucieczce lotników z niemieckiego Stalagu Luft 3 w Żaganiu

Krzysztof M. Kaźmierczak, Maciej Sas
Jeńcy uciekli z  obozu w Żaganiu wykopanym przez siebie tunelem o długości 110 metrów i przekroju 60x60 centymetrów
Jeńcy uciekli z obozu w Żaganiu wykopanym przez siebie tunelem o długości 110 metrów i przekroju 60x60 centymetrów Anna Arent
24 marca 1944 roku doszło do brawurowej ucieczki z niemieckiego Stalagu Luft 3 w Żaganiu, która stała się kanwą jednego z najbardziej znanych filmów wojennych - wyreżyserowanej w 1963 roku przez Johna Sturgesa "Wielkiej ucieczki", w której wystąpili m.in. Steve McQueen i Charles Bronson.

W obozie dla alianckich lotników Niemcy zastosowali wiele zabezpieczeń, które zniechęcały do ucieczek: podwójne ogrodzenie z drutu kolczastego miało prawie trzy metry wysokości, w odległości około 10 m od ogrodzenia i na wysokości 45 cm rozciągnięty był drut, którego jeńcom nie wolno było przekraczać. Wzdłuż ogrodzenia co 100 m stały wieże strażnicze z reflektorami i karabinami maszynowymi, a wokół wycięto pas lasu, tak by strażnicy mogli dostrzec każdego, kto próbowałby uciec. Wzdłuż ogrodzenia umieścili czułe mikrofony. Na dodatek baraki zostały zbudowane, tak by ich podłoga znajdowała się 60 cm nad ziemią. Mimo to w obozie działały zakonspirowane komitety ucieczkowe, zajmujące się budową podkopów.

Wykonanie tunelu było czasochłonne i żmudne. Po wydrążeniu dziewięciometrowego szybu wykopano trzy komory - w jednej mieścił się warsztat, w którym przechowywane były narzędzia. Tam też przygotowywano deski na szalunki, które miały podtrzymywać sufit wykopu. Deski wyciągano z pryczy, na których spali jeńcy, i ze ścianek działowych. W drugim z pomieszczeń działała pompa powietrza. Przewód dostarczający świeże powietrze został zbudowany z puszek po mleku skondensowanym, które lotnicy dostawali w paczkach.

Piasek z tuneli więźniowie wynosili w workach robionych z nogawek od kalesonów. Ukrywali je w nogawkach lub pod płaszczami i wysypywali piasek podczas spacerów.

Tunel "Harry" miał 110 metrów długości. Udało się przez niego wydostać z obozu 76 jeńcom, wśród których byli Brytyjczycy, Kanadyjczycy, Nowozelandczycy, Australijczycy, Polacy, Czesi, Norwegowie, Belg, Francuz, Grek i Holender. Niestety, finał ucieczki nie miał happy endu. Niemcy złapali aż 73 uciekinierów.

Na wieść o ucieczce Adolf Hitler wpadł w szał. Wydał rozkaz rozstrzelania wszystkich złapanych zbiegów. Niemcy zamordowali 50 jeńców. Prochy 48 z nich zostały po wojnie złożone na Cmentarzu Wojennym Wspólnoty Brytyjskiej na Cytadeli w Poznaniu.

Dzisiaj o godz. 14.30, wojewoda wielkopolski Piotr Florek złoży kwiaty przy grobach lotników na Cytadeli. Godzinę później w Nowym Kinie Pałacowym (CK Zamek) odbędzie się pokaz filmu "Wielka ucieczka". Wstęp z bezpłatnymi wejściówkami (do odbioru w kasie CK Zamek).

29 marca dotrze natomiast do Poznania na Cytadelę 50 brytyjskich lotników, którzy jutro wyruszą z Żagania w marszu, będącym hołdem dla zamordowanych kolegów.

WIDZIAŁEŚ COŚ CIEKAWEGO? ZNASZ INTERESUJĄCĄ HISTORIĘ? MASZ ORYGINALNE ZDJĘCIA?
NAPISZ DO NAS NA ADRES [email protected]!

Możesz wiedzieć więcej! Kliknij i zarejestruj się: www.gloswielkopolski.pl/piano

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski