Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Matura 2012: Język polski - poziom podstawowy [ARKUSZE, ODPOWIEDZI]

KS
Matura z języka polskiego w XX LO w Poznaniu.
Matura z języka polskiego w XX LO w Poznaniu. Bartek Wutke
Przedstawiamy arkusz zadań z matury z języka polskiego i przykładowe odpowiedzi.

Matura 2012 - arkusz, język polski, poziom podstawowy

Zadania opracował zespół polonistów z XX Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu.


Czytaj także:
Matura 2012. Wiemy co było: "Lalka" i "Ludzie bezdomni"
Matura 2012. Liczą na "Lalkę", "Dziady" i "Makbeta" [ZDJĘCIA]
Matura 2012: Egzamin z języka polskiego [ZDJĘCIA]

Matura 2012: Uczniowie z 2 LO o egzaminie z polskiego [ZDJĘCIA, WIDEO] - poznan.naszemiasto.pl

Zadanie 1.
Na podstawie akapitów 1. i 3. odpowiedz na pytanie, dlaczego tworzenie encyklopedii powszechnej jest niezwykle trudnym przedsięwzięciem. Wymień trzy powody.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ: czysto naukowe podejście, ogromne nakłady finansowe, adresatem jest wielka rzesza ludzi, zaangażowanie wielu autorów.

Zadanie 2. __
Podaj dwa powody uzasadniające celowość użycia liczb w akapicie 5.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
a) uzmysłowienie odbiorcy rozmachu, z jakim przygotowywana jest encyklopedia,
b) ukazanie dysproporcji między Wikipedią a encyklopedią powszechną

Zadanie 3. __
Wymień trzy różnice między Wikipedią a tradycyjną encyklopedią.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Wikipedia:
- każdy może ją redagować,
- stosunkowo niewielki nakład finansowy,
- darmowa;
Encyklopedia:
- redagują ją specjaliści,
- ogromne nakłady na przygotowanie,
- wysoki koszt zakupu;

Zadanie 4. __
Jaką funkcję w kompozycji całego tekstu pełni akapit 6.?

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ: podsumowanie I części artykułu / próba obiektywizacji.

Zadanie 5. __
Wymień dwa powody uzasadniające uznanie przez autora sposobu tworzenia Wikipedii za anarchiczny.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ: każdy może ją tworzyć, nie ma odgórnie ustalonych zasad redakcji haseł

Zadanie 6. __
Jakie środki językowe w akapitach 5. i 7. nadają tekstowi zabarwienie emocjonalne? Określ dwa i podaj przykład każdego z nich.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
wykrzyknienie: "największy czyn społeczny w dziejach!";
pytanie retoryczne: "Tylko skąd laik ma wiedzieć, które hasło należy do jakiej kategorii?"

Zadanie 7. __
W akapitach 7.-9. zostały wyliczone zarzuty formułowane pod adresem Wikipedii. Wymień dwa, z którymi autor artykułu się zgadza.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
a) przypadkowy dobór haseł;
b) nierzetelność artykułów

Zadanie 8. __
W akapicie 8. autor posłużył się przykładem. Wyjaśnij, jakie zjawisko nim zobrazował.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ: Autor, przywołując przykład ataku cybernetycznego z komputerów Białego Domu, potwierdził podatność Wikipedii na akty wandalizmu z wielu źródeł.

Zadanie 9. __
Wyjaśnij, jak autor ocenia Wikipedię jako źródło informacji (akapit 10).

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ: Autor ocenia Wikipedię jako pożyteczne źródło informacji, ale zaleca daleko idącą ostrożność w traktowaniu informacji tam podanych jako materiałów źródłowych.

Zadanie 10. __
Czym na tle całego tekstu wyróżnia się sposób formułowania opinii o Wikipedii w akapicie 10.?

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ: Różnica polega na sposobie formułowania opinii. Jest to subiektywna przestroga skierowana do odbiorcy.

Zadanie 11.__
Wyjaśnij, jakie funkcje w tekście pełni zacytowana w akapicie 11. metafora, którą posłużył się Newton. Wymień dwie.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
a) pozwala oddać hołd autorom encyklopedii klasycznych;
b) ujawnia, że szybkie tempo prac na Wikipedią nie byłoby możliwe bez wielkich poprzedników

Zadanie 12.__
Każdemu punktowi linearnego planu artykułu przyporządkuj numery akapitów (pamiętaj, że jest to pełny plan całego tekstu, a więc obejmuje wszystkie akapity).

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
1. Informacje dotyczące tradycyjnej encyklopedii AKAPITY: 1,2,3
2. Historia Wikipedii AKAPIT: 4
3. Niebywały sukces internetowej encyklopedii AKAPIT: 5
4. Zalety i wady nowego źródła informacji AKAPITY: 6,7,8,9
5. Subiektywne odczucia autora AKAPIT:10
6. Podsumowanie rozważań AKAPIT: 11

Zadanie 13.__
Dokończ zdania, wybierając słowa spośród podanych: wnioskowanie, definiowanie, porównywanie, przeciwstawienie

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
1. Zdanie: Encyklopedie to wielotomowe dzieła obejmujące całość wiedzy z najróżniejszych dziedzin jest przykładem DEFINIOWANIA

2. Zdanie: Ten anarchiczny sposób tworzenia encyklopedii oraz jej darmowy charakter wzbudzały wielkie emocje, oskarżenia, próby dyskredytacji z jednej strony, a deklaracje o prawdziwie wolnościowym i demokratycznym sposobie dystrybucji i upowszechniania wiedzy z drugiej jest przykładem PRZECIWSTAWIