Bojkot firm, które nie wycofały się z Rosji. Lista wstydu spowoduje, że marki stracą klientów i wizerunek?

W związku z rosyjską inwazją na pełną skalę w Ukrainie, z Rosji wycofały się 172 firmy, 195 podmiotów zawiesiło działalność, ale pozostawiło sobie możliwość powrotu, 31 częściowo ograniczyło działalność, a 56 zawiesiło inwestycje i rozwój. To stan na 25 marca, a dane te publikuje prof. Jeffrey Sonnenfeld z Uniwersytetu Yale wraz z zespołem.

Jednak nie wszyscy międzynarodowi znani gracze zrezygnowali ze wspierania zbrodniczych działań Putina – w Rosji wciąż pozostają 43 podmioty, które odmawiają jakiegokolwiek ograniczenia działalności gospodarczej w tym państwie. Są to m.in. popularne w Polsce markety Leroy Merlin – nazywane prześmiewczo Leroy Kremlin, Decathlon i Auchan, należące do francuskiej rodziny Mulliez, a także brytyjska AstraZeneca, polska Polpharma oraz chińskie marki technologiczne: Huawei, Xiaomi i Lenovo.

Bojkot marketów w Polsce? Zobacz, ile przychodów generują Leroy Melin, Decathlon i Auchan:

Dlaczego wycofanie się z Rosji jest tak ważne?

- Jeśli wyznajemy pewne wartości i uznajemy poszanowanie praw człowieka, jako wartość nadrzędną, to wydaje się oczywiste, że nie można wspierać Rosji płacąc podatki, które to są m.in. wykorzystywane do finansowania działań wojennych

– mówi dr hab. Aleksandra Kaniewska-Sęba, specjalistka komunikacji marketingowej z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. - Dodatkowo te firmy, w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu, opierają się na tych wartościach. Widźmy teraz dysonans pomiędzy deklaracjami ich misji i wartości, a rzeczywistością.

W środę do firm, które nie wycofały się z Rosji, we francuskim parlamencie odniósł się prezydent Wołodymyr Zełenski, nazywając je sponsorami machiny wojennej Rosji.

Tak zwana lista wstydu krąży po internecie, a konsumentki i konsumenci wzywają do bojkotu firm. Profile mediów społecznościowych zasypane są potępiającymi komentarzami i deklaracjami rezygnacji kupna, do tego stopnia, że sieci w pewnym momencie przestały publikować kolejne posty.

„Głos Wielkopolski” wysłał zapytanie do bojkotowanych marketów, z prośba o komentarz, czy ową blokadę odczuwają, jednak nie udzielono nam odpowiedzi.

O tym, że bojkot faktycznie ma znaczenie więcej niż symboliczne poinformowało w tym tygodniu PKO BP, podając, że dane o płatności kartami z dni od 9 stycznia do 20 marca, pokazują, że sieci, które pozostały aktywne w Rosji, mają niższą dynamikę obrotów niż konkurencja. Oprócz aspektów finansowych ważne są też kwestie wizerunku marki.

- Trudno mówić o długofalowych skutkach wizerunkowych dla tych marek. Wizerunek buduje się latami, a można go stracić w ciągu tygodnia. Są marki, które wychodzą z kryzysu, ale też takie, które będą się z nim borykać długofalowo. Przykładem niech będą tutaj marki, współpracujące z nazistowskimi Niemcami. Pojawia się pytanie, czy w tym przypadku będzie podobnie

– mówi dr hab. Kaniewska-Sęba.

Z drugiej strony polskie oddziały francuskich sklepów próbują się wyraźnie odciąć od francuskiej centrali i ratować wizerunek. Ma temu służyć przekonywanie, że nie mają wpływu na podjętą decyzję. Markety chętnie też informują o pomocy, którą polskie oddziały dostarczają uchodźcom czy o ułatwieniach rekrutacji dla obywateli Ukrainy.

Ważną rolę w bojkocie odgrywają też hakerzy z grupy Anonymous, którzy w czwartek zablokowali rosyjskie sklepy internetowe rodziny Mulliez. Również pod naciskiem grupy, która wykradła 10 GB wrażliwych danych, Nestle, koncern żywnościowy, wydał komunikat o ograniczeniu działalności w Rosji jedynie do produktów niezbędnych i dla niemowląt. Wcześniej deklarowano tylko ograniczenie inwestycji.

