Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Przepisy na gołąbki: sprawdzone przepisy na domowy obiad. Gołąbki bez zawijania, tradycyjne, z młodej kapusty? Jak je zrobić! Przepisy!

Bogna Kisiel
Bogna Kisiel
Gołąbki w kiszonej kapuście
Gołąbki w kiszonej kapuście Fot. Mariusz Kapala / Gazeta Lubuska
Gołąbki tradycyjne to potrawa z farszu zawiniętego w liście białej kapusty głowiastej. W polskich domach gołąbki przygotowuje się na wiele sposobów. Wszystko zależy od przepisu, na jakim bazujemy i fantazji kulinarnej osoby, która je przyrządza. Jak zrobić gołąbki? Z czego można zrobić gołąbki? Pokazujemy ciekawostki i przepisy na najlepsze gołąbki.

Gołąbki to potrawa charakterystyczna dla krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Czesi i Słowacy mówią na nie holubce, Białorusini i Rosjanie nazywają je gałubcami.

Jak zrobić farsz do gołąbków?

Tradycyjnym nadzieniem gołąbków jest mięso wieprzowe – karkówka, łopatka, karczek. Niektórzy dodają odrobinę boczku, jeśli mięso jest za chude. Można również zdecydować się na wariant z mięsem wieprzowo-wołowym czy też łopatką z dodatkiem kiełbasy jałowcowej oraz białej.

Składniki:

  • 1 kg mięsa
  • 20 dag ryżu (2 szklanki ugotowanego ryżu)
  • 2 średniej wielkości cebule
  • przyprawy: sól świeżo zmielony pieprz, garść posiekanej natki pietruszki (możemy dorzucić też czosnek, odrobinę cząbru, świeże - koperek, oregano, tymianek)
  • 2 jaja

Uwaga! Proporcja ryżu i mięsa mielonego powinna wynosić 1:3.

Przygotowanie:

  • Mięso umyć i przepuścić przez maszynkę.
  • Ryż opłukać pod bieżącą chłodną wodą, zalać wrzątkiem, ugotować.
  • Cebule obrać, posiekać w drobną kostkę, zeszklić na klarowanym maśle lub oliwie.
  • Smaczne jest dodanie do farszu jednej podsmażanej cebulki i jednej surowej.
  • Do mięsa, ryżu, cebuli i przypraw dodać jaja i wymieszać na jednolitą masę.

Gołąbki Magdy Gessler - przepis

W wersji bezmięsnej Magda Gessler poleca gołąbki z grzybami i pęczakiem.

Składniki:

  • 2 garście suszonych grzybów
  • 2 szklanki pęczaku
  • 2 cebule
  • 20 dag słoniny
  • 2 jaja
  • sól
  • pieprz

Przygotowanie:

  • Suszone grzyby moczymy przez noc.
  • Grzyby gotujemy do miękkości w lekko osolonej wodzie (dwa litry).
  • Pęczak zalewamy wywarem z grzybów i gotujemy na małym ogniu do miękkości.
  • Farsz robimy z przestudzonego pęczku, pokrojonej drobno i zeszklonej cebuli, posiekanych grzybów i jaj
  • Doprawiamy solą i pieprzem, dokładnie mieszamy.

Kapusta na gołąbki

Gołąbki z młodej kapusty są łatwiejsze w przygotowaniu, bo ma ona bardziej miękkie liście, które podczas zwijania nie pękają. Mniej problemów jest również z kapustą włoską. Główka powinna być duża i nie za bardzo zbita.

Są różne szkoły przygotowania kapusty na gołąbki. Jedna z nich mówi, że liście należy sparzyć wrzątkiem i tak długo trzymać w gorącej wodzie aż zmiękną. W innym przypadku potrzebny jest duży gar, by zmieściła się cała główka. Wodę z solą należy zagotować, włożyć do niej kapustę i gotować 20-30 minut tak, by liście zmiękły.

Niektórzy zalecają wycięcie głąbu ze środka kapusty i dopiero wtedy włożenie jej do garnka z wrzątkiem (wyciętą stroną do dołu), gotowanie jej przez około 10 minut na małym ogniu, a następnie przewrócenie jej na drugą stronę i gotowanie przez kolejne około 5 minut. Ugotowaną kapustę należy wyjąć z wody i ostudzić. Następnie delikatnie ściągnąć liście. Zgrubienia z każdego liścia, które znajdują się u nasady, trzeba delikatnie odciąć.

Niektórzy gotowanie kapusty na gołąbki uważają za przeżytek i sugerują skorzystanie z kuchenki mikrofalowej. Kładą kapustę do torby foliowej (nie jest to wymóg) i wkładają na około 10 minut do mikrofali. Po ostygnięciu należy wyjąć główkę, wykroić głąb i liście odchodzą bez trudu.

gołąbki, kapusta, obiad, domowy obiad
Gołąbki należy ściśle zwinąć, aby podczas gotowania się nie rozpadły Fot. Mariusz Kapala / Gazeta Lubuska

Gołąbki w kiszonych liściach kapusty

Gołąbki zawijane w liście kiszonej kapusty w Polsce nazywane są kiszeniakami. Na targowiskach i w niektórych sklepach można dostać kiszone liście kapusty lub całe główki kiszonej kapusty. W pierwszym przypadku liście należy obgotować, aby je nieco zmiękczyć, a po ostudzeniu poodcinać twarde nasady.

Gdy mamy całą główkę kiszoną wstawiamy ją do dużego garnka, dorzucamy przyprawy, cukier do smaku i zalewamy wodą do jednej trzeciej wysokości kapusty. Gotujemy na małym ogniu pod przykryciem około 20 minut, następnie przewracamy kapustę na drugą stronę i gotujemy kolejne 20 minut. Po ostudzeniu należy wykroić głąb, rozdzielić liście, wyciąć zgrubienia. W tak przygotowane liście zawijamy farsz.

Gołąbki układamy ściśle w naczyniu, zalewamy bulionem lub wodą, dodajemy liście laurowe, ziele angielskie i ziarna czarnego pieprzu, wstawiamy do piekarnika na około 1-1,5 godziny od momentu zagotowania się bulionu. Kiszeniaki podajemy z sosem grzybowo-warzywnym.

Na Kresach kiszeniaki podawane były przeważnie, jako potrawa wigilijna z farszem z kaszy gryczanej, a w ciągu roku do kaszy gryczanej lub ryżu dodawano mięso mielone.

Gołąbki w liściach winogron

Gołąbki na Bałkanach czy w Rumunii funkcjonują pod nazwą sarme (sarmale), ponieważ na południu Europy farsz zawija się w liście winorośli ewentualnie kiszonej, a nie białej kapusty.

Z liści winogron należy odciąć ogonki, umyć je, wrzucić do wrzątku i gotować pół godziny. Farsz z mięsa mielonego, ryżu, jajka surowego, przyprawionego cynamonem, gałką muszkatołową, solą i pieprzem do smaku wykładamy na liście winogron, zwijamy w gołąbki. Następnie gołąbki układamy ciasno w rondlu, zalewamy osolonym wrzątkiem, gotujemy aż liście winogron będą miękkie.

Gołąbki - jak zawinąć?

Farsz zawijamy w liście kapusty. Nakładamy go na dole liścia. Lekko zwijamy liść, aby zakryć nadzienie. Następnie zaginamy do środka lewą część liścia, później prawą, a następnie zwijamy jak najciaśniej do końca pozostałą część liścia (rolujemy od dołu ku górze). Farsz musi być dobrze zawinięty, by nie wypadł podczas gotowania.

Zawijanie gołąbków, szczególnie, gdy robi się to po raz pierwszy lub rzadko, nie jest sprawą prostą. Osoby, które uważają, że to zadanie je przerasta, mogą nabyć maszynkę do zawijania gołąbków, pomocną także przy robieniu krokietów i sajgonek. Urządzenie jest łatwe w obsłudze, niewielkie gabarytowo i co więcej stosunkowo tanie, bo kosztuje 20-30 zł, gdy kupujemy je w internecie.

Gołąbki bez zawijania. PRZEPIS

Gołąbki bez zawijania wymagają pokrojenia kapusty w drobną kostkę. Kapustę solimy, a gdy puści sok odciskamy jego nadmiar. Dodajemy do niej farsz, mieszamy, formujemy owalne kotlety, podsmażamy na rumiano z obu stron.

