Nowy kodeks pracy opracowała Komisja Kodyfikacyjna Prawa Pracy powołana przez minister pracy Elżbietę Rafalską. Wiele ze zmian, nad którymi pracowała komisja, budziły protesty i zastrzeżenia. Chodziło m.in. o przepisy umożliwiające zwolnienia z pracy kobiet w ciąży, likwidacji płatnego urlopu na żądanie, czy płacy za nadgodziny.
Ostatecznie ministerstwo pracy wycofało się z tych propozycji. Zamiast nowego kodeksu pracy, od 2019 r. będzie obowiązywała jedynie nowelizacja obecnych przepisów. Co się zatem nie zmieni? Przede wszystkim wymiar przysługującego urlopu. W obecnych przepisach liczba dni urlopu wypoczynkowego przysługującego każdemu pracownikowi zależał m.in. od lat stażu pracy. W nowym kodeksie miał znaleźć się zapis, że każdy pracownik będzie miał 26 dni urlopu niezależnie od stażu. Zmiana byłaby zatem korzystna dla młodych pracowników, którym według starych przepisów przysługiwał krótszy urlop.
Proponowana zmiana ostatecznie nie weszła w życie i obowiązują dotychczasowe przepisy. Zgodnie z nimi wymiar urlopu wynosi
- 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
- 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Czytaj też: 500 PLUS NA KAŻDE DZIECKO - nowy zmiany w programie. 500 zł także na pierwsze dziecko od lipca 2019
Druga proponowana zmiana to "przedawnienie urlopu". Oznacza ona, że jeśli dany pracownik nie wykorzysta urlopu w danym roku kalendarzowym, będzie musiał go wykorzystać najpóźniej w pierwszym kwartale kolejnego roku. W innym przypadku dni urlopu mu przepadną. Będzie mógł jedynie oczekiwać od pracodawcy rekompensaty finansowej. Nowy kodeks pracy miał przewidywać, że w takim przypadku pracownikowi będzie przysługiwać zadośćuczynienie ze strony pracodawcy w wysokości dwukrotności świadczenia urlopowego.
Ta zmiana również nie znalazła się kodeksie pracy obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. Obowiązuje zapis mówiący, że "urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z art. 163 należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego". Nie dotyczy to części urlopu udzielanego na żądanie pracownika.
Nowy kodeks pracy pierwotnie miał zakładać także nowe zasady udzielania pracownikowi urlopu na żądanie. Planowano, aby od 2019 r. pracownik musiał o niego poprosić najpóźniej 24 godziny przed wzięciem dnia wolnego. To budziło spore zastrzeżenia, bo większość osób urlop na żądanie zgłasza tego samego dnia tuż przed rozpoczęciem pracy. Z powodu tych zastrzeżeń ministerstwo wycofało się z tych zmian. Obecny przepis mówi, że "pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu".
Czy pracodawca może zwolnić kobietę w ciąży? Przepisy w kodeksie pracy 2019
Ministerstwo zrezygnowało również z budzącego najwięcej kontrowersji zmiany zakładającej możliwość zwalniania z pracy kobiet w ciąży.
Obecne przepisy w tym zakresie precyzuje art. 177 kodeksu pracy:
§ 1. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca.
§ 3. Umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu.
§ 31. Przepisu § 3 nie stosuje się do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
§ 4. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
§ 5. Przepisy § 1, 2 i 4 stosuje się odpowiednio także do pracownika - ojca wychowującego dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego.
Przypominamy, że w 2019 roku rząd podnosi pensje - zobacz, kto może liczyć na podwyżkę:
Polacy rezygnują z zagranicznych wyjazdów zarobkowych - zobacz wideo:
Strefa Biznesu: Polacy chętniej sięgają po krajowe produkty?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?