- Okazuje się, że hakerzy mają większy wpływ niż bojkot konsumencki. To ciekawy znak naszych czasów – mówi dr hab. Kaniewska-Sęba.

Konsumenci stają się coraz bardziej świadomi, ale nie wszyscy. Przed kompleksem handlowym w Komornikach, gdzie znajdują się wszystkie trzy francuskie markety, wciąż pojawiają się klienci.

- Nie wiedziałam, że się nie wycofali, ale to bardzo źle. Przyjechałam na zakupy i co teraz? Będę szukać alternatywnego sklepu – mówi Elżbieta dodając, że unika rosyjskich produktów. - Nie wrócę tutaj dopóki się nie dowiem, że się wycofali.

Mieszkańcy mimo tego, że nie chcą wspierać tych sieci decydują się na zakupy przez dogodną lokalizację czy przyzwyczajenie. Chcą również zaoszczędzić na paliwie udając się do najbliższego punktu.

- Jest mi bardzo przykro przez tą decyzję, ale raz na tydzień jestem zmuszona robić tutaj zakupy. Mieszkam niedaleko i nie mam w pobliżu innego sklepu. Chcę też zaoszczędzić na paliwie, bo to 3, a nie 10 km. Szukałam alternatywy, pieczywo i co mogę kupuję gdzie indziej

- stwierdza Ewa.

Jako alternatywny sklep pytani wskazywali na Castoramę, która z początkiem marca podjęła decyzję o wycofaniu się. - Przyjechałam na zakupy, zmuszona tak naprawdę przez lokalizację. Chciałabym tu nie kupować, żeby ich ukarać, ale nie mam takiej możliwości - opowiada Irena.

Z drugiej strony dołączenie do bojkotu jest o wiele prostsze w stolicach województw, gdzie alternatywa oddalona może być o maksymalnie kilkanaście kilometrów, a znacznie trudniej wygląda to w ich pozostałych częściach, gdzie udanie się do konkurencji może być kwestią kilkudziesięciu, a nawet stu kilometrów.

Wśród marketów budowlanych Leroy Merlin cieszy się w Polsce największą popularnością. Zgodnie z danymi indywidualnych podatników CIT za rok 2020, francuski market wygenerował przychody o wartości 7,6 mld zł, zajmując 57 miejsce na liście podmiotów generujących największe przychody. Niewiele do Leroy Merlin brakowało Castoramie, która znalazła się na 63 miejscu. Przychody brytyjskiego marketu wyniosły 7,3 mld zł. O połowę mniejszą popularnością cieszyło się Obi, znajdujące się na 137 miejscu i generujące 3,4 mld zł przychodów.

Znacznie mniej alternatyw konsumenci znajdą w sektorze sportowym – tutaj prowadzi francuska sieć Decathlon, znana z oferty przystępnej cenowo odzieży sportowej i akcesoriów, które często bywają bardzo drogie. Spółka w 2020 roku wygenerowała przychody o wartości 1,9 mld zł, zajmując 261 miejsce na liście. O około połowę mniej popularna była polska sieć sportowa Martes, która odpowiedzialna była za przychody w wysokości 861 mln zł, zajmując 662 miejsce.

Najgorzej sklepy francuskiej rodziny Mulliez wypadają w sektorze spożywczym - Auchan znalazł się na 26 miejscu spółek generujących największe przychody. Mimo to, iż wyniosły one 11,6 mld zł, to w tej grupie konkurencja znacznie wyprzedza francuską spółkę. Przed Auchan znajdują się: Biedronka (61,4 mld zł), Lidl (21,8 mld zł), Dino (10,4 mld zł), Kaufland (10,4 mld zł), Żabka (10,2 mld zł), Eurocash (17 mld zł), Netto (3,9 mld zł) i Carrefour (15,5 mld zł).

Zobacz też: Tych rzeczy z Rosji i Białorusi, nie kupisz już w Biedronce - jest ich 16. To wódki, słodycze, kosmetyki...