Poniżej przedstawiamy najważniejsze z prawnych nowości, które obejmą dużą część seniorów. Zaczynamy jednak od przyszłorocznej waloryzacji, która wprawdzie opiera się na starej ustawie, ale jak zawsze jest w centrum zainteresowania emerytów i rencistów.
Przyszłoroczna waloryzacja
Waloryzacja emerytur i rent, która rozpocznie się 1 marca 2016 r., zapowiada się wyjątkowo skromnie. Poprzedni rząd PO-PSL oszacował, że świadczenia wzrosną zaledwie o 0,52 proc. Możliwe jednak, że ze względu na tegoroczną deflację nawet te bardzo niskie prognozy były nazbyt optymistyczne i waloryzacja okaże się jeszcze niższa. Nowsze szacunki mówią o waloryzacji rzędu 0,2 proc. Gdyby tak miało się stać, wówczas najniższa emerytura i renta, najniższa renta rodzinna i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rolnicza wzrosną z 880,45 zł brutto do 882,21 zł brutto (wzrost o 1,76 zł), zaś średnia emerytura w wysokości ok. 2000 zł brutto urośnie do 2004 zł brutto. Rzeczywistą wielkość waloryzacji poznamy w lutym przyszłego roku, ale tak czy owak będzie ona groszowa. Przypomnijmy, że w 2014 r. podwyżka wyniosła przeciętnie 29,87 zł, zaś w 2015 r. waloryzacja była kwotowa-procentowa i wyniosła nie mniej niż 36 zł. Gdyby więc w 2016 roku poprzestać na ustawowej waloryzacji, byłaby to najniższa podwyżka w ciągu ostatnich lat. W tej sytuacji zarówno poprzedni, jak i obecny rząd zdecydowały o wprowadzeniu jednorazowych dodatków.
Jednorazowe dodatki
W marcu wraz z waloryzacją emerytur i rent seniorzy otrzymają jednorazowe dodatki w kwocie od 50 do 400 zł w zależności od wysokości świadczenia. Emeryci i renciści otrzymujący miesięcznie do 900 zł otrzymają dodatkowo 400 zł. Osoby, których świadczenie wynosi między 900 a 1100 zł, będą mogły liczyć jednorazowo na 300 zł. Do osób, których emerytura wynosi między 1100 a 1500 zł, trafi 200 zł jednorazowego dodatku. Najniższy dodatek, w wysokości 50 zł, powiększy konta osób, którym ZUS co miesiąc wypłaca od 1500 do 2000 zł. Pozostali - ci otrzymujący wyższe świadczenia - nie otrzymają dodatkowych pieniędzy. Łącznie emeryci i renciści dostaną ponad 1,4 mld zł. Dotyczy to 6,5 mln osób otrzymujących poniżej 2 tys. zł brutto miesięcznie. Z dodatku nie zostaną potrącone składki na ubezpieczenie ani podatek dochodowy - cała kwota trafi więc do kieszeni świadczeniobiorcy
Przywrócenie starego wieku emerytalnego
Podstawą prac przywracających poprzedni wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) jest projekt ustawy prezydenta Andrzeja Dudy, który to projekt 30 listopada br. trafił do Sejmu i jest już po pierwszym czytaniu. W projekcie prezydenckim zapisano, że zmiany wejdą w życie już od 1 stycznia 2016 r. Wkrótce potem okazało się, że nie będzie to możliwe, gdyż konieczne są konsultacje ze związkowcami i pracodawcami; do zmian musi też przygotować się ZUS. Obniżenie wieku emerytalnego nastąpi więc prawdopodobnie pod koniec pierwszego lub w drugim kwartale 2016 r., a być może dopiero w połowie przyszłego roku. Prędzej czy później nowa-stara ustawa wejdzie jednak w życie, gdyż jest to sztandarowy projekt PiS najczęściej podnoszony w kampanii wyborczej. Projekt prezydenta Andrzeja Dudy zakłada obniżenie powszechnego wieku emerytalnego do tego sprzed reformy - do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Wbrew wcześniejszym zapowiedziom, nie ma w projekcie dodatkowych wymagań odnośnie minimalnego okresu składkowego i nieskładkowego, który uprawniałby do przejścia na emeryturę. Nie ma zatem niczego o 40 czy też 45 latach stażu.
Projekt przewiduje także rezygnację z częściowych emerytur. Każdy ubezpieczony, który osiągnął wiek emerytalny, a nie uzbierał w formie składek wystarczającego kapitału, będzie mógł liczyć na minimalną emeryturę gwarantowaną przez państwo. Aby jednak ją otrzymać, trzeba będzie spełnić warunek stażowy: 20 lat (dla kobiet) lub 25 lat (dla mężczyzn) okresu składkowego i nieskładkowego. A co z osobami, które już ukończyły 60 lat (kobiety) i 65 lat (mężczyźni), a które na mocy obecnie obowiązujących przepisów nie doczekały się jeszcze swojego wieku emerytalnego? Jeśli ustawa prezydencka zostanie uchwalona, nabędą one prawa do emerytury wraz z dniem jej wejścia w życie. Każdy ubezpieczony sam będzie decydował, czy po osiągnięciu wieku emerytalnego przejść na świadczenie z ZUS, czy dalej pracować. O ile oczywiście nie zmusi go do odejścia pracodawca...
Elektroniczne zwolnienia
Od stycznia 2016 r. lekarze będą mogli wystawiać elektroniczne zwolnienia lekarskie, nazywane e-ZLA. Nie oznacza to jednak, że od tej daty znikną dotychczasowe zwolnienia papierowe. Te będzie można stosować do końca 2017 roku. Wystawianie e-ZLA będzie trwało krócej niż wypisywanie papierowego zwolnienia. Lekarz uzyska bowiem dostęp do danych pacjenta (ubezpieczonego), jego pracodawców (płatników składek) oraz członków jego rodziny - jeśli zwolnienie będzie wystawiane w celu opieki nad nimi. Gdy wpisze numer PESEL pacjenta, pozostałe dane identyfikacyjne zostaną automatycznie uzupełnione przez system. Z kolei np. adres pacjenta czy dane płatnika lekarz będzie wybierał z wyświetlonej listy. Poza tym system będzie weryfikował datę początku okresu niezdolności z zasadami wystawiania zwolnień określonymi w przepisach oraz z ostatnim wystawionym zwolnieniem.
Baza martwych kont
Od 1 lipca 2016 r. zaczną obowiązywać nowe przepisy dotyczące tzw. martwych kont. Szacuje się, że na tych kontach znajduje się obecnie około 15 mld zł. Głównym celem ustawy jest utworzenie centralnej bazy kont - po to, aby spadkobiercy mogli dowiedzieć się z niej o wszystkich założonych rachunkach zmarłej osoby w bankach oraz SKOK-ach.
Wyniki II tury wyborów samorządowych
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