Następnie kotlety przekładamy do garnka, zalewamy bulionem mięsnym lub warzywnym, dorzucamy ziele angielskie i liście laurowe, dusimy pod przykryciem 45-50 minut. Gołąbki wykładamy do naczynia, a bulion wykorzystujemy do sosu, którym zalewamy gołąbki lub podajemy go oddzielnie w sosjerce.

gołąbki, kapusta, obiad, domowy obiad
Naczynie do gołąbków powinno być duże i szerokie Pixabay

Gołąbki dusimy lub pieczemy

Wielkość garnka należy dobrać do liczby gołąbków. Naczynie powinno być duże i szerokie. Na jego dnie układamy kilka liści kapusty, a na nich warstwami gołąbki (łączeniem do dołu). Zalewamy je bulionem (może być z kostki) tak, aby były przykryte, dodajemy listek laurowy i ziele angielskie. Dusimy pod przykryciem na małym ogniu około 30-40 minut (młoda kapusta) lub 60-80 minut (starsza kapusta).

Uwaga! Co pewien czas należy sprawdzać, czy się nie przypalają. Chcąc tego uniknąć, można wyłożyć dno naczynia plastrami słoniny, przykryć je liśćmi kapusty i dopiero wtedy włożyć do garnka gołąbki.

Kapusta nie może się rozgotować. Gdy jest miękka, to znak, że gołąbki są gotowe. W czasie gotowania nie wolno mieszać gołąbków, dopuszcza się delikatne potrząsanie garnkiem.

Przepisy na dania z cykorią

Gołąbki można też zapiec w piekarniku. Dno brytfanny lub naczynia żaroodpornego trzeba wyłożyć niewykorzystanymi liśćmi kapusty. Grzbiety liści też najlepiej jest ściąć, aby położone na nich gołąbki leżały płasko. Gołąbki układamy jeden przy drugim. Zalewamy do połowy wysokości naczynia wodą z gotowania kapusty. Każdy gołąbek polewamy odrobiną masła rozpuszczonego na patelni, przykrywamy liśćmi kapusty (lub folią aluminiową), które jeśli się przypalą wymieniamy na nowe.

Piekarnik nagrzewamy do 180 stopni Celsjusza. Wkładamy brytfannę z gołąbkami i pieczemy około 1,5 godziny. Pod koniec pieczenia zdejmujemy z wierzchu liście kapusty, by gołąbki lekko przyrumienić. Takie gołąbki można podawać z sosem pomidorowym lub bez.

Ewa Wachowicz proponuje wyłożenie dna brytfanny liśćmi kapusty, ułożenie na nich gołąbków, zalanie gołąbków śmietaną i żurem, a na końcu poleca przykryć je liśćmi kapusty. Tak przygotowane gołąbki pieczemy w nagrzanym do 180 stopni Celsjusza piekarniku przez około półtorej godziny.

Gołąbki z pęczaku i grzybów wkładamy do rondla wyłożonego liśćmi kapusty, zalewamy wywarem z grzybów (gołąbki powinny być w trzech czwartych przykryte), wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180 stopni Celsjusza i dusimy przez godzinę.

Gołąbki w sosie pomidorowym

Gotowe gołąbki polewamy sosem. Sos można podać też w sosjerce. Powinien być gęsty. Najprostszy otrzymujemy z czterech łyżek przecieru pomidorowego, dwóch szklanek bulionu, dwóch łyżek mąki pszennej, doprawiamy solą i świeżo zmielonym pieprzem.

Można też wykorzystać wywar z gołąbków, do którego dodajemy przecier pomidorowy oraz mąkę, którą wcześniej należy rozmieszać z kilkoma łyżkami zimnej wody oraz doprawić solą, pieprzem lub (zależnie od upodobań) także oregano, tymiankiem czy papryką.

Warto pamiętać, aby bulion nie był gorący, bo zrobią się kluchy. Sos najlepiej przetrzeć blenderem, by wyeliminować ewentualne grudki. Tak gotowy sos należy gotować 10 minut bez przykrycia. Można dodać śmietanę. Śmietanę jednak należy rozprowadzać stopniowo z sosem, cały czas mieszając. Do sosu można też dodać liście kapusty z garnka, w którym duszone były gołąbki, zmiksować je, a następnie sos przetrzeć przez sito.

Gołąbki - ile mają kalorii?

Gołąbek waży średnio około 160 gram. To oznacza, że ma 173 kalorie. Można zastąpić mięso wołowo-wieprzowe np. cielęciną, mieloną piersią z kurczaka czy indyka, będzie bardziej dietetycznie. Natomiast do sosu warto dodać zamiast śmietany i mąki jogurt naturalny (2 proc. tłuszczu). Taki dietetyczny gołąbek to ok. 120 kalorii. Mniej kaloryczne są też gołąbki z kaszą gryczaną.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski