Majątek wspólny i osobisty w związku małżeńskim

Czy po zawarciu małżeństwa automatycznie między małżonkami powstaje wspólność majątkowa?
- Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje z mocy prawa tak zwana wspólność ustawowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania związku. Oczywiście, o ile małżonkowie nie podpiszą wcześniej rozdzielności majątkowej, czyli intercyzy.

Na czym dokładnie polega intercyza?
- To rozdzielność majątkowa potwierdzona umową zawartą przez małżonków w formie aktu notarialnego. Wyłącza ona stosowanie wspólności ustawowej, więc każdy z małżonków zarządza swoim majątkiem samodzielnie.

Co należy do majątku wspólnego małżonków?
- Do tego majątku należą pobrane wynagrodzenia za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej, dochody z majątku wspólnego i z majątku osobistego każdego z małżonków, środki zgromadzone na rachunku otwartym lub pracowniczym funduszu emerytalnym.

Mamy z mężem wspólność ustawową. Jaki majątek jest majątkiem osobistym każdego z nas, bo mamy co do tego odmienne zdania?
- Do majątku osobistego należą na przykład: przedmioty nabyte przez państwo przed ślubem, nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie, przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania, zadośćuczynienia za krzywdę, prawa autorskie, przedmioty nabyte w zamian za składniki majątku osobistego każdego z państwa.

Czy jest możliwe przeniesienie niektórych składników majątku wspólnego do majątku osobistego jednego z małżonków?
- Tak. Jest to możliwe po spisaniu wspólnej umowy darowizny dokonanej przez małżonków do majątku osobistego jednego z nich. Jeśli ten składnik majątkowy obejmuje nieruchomość czy spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, wymagana wówczas jest forma aktu notarialnego.

Mąż twierdzi, że może sam zarządzać naszym wspólnym majątkiem. Podjął więc decyzję o kupieniu kamienicy. Czy w takim wypadku nie jest wymagana moja zgoda?
- Tak. Zgoda drugiego małżonka jest konieczna między innymi w razie sprzedaży, obciążenia albo kupna nieruchomości, gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa, a także w razie darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem darowizn zwyczajowo przyjętych.

Mam problemy z firmą, z dochodów której utrzymuję całą rodzinę. Postanowiłem więc sprzedać dom letniskowy, by zyskanym kapitałem podreperować stan rodzinnego przedsiębiorstwa. Jednak żona nie wyraziła na to zgody. Co mogę zrobić?
- Gdy jeden z małżonków odmawia zgody na sprzedaż części majątku wspólnego, drugi może zwrócić się do sądu o pozwolenie przekroczenia zwykłego zarządu nad tym majątkiem. Może więc pan zwrócić się do sądu rodzinnego z prośbą o pozwolenie na sprzedaż domu, bez zgody współwłaściciela, jakim jest żona. Sąd może zaś wydać takie pozwolenie, gdy dokonanie tej czynności służy dobru rodziny.

Mamy podpisaną rozdzielność majątkową. Czy wierzyciel może domagać się spłaty długu męża z mego majątku?
- Nie. Jeśli zobowiązanie powstało już w trakcie istnienia rozdzielności, a wierzyciel jest o niej poinformowany, wszelkich roszczeń może dochodzić jedynie z majątku dłużnika, bez naruszania majątku osobistego drugiego z małżonków.

Czy to prawda, że można jednego z małżonków pozbawić możliwości sprawowania zarządu majątkiem wspólnym i kiedy?
- Z ważnych powodów sąd może na żądanie jednego z małżonków pozbawić drugiego samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym.