Jak starać się o rentę?

Jak starać się o rentę? 1 Ale czy to wystarczy, żeby dostać rentę? Niestety nie – musisz być ubezpieczony! Okres ubezpieczenia wymagany do przyznania tego rodzaju renty uzależniony jest od wieku, w którym staliśmy się niezdolni do pracy. Musisz być więc ubezpieczony:

• przez rok – jeśli straciłeś tę zdolność jeszcze przed dwudziestką
• dwa lata – gdy stało się to między 20. a 22. rokiem życia
• trzy lata – w wieku od 22 do 25 lat
• cztery lata – w wieku od 25 do 30 lat
• minimum pięć lat – gdy masz powyżej 30 lat.

Ten pięcioletni okres ubezpieczenia musi jednak przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed złożeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.
UWAGA! Nie jest on w ogóle konieczny, jeżeli uznani zostaniemy za całkowicie niezdolnych do pracy i mamy 25-letni okres składkowy – gdy jesteśmy kobietą lub 30-letni – w przypadku mężczyzn.

Jak starać się o rentę? 2 A to jeszcze nie koniec. Musisz jeszcze spełnić pozostałe warunki, i to łącznie: jesteś niezdolny do pracy, masz wymagany okres składkowy i nieskładkowy (określoną liczbę lat, w czasie których płaciłeś składki na ZUS i tych, w których nie musiałeś tego robić – na przykład lata studiów), twoja niezdolność do pracy powstała w okresach ściśle określonych w ustawie – na przykład w czasie ubezpieczenia, zatrudnienia, pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub zasiłków z ubezpieczenia społecznego (chorobowego, opiekuńczego) albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od końca tych okresów. Jeżeli niezdolność do pracy powstała później, z renty mogą skorzystać tylko osoby uznane za całkowicie niezdolne do pracy, które mają co najmniej 20-letnie – w przypadku kobiety i 25-letnie – w przypadku mężczyzny, okresy składkowe i nieskładkowe.

Jak starać się o rentę? 3 Jeśli je spełniłeś, możesz złożyć w ZUS-ie wniosek o rentę wraz z zebranymi koniecznymi dokumentami. Składasz go na piśmie wraz z drukami, które – podobnie jak formularz wniosku – dostaniesz w ZUS-ie lub wydrukujesz sobie ze strony internetowej www.zus.pl z instrukcją, jak je wypełnić. Ostatecznie w ZUS-ie składasz więc: a wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy (druk ZUS Rp-1R) a informację dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych (druk ZUS Rp-6) a dokumenty na potwierdzenie okresów składkowych i nieskładkowych a dokumenty potwierdzające osiągane wynagrodzenia a zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza prowadzącego leczenie (formularz ZUS N-9) a inną dokumentację medyczną, która może mieć znaczenie dla wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS-u a ankietę wypełnioną przez twojego pracodawcę (wywiad zawodowy formularz ZUS N-10).

Jak starać się o rentę? 4 Dokumenty dotyczące twojego zatrudnienia powinieneś dołączyć do wniosku w oryginale. Za oryginał uważa się również poświadczone notarialnie odpisy, wypisy i kserokopie. W oryginale muszą być też złożone zeznania świadków. Dokumenty dotyczące zatrudnienia ZUS zwróci ci na twoją prośbę, nie zwróci dokumentów dotyczących zarobków. Dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia to: a pisemne zaświadczenie zakładu pracy (pracodawcy) a świadectwo pracy lub legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca odpowiednie wpisy (datę rozpoczęcia i zakończenia pracy, rodzaj wykonywanej pracy i jej wymiar, pieczątkę firmy oraz podpis i pieczątkę służbową pracodawcy lub upoważnionego pracownika) a wydane przez ZUS potwierdzenie lub orzeczenie sądu. Potwierdzić okresy zatrudnienia możesz także dowodami pośrednimi, takimi jak: legitymacja służbowa, umowy o pracę, wpisy w dowodzie osobistym, a nawet pismami, które dostałeś ze swojej firmy, gdy w niej pracowałeś (na przykład o powołaniu, mianowaniu, angażowaniu, zwolnieniu, wyróżnianiu, udzieleniu urlopu). **
Jak starać się o rentę? 5 Czasami możesz też poprosić o potwierdzenie okresu zatrudnienia swoich kolegów z pracy. Jeśli nie możesz udowodnić okresu zatrudnienia pisemnymi dowodami, powinieneś złożyć w ZUS-ie oświadczenie o braku dokumentów, poinformować dlaczego ich nie masz i wskazać zeznania dwóch świadków, najlepiej byłych współpracowników. Ich zeznania mogą jednak dotyczyć tylko okresów zatrudnienia sprzed 15 listopada 1991 r.

Jak starać się o rentę? 6 Jeśli byłeś przedsiębiorcą i sam płaciłeś składkę na ubezpieczenie społeczne lub współpracowałeś przy prowadzeniu działalności, musisz podać na druku ZUS Rp-6: okres działalności lub współpracy, rodzaj działalności oraz adres firmy, numer NKP (Numer Konta Płatnika, jeżeli działałeś lub współpracowałeś przed 1 stycznia 1999 r.) i adres ZUS-u, do którego składki wpływały. Na podstawie tych informacji, ZUS ustali twój okres ubezpieczenia społecznego.

Jak starać się o rentę? 7 Dokumentów nie musisz powielać! Jeżeli wcześniej ubiegałeś się o jakieś świadczenie z ZUS-u, na przykład o rentę z tytułu niezdolności do pracy lub masz ustalony kapitał początkowy nie dołączasz już dokumentów, które ZUS ma.

Jak starać się o rentę? 8 A czy możesz dostać rentę szkoleniową? Jeśli złożyłeś wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy, spełniasz warunki wymagane do jej przyznania i lekarz orzecznik lub komisja lekarska stwierdzą, że z powodu twojej niezdolności musisz przekwalifikować się zawodowo, możesz dostać rentę szkoleniową. Renta przyznawana jest na sześć miesięcy. W decyzji o jej przyznaniu ZUS poinformuje cię, że masz się zgłosić w powiatowym urzędzie pracy, bo jeśli tego nie zrobisz wypłata renty będzie wstrzymana. Na wniosek starosty prawo do tej renty może zostać prze-dłużone, żebyś zdążył się przekwalifikować, ale maksymalnie do 30 miesięcy. Renta ta to 75 procent renty z powodu niezdolności do pracy, ale nie mniej niż najniższa wysokość renty z powodu częściowej niezdolności do pracy. Nie dostaniemy jej jednak, gdy mamy jakikolwiek dochód.