Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Czy powypadkowy samochód może być bezpieczny?

Marcin Lewandowski
Fot. KTIZastosowanie różnych materiałów, czy nawet stali o różnej wytrzymałości powoduje, że do naprawy blacharskiej współczesnego samochodu potrzebna jest wiedza na temat budowy konkretnego modelu i sposobu napraw poszczególnych elementów.
Fot. KTIZastosowanie różnych materiałów, czy nawet stali o różnej wytrzymałości powoduje, że do naprawy blacharskiej współczesnego samochodu potrzebna jest wiedza na temat budowy konkretnego modelu i sposobu napraw poszczególnych elementów.
Nawet 80% samochodów sprzedawanych na rynku wtórnym w Polsce ma za sobą naprawy blacharskie. Czy takie auto może być bezpieczne?
Fot. KTIZastosowanie różnych materiałów, czy nawet stali o różnej wytrzymałości powoduje, że do naprawy blacharskiej współczesnego samochodu potrzebna
Fot. KTI

Zastosowanie różnych materiałów, czy nawet stali o różnej wytrzymałości powoduje, że do naprawy blacharskiej współczesnego samochodu potrzebna jest wiedza na temat budowy konkretnego modelu i sposobu napraw poszczególnych elementów.

Bezwypadkowy – to jedno z podstawowych haseł, jakie sprawdzamy podczas przeszukiwania setek ogłoszeń samochodów wystawionych na sprzedaż. Potem jest ono powtarzane w formie pytania podczas oględzin, tak jakby samo zapewnienie o bezwypadkowej przeszłości miało uspokoić nasze sumienie i przekonać nas, że taki właśnie jest stan faktyczny. Wielu z nas nie satysfakcjonują same słowa sprzedającego. Oglądamy czy odstępy między fragmentami poszycia są równe, czy kolor lakieru jednego z elementów nie odcina się od reszty, bądź szukamy śladów ingerencji blacharza. A co zrobić w sytuacji, gdy odkryjemy poważne przygody interesującego nas egzemplarza? W większości wypadków trzeba do tego podejść z dużą rezerwą i nieufnością, ale nie z powodu samej kolizji. Auto powypadkowe może być bowiem całkowicie bezpieczne po dokonanej naprawie, muszą być jednak spełnione pewne kryteria.

Każdy producent samochodów ma procedury dotyczące napraw powypadkowych. Dotyczą one wszystkich modeli oferowanych na rynku, nawet tych stosunkowo rzadkich. Stosowanie się do nich daje gwarancję, że samochód powróci do pełnej sprawności sprzed wypadku.

Konstrukcja
Choć poważne prace nad bezpiecznym samochodem, czyli zapewniającym ochronę pasażerów podczas wypadku z określoną prędkością, rozpoczęto w połowie XX wieku, to dopiero w latach 90. minionego stulecia większość producentów na poważnie zajęła się tymi zagadnieniami. Na poprawę bezpieczeństwa wpłynęło zastosowanie wielu systemów i rozwiązań, ale z punktu napraw najistotniejsze dotyczą struktury nadwozia.

Fot. MercedesZastosowanie różnych materiałów, czy nawet stali o różnej wytrzymałości powoduje, że do naprawy blacharskiej współczesnego samochodu potrzebna
Fot. Mercedes

Zastosowanie różnych materiałów, czy nawet stali o różnej wytrzymałości powoduje, że do naprawy blacharskiej współczesnego samochodu potrzebna jest wiedza na temat budowy konkretnego modelu i sposobu napraw poszczególnych elementów.

Różnice pomiędzy generacjami samochodów widać przede wszystkim w zastosowanych materiałach. Jeszcze w latach 90. większa część struktury nadwozia wykonywana była z tzw. miękkiej, czyli niewzmacnianej stali, a tylko w określonych miejscach stosowano stal o podwyższonej wytrzymałości. Dobrym przykładem jest jeden z najpopularniejszych modeli na rynku samochodów używanych, Volkswagen Passat. W generacji B5 z 1996 roku stal o wysokiej wytrzymałości zastosowano jedynie w konstrukcji przednich wzmocnień, progów oraz w belkach pod podłogą bagażnika. Już w wersji poddanej liftingowi (B5GP) z 2000 roku dodano szereg wzmocnień, w tym dachu, słupków drzwiowych, czy tunelu środkowego w przedniej części. Po kilku latach i te zmiany okazały się niewystarczające, bowiem generacja B6 z 2005 roku wykorzystywała już stal o ultra wysokiej wytrzymałości (UHSS) w konstrukcji słupków dachowych, bocznych, progów, tunelu środkowego oraz wzmocnień przedniego zderzaka.

Być może lepiej działającym na wyobraźnię przykładem jest zawartość stali o podwyższonej wytrzymałości. W Mercedesie Klasy C z 2000 roku (W203) jej udział w konstrukcji nadwozia wynosił 41%, w modelu z 2007 roku (W204) już 70%, podobnie jak w najnowszej generacji (W205) z 2014 roku. W203 nie ma w swojej konstrukcji elementów z ultra wysoko wytrzymałej stali, dla W204 jej zawartość wynosi 9% (w tym formowanej na gorąco), zaś dla W205 już 20%. Najnowsza Klasa C jest też dobrym przykładem tego, jak we współczesnych samochodach miesza się różne materiały ze sobą, co z technologicznego punktu widzenia wcale nie jest proste. Mocowania amortyzatorów, czyli tzw. kielichy oraz wybrane elementy struktury wykonano ze stopów aluminium, co pozwoliło na zmniejszenie masy nadwozia o ponad 70 kg.


Fot. VolvoZastosowanie różnych materiałów, czy nawet stali o różnej wytrzymałości powoduje, że do naprawy blacharskiej współczesnego samochodu potrzebna
Fot. Volvo

Zastosowanie różnych materiałów, czy nawet stali o różnej wytrzymałości powoduje, że do naprawy blacharskiej współczesnego samochodu potrzebna jest wiedza na temat budowy konkretnego modelu i sposobu napraw poszczególnych elementów.

Materiałowe hybrydy

To, co jest dobre dla inżynierów i co można odczuć wyjeżdżając nowym samochodem z salonu na ulicę, potrafi być utrapieniem dla warsztatów podejmujących się napraw powypadkowych. Co prawda istnieją procedury napraw do których można uzyskać dostęp, ale jest on płatny, co dla wielu warsztatów blacharskich chcących oferować konkurencyjne ceny okazuje się nieopłacalne.

Zastosowanie różnych materiałów, czy nawet stali o różnej wytrzymałości powoduje, że do naprawy blacharskiej współczesnego samochodu potrzebna jest wiedza na temat budowy konkretnego modelu i sposobu napraw poszczególnych elementów. Przykładowo stali o wysokiej wytrzymałości nie wolno kształtować na gorąco, gdyż traci ona swoje właściwości wytrzymałościowe. W przypadku niektórych elementów dopuszczalne jest kształtowanie na zimno, natomiast gdy dany element został zaprojektowany do pochłaniania energii zderzenia, konieczna jest jego wymiana. Ważna jest też technologia łączenia wymienianych elementów z resztą nadwozia. Dla stali o wysokiej wytrzymałości jest to lutospawanie niskotemperaturowe lub klejenie.

Testy zderzeniowe
O tym, jak ważne są odpowiednie procedury można się przekonać analizując badania przeprowadzone przez niemiecki ośrodek naukowo-szkoleniowy KTI utworzony m.in. przez DEKRA, Audatex, wiodących producentów samochodów, oraz towarzystwa ubezpieczeniowe z Niemiec. Jego głównym zadaniem jest testowanie nowych technologii napraw oraz badanie nowych rozwiązań konstrukcyjnych w pojazdach samochodowych. Inżynierowie KTI postanowili sprawdzić jak zachowuje się samochód naprawiony w sposób niefachowy. Do badań posłużył Volkswagen Passat B5. Najpierw wykonano uderzenie boczne, podobne do tego stosowanego w testach Euro NCAP. Następnie dokonano „amatorskiej” naprawy, polegającej na prostowaniu na gorąco progów wykonanych ze stali o wysokiej wytrzymałości. Po naprawie samochód poddano czołowemu testowi zderzeniowemu wg wytycznych Euro NCAP. Wyniki nie były zaskakujące, próg przełamał się podczas zderzenia czołowego, co w bezwypadkowym egzemplarzu nie ma prawa się zdarzyć. Podobnie słupki dachowe odkształciły się w większym stopniu, niż powinny, gdyż reszta nadwozia nie była w stanie pochłonąć siły uderzenia.

Inne testy z wykorzystaniem późniejszej generacji Passata B6 pokazały, że połączenia poszczególnych elementów struktury także mają ogromne znaczenie. Nieprofesjonalna naprawa skutkowała rozłączeniem się wstawionych podczas naprawy wzmocnień progów, a także oderwanie słupka środkowego od listwy progowej. Przy zderzeniu bocznym oznacza to wyraźne obniżenie poziomu bezpieczeństwa pasażerów.

KTI przeprowadziło też zderzenie modelu poddanego profesjonalnej naprawie, zgodnej z wytycznymi producenta. W tym wypadku wartości odkształceń nadwozia mierzonych w różnych punktach pokazały, że taka naprawa jest w stanie przywrócić fabryczny poziom bezpieczeństwa.


Fot. VolvoZastosowanie różnych materiałów, czy nawet stali o różnej wytrzymałości powoduje, że do naprawy blacharskiej współczesnego samochodu potrzebna
Fot. Volvo

Zastosowanie różnych materiałów, czy nawet stali o różnej wytrzymałości powoduje, że do naprawy blacharskiej współczesnego samochodu potrzebna jest wiedza na temat budowy konkretnego modelu i sposobu napraw poszczególnych elementów.

Jak dokonywać napraw?

Do prawidłowego przeprowadzania napraw powypadkowych współczesnych samochodów potrzeba kilku czynników. Po pierwsze warsztat musi dysponować odpowiednimi narzędziami pozwalającymi na wykonywanie napraw zgodnych z technologią przewidzianą przez producenta. Oznacza to konieczność inwestowania w sprzęt, co przekłada się na koszty napraw, ale finalnie także na nasze bezpieczeństwo. Po drugie warsztat dokonujący naprawy musi posiadać wiedzę na temat metod naprawczych danego modelu, a nawet konkretnej wersji. Jak widać na przykładzie Passata B5, nawet pozornie to samo nadwozie od strony struktury może znacząco się różnić od siebie w zależności od tego, czy to wersja przed, czy po liftingu. Tak więc i metody naprawcze będą dla nich różne. Po trzecie pracownicy muszą być przeszkoleni, a w zasadzie poddawani stałym szkoleniom. Tak w zakresie obsługi specjalistycznych narzędzi, jak i technik naprawy poszczególnych modeli.

W imię bezpieczeństwa
Rzeczywistość polskiego rynku samochodów używanych jest przygnębiająca. Niskie ceny, wyraźnie niższe niż w krajach, z których samochody są importowane, nie wynika ze zdolności negocjacyjnych prywatnych importerów, ale ze stanu, w jakim auta zostały tam zakupione. Prawie połowa (44%*) ma bardzo duże przebiegi, co łatwo jest korygowane po tej stronie granicy. Znacznie częściej, bo w aż 80%* mają za sobą naprawy blacharskie. Te fakty są często zatajane przed kupującymi, więc odkrycie wypadkowej przeszłości każe nam zakładać, że uszkodzenia były poważne, a naprawy dokonano w sposób nieprofesjonalny.

To, na co mamy wpływ, to naprawy blacharskie, które sami zlecamy. Dla własnego bezpieczeństwa powinniśmy zadbać, by nasz samochód został naprawiony w sposób należyty. Czasem wystarczy krótka rozmowa na temat metod naprawczych, jakie warsztat zamierza zastosować. Jest to tym ważniejsze, im bardziej złożoną strukturę posiada nasz samochód. Od tego zależy bezpieczeństwo nasze i naszych bliskich.

* - wg badań Motoraporter

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Drożeją motocykle sprowadzane z Niemiec

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na motofakty.pl Motofakty