Ile potrwa odbudowa biologiczna skażonej Odry? Ekspert podał przybliżony okres

W rozmowie z PAP dr hab. inż. Piotr Parasiewicz, profesor Instytutu Rybactwa Śródlądowego, mówił o przyszłości Odry i elementach rekultywacji. Jak podkreślił, nie ma jeszcze szczegółowego planu rekultywacji Odry i jej okolic. – Jest trochę za wcześnie, aby mówić o bardziej szczegółowych planach – powiedział. Zaznaczył jednak, że proponuje się powołać grupę ekspertów z Polski i zagranicy przy udziale lub pod przewodnictwem Instytutu.

Parasiewicz zastrzegł, że w obecnie samo oczyszczenie wody i podłoża byłoby jedynie działaniem doraźnym. – W tej chwili musimy przygotować się na zmiany klimatyczne. Będą one coraz częściej powodowały sytuacje podobne do tej, która wydarzyła się w tym roku. Musimy się spodziewać, że będzie mało wody w rzece. Odra jest mocno uregulowana i trzeba będzie do tego podejść w sposób bardziej kompleksowy – wyjaśnił. Dodał, że ważnym elementem będzie przygotowanie zarówno krótko jak i długoterminowego planu działania. W ocenie naukowca proces rekultywacji zajmie przynajmniej pięć lat.

Ekspert wyjaśnił, że będą podejmowane odpowiednie kroki z uwzględnieniem bieżących uwarunkowań takich jak pogoda czy stan wody. – Trzeba zacząć od podstaw, a odpowiednie działania będziemy podejmować sukcesywnie – poinformował Parasiewicz. Przyznał, że jest zwolennikiem tzw. zarządzania adaptacyjnego. – Oznacza to, że coś wdrażamy, monitorujemy, wyciągamy wnioski poprawiamy, aż dochodzimy w efektywny sposób do najlepszego rozwiązania – doprecyzował.

Chociaż nie istnieje jeszcze szczegółowy plan działania, Parasiewicz zapewnił, że powinna być wprowadzona kontrola dopływów zanieczyszczeń, lokalizacja i monitoring zanieczyszczeń. Odniósł się tym samym do zapowiedzianego przez minister klimatu i środowiska Annę Moskwę programu nadzoru rzek. – To będzie bardzo nowoczesna platforma, na bieżąco przesyłająca przy pomocy połączeń satelitarnych informacje co się z rzeką dzieje w newralgicznych punktach – wskazał.

Z uwagi na to, że codziennie pojawiają się nowe informacje dotyczące przyczyny katastrofy ekologicznej na Odrze, Parasiewicz przypomniał aktualne ustalenia. – Im dłużej nad tym pracujemy, tym więcej się dowiadujemy. W tej chwili nie wszystko jest jasne, ale wiadomo, że dużą rolę odegrały zakwity złotej algi haptofitu Prymnesium parvum N. Carter 1937, która rozmnaża się w wodach zasolonych – przekazał.

– Prawdopodobnie ich toksyczne wydzieliny spowodowały w pierwszej fazie dużą śmiertelność. W tej chwili borykamy się ze skażeniem wtórnym, które jest spowodowane rozkładem martwych organizmów, które zebrały się na dnie – wskazał. Zaznaczył, że w dużej mierze koryto się oczyści, gdy przepłynie wystarczająco dużo wody.

Parasiewicz zastrzegł, że Instytut Rybactwa Śródlądowego „niekoniecznie zajmuje się szukaniem przyczyn czy szukaniem winnych”. W tej chwili „staramy się zrozumieć obecną sytuację” – przekazał. Zwrócił uwagę, że złote algi, które miały się przyczynić do masowego śnięcia ryb , rozmnażają się w wodzie słonej, a pomiary wskazywały wysokie zasolenie.

– Ta wysoka koncentracja (zasolenia – PAP) wynikła z powiązania kilku elementów. Po pierwsze te ładunki soli, po drugie susza, czyli mało wody w rzece. Sprawę pogorszył fakt, już historycznego wręcz, uregulowania rzeki Odry – powiedział. – Odra została uregulowana przez Niemców dobrze przed drugą wojną światową, a większość dzisiejszych ostróg zbudowano do 1945 roku. Mało tego, jest to rzeka przemysłowa i jako taka jest wrażliwa na różnego rodzaju wpływy zewnętrzne, w tym na zmiany klimatu – mówił Parasiewicz. Rozmówca PAP jest zdania, że wymienione czynniki mogą spowodować, że podobna katastrofa ekologiczna „może wydarzyć się także gdzie indziej”.

źródło: PAP

mac