Legalna Kultura: Warto być fair wobec artystów [ROZMOWA]

Dlaczego istotne jest, by korzystać z legalnych źródeł kultury?
Kinga Jakubowska: Legalne źródła to podstawa egzystencji kultury. Twórcy i odbiorcy stanowią wspólnotę. Artyści nigdy nie istnieją bez odbiorców. Ich punktem spotkania jest legalne źródło kultury. Kultura musi mieć wsparcie. Wiele osób sądzi, że nie ma to znaczenia, czy kultura jest finansowana, czy nie. Jednak w momencie, gdy przestaniemy inwestować w kulturę, kultura po prostu przestanie istnieć, nie mając źródeł finansowania.

Co sądzi Pani o żądaniach, które pojawiały się przy okazjach protestów przeciw ACTA - by dostęp do kultury był wolny?
Kinga Jakubowska: Moim zdaniem całe to zamieszanie wokół ACTA zrobiło bardzo wiele dobrego dla kultury. Zwrócono wtedy uwagę na aspekt własności intelektualnej, która właściwie do tej pory była niemal każdemu odbiorcy obca. Na ulicę wyszli nie ci, których regulacja ACTA tak naprawdę dotyczy. ACTA nie jest skierowane przeciwko użytkownikom, tylko przeciwko nielegalnemu rozpowszechnianiu kontentu. Internet był, jest i powinien być wolny. Trzeba natomiast przeciwstawić się działalności przestępczej, jaką jest kopiowanie cudzych utworów, a także sprzedawanie ich użytkownikom sieci za pieniądze z pominięciem opłat dla twórców.

Jak powstrzymać piractwo? Zakazując, czy może szukając innych rozwiązań?
Kinga Jakubowska: Prawo absolutnie nie nadąża za technologią. Musimy jednak zachować równowagę między rozwojem technologii a koniecznością legalności. Piractwo jest rozpowszechnione w Polsce na tak ogromną skalę, że właściwie nie stanowi pola do dyskusji. Zmiany zaczęłabym od zapytania samego siebie - czy zależy mi na kulturze? Czy chcę być fair wobec artystów, których lubię? W przyszłości pewnie przede wszystkim zabezpieczenia technologiczne odegrają dużą rolę.

Jakie Pani widzi szanse i zagrożenia w serwisach streamingowych, takich jak np. Spotify?
Kinga Jakubowska: Takie serwisy to ogromna szansa dla muzyki i prawdziwy konkurent dla piractwa. Za cenę pizzy możemy mieć dostęp do kilkunastu milionów utworów - skatalogowanych i zawsze pod ręką. Wiem jednak, że nie wszyscy artyści są zadowoleni z tantiem, jakie uzyskują z serwisu Spotify. Twórcy tego serwisu powinni to wziąć pod uwagę i inaczej rozdzielać pieniądze. To jednak dowodzi, że artyści po prostu potrzebują pieniędzy.
Co z osobami, których nie stać na bilet do kina?
Kinga Jakubowska: Mam nadzieję, że bilety do kina wkrótce staną się tańsze. Kina studyjne stanowią coraz większą konkurencję dla multipleksów za sprawą cyfrowych kopii filmowych. Powstają jak grzyby po deszczu - odradzają się, choć już dawno miało ich nie być. Myślę, że dzięki rodzącej się konkurencji już wkrótce bilet będzie o połowę tańszy. Utrzymanie multipleksów jest jednak piekielnie drogie - nie chcę rozgrzeszać wysokich cen biletów, ale jest to pewne uzasadnienie i jednocześnie szansa dla małych kin.

A co z dostępem do filmów, które nie są dostępne w polskich kinach i sklepach?
Kinga Jakubowska: W ramach dozwolonego użytku można ściągać utwory na własny użytek. Ktoś, kto za wszelką cenę chce coś zobaczyć, zgodnie z prawem może to zrobić. Problem tkwi w rozpowszechnianiu tych utworów. Właśnie nad tym próbują zapanować właściciele praw. Za chwilę, by uniknąć piractwa, premiery filmowe będą odbywały się na całym świecie w jednym dniu. Tak zresztą już się powoli dzieje. Z drugiej strony - gdy widzę na ulicy ładny samochód, nie wsiadam do niego tylko dlatego, że chciałabym go mieć.

Jak Wasza organizacja chce przekonać odbiorców, by płacili za dostęp do wytworów kultury?
Kinga Jakubowska: Chcemy pokazać inny punkt widzenia. Przekonać odbiorców, że od nich zależą losy kultury, że są jej współtwórcami. Przedstawiamy głos twórców, którym zależy na tym, by odbiorcy korzystali z legalnych źródeł. Organizujemy także wydarzenia kulturalne i prowadzimy kampanię edukacyjną o prawie autorskim.