Coraz więcej zachorowań na neuroboreliozę. Ukąszenie kleszcza grozi zapaleniem mózgu i śmiercią

W kwietniu tego roku (od 01.04 do 15.04) odnotowano już 7 przypadków boreliozy, w tym 1 neuroboreliozy. W 2019 roku zachorowań było 640, w 2020 r. 633, a w 2021 r. 603; w tym 11 neuroboreliozy (postać nerwowa boreliozy).

Rumień wędrujący to charakterystyczny objaw boreliozy. Pojawić się może po 7-10 dniach od ukłucia przez zakażonego kleszcza, powiększa się, tworząc czerwoną lub sinoczerwoną plamę. Szacuje się, że występuje u 40-50 proc. chorych.

Zaczerwienie, które może pojawić się zaraz po ukłuciu, jest stanem zapalnym spowodowany ukąszeniem przez zwierzę i nie jest typowym objawem boreliozy. Rumień wędrujący najczęściej pojawia się w miejscu ukąszenia. Miejscowej zmianie skórnej towarzyszą często objawy uogólnione, takie jak: zmęczenie, ból mięśni, gorączka, ból głowy, sztywność karku.

Brak rozpoczęcia leczenia może prowadzić w konsekwencji do wystąpienia fazy późnej (nawet po kilku latach od ukłucia) obejmującej m.in.: zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych oraz mózgu, zapalenia nerwów, zapalenia stawów lub zaburzenia rytmu pracy serca. Decyzję o sposobie i czasie leczenia podejmuje lekarz.

Najwięcej kleszczy obserwuje się w lasach w pobliżu wysokich traw, krzewów i niskich drzew. Pajęczaki schodzą często do gruntu, chłonąc wilgoć, gdyż są wrażliwe na wysychanie. W porze suchej i przy wysokiej temperaturze kleszczy jest mało.

Najłatwiej je spotkać po deszczu oraz rano lub wieczorem, kiedy utrzymuje się rosa. Kleszcze do przetrwania potrzebują miejsc o odpowiedniej wilgotności i temperaturze, nie bezpośrednio nasłonecznionych, w związku z tym można je spotkać również w miejskich parkach i przydomowych ogródkach czy trawnikach.

W celu uniknięcia ukąszenia kleszcza zaleca się stosowanie odpowiednich środków odstraszających oraz stosowanie odzieży zakrywającej jak najwięcej części ciała.

Kleszcze nie wkłuwają się w skórę zaraz po kontakcie, zamiast tego szukają ciepłego i wilgotnego miejsca, w którym skóra będzie odpowiednio miękka. Niezależnie od stosowanych środków ochronnych bardzo ważne jest dokładne obejrzenie ciała, szczególnie pach, pachwin, skóry pod biustem, zgięć podkolanowych i łokciowych, okolic uszu, skóry głowy. Możliwe jest również, że po powrocie do domu kleszcz wędrować będzie jeszcze po ubraniu, w związku z tym zaleca się zmienić odzież bezpośrednio po powrocie.

Po zauważeniu ukąszenia przez kleszcza należy natychmiast delikatnie go usunąć. Pęsetą ująć kleszcza tuż przy skórze i pociągnąć ku górze zdecydowanym ruchem, nie ściskać kleszcza zbyt mocno, by nie wycisnąć jego wydalin. Kleszcza nie należy wykręcać lub próbować wycisnąć.

Przed usunięciem kleszcza, nie smarować miejsca wkłucia żadną substancją. Po usunięciu kleszcza miejsce ukłucia należy zdezynfekować odpowiednim preparatem. Gdyby usunięcie kleszcza sprawiało trudności, należy zwrócić się o pomoc do lekarza rodzinnego, który podejmie decyzję o dalszym postępowaniu. Wszelkie objawy typowe dla boreliozy należy skonsultować z lekarzem.