Groby weteranów Powstania Wielkopolskiego w Lublinie

Następnego dnia niemieckie władze miasta w odpowiedzi na polską demonstrację zorganizowały przemarsz oddziałów wojskowych. Pruscy żołnierze zrywali flagi wiszące na balkonach i w oknach, wchodząc do instytucji i prywatnych domów. Wieczorem, te same oddziały rozpoczęły strzelaninę pod siedzibą Prezydium Policji, a karabiny maszynowe ostrzeliwały okna Hotelu Bazar. Przywódcy polscy z Poznania dali sygnał w innych miastach Wielkopolski do podjęcia walki i usunięcia pruskiej administracji. Tego dnia wybuchło Powstanie Wielkopolskie – jedyny polski zwycięski zryw niepodległościowy, który stał się milowym krokiem w walce o odradzające się Państwo Polskie.

Po zakończeniu Powstania, kilku jego uczestników związało swoje życie z Lublinem. Mogiły weteranów Powstania Wielkopolskiego znajdują się na cmentarzu komunalnym przy ul. Białej. W przededniu Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, które w tym roku obchodzimy po raz pierwszy, pracownicy lubelskiego IPN oznaczyli ich groby narodowymi barwami oraz zapalili znicze. Na lubelskiej nekropoli spoczywają:

• śp. Stanisław Celian, s. Józefa, ur. 27 sierpnia 1896 r. w m. Krosinek (Czarnków). Brał udział w oswobodzeniu miasta Czarnkowa i powiatu (3 Kompania Czarnkowska pod dowództwem por. Masełka). W dniach 12-13 lutego 1919 r. jako dowódca oddziału Karabinów Maszynowych walczył o Romanowo i Walkowice, odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, zmarł 3 września1973 r.;
• śp. Kazimierz Jaśniewicz, ur. 16 kwietnia 1898 r., weteran powstania wielkopolskiego i powstań śląskich, odznaczony Orderem Odrodzenia Polski, zmarł 16 kwietnia 1979 r.;
• śp. Stanisław Jędrzejak, s. Walentego i Józefy, ur. 12 listopada 1893 r. w m. Rosoczyce (Ostrów Wlkp.), weteran Powstania Wielkopolskiego oraz III Powstania Śląskiego, odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, zmarł 13 marca 1983 r.;
• śp. Wojciech Kapela, s. Tomasza i Agnieszki, ur. 20 kwietnia 1900 r., W 1918 r. był członkiem harcerskiej grupy w Strzałkowie, która od 28 grudnia 1918 r. do marca 1919 r. brała udział w walkach na terenie powiatu wrzesińskiego oraz w Gnieźnie. Po skończeniu walk powstańczych został wcielony do Wojska Polskiego. Brał udział w obronie Warszawy podczas kampanii wrześniowej 1939 r., odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, zmarł 29 czerwca 1986 r.;
• śp. Ignacy Łusiewicz, s. Józefa i Marii z Nowaków, ur. 1 lutego 1898 r. w Rosku pow. Czarnków woj. poznańskie; uczestnik Powstania Wielkopolskiego (brał udział w walkach z Niemcami pod Roskiem i Wrzeszczyną), wojny polsko-bolszewickiej w 15 eskadrze myśliwskiej, podczas II wojny światowej walczył w Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, odznaczony Medalem za Wojnę 1918-1920 (1928 r.), Medalem 10-lecia Odzyskania Niepodległości (1928 r.), Medalem za Długoletnią Służbę (1928 r.), Brązowym Krzyżem Zasługi, Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, zmarł 8 czerwca 1979 r.;
• śp. Józef Twardowski, s. Andrzeja i Antoniny, ur. 29 grudnia 1898 r. w Borowie (Radzyń Podlaski), od lipca 1916 r. był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej w Radzyniu Podlaskim, gdzie 11 listopada 1918 r. jego oddział brał udział w rozbrajaniu Niemców w Radzyniu Podlaskim, Międzyrzecu Podlaskim i Kąkolewnicy. Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim oraz kampanii 1939 r., odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, zmarł w 1988 r.;
• śp. Ignacy Wachowiak – s. Jana i Antoniny, ur. 18 lipca 1895 r., od 27 grudnia 1918 r. brał udział w Powstaniu Wielkopolskim, następnie walczył na froncie ukraińskim pod Lwowem (1919 r.) oraz w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1920 r. wstąpił do Policji Państwowej we Lwowie, następnie służbę pełnił w Lublinie, odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, zm. 8 lipca 1979 r.

Mogiły Powstańców zostały wpisane do ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski prowadzonej przez Instytut Pamięci Narodowej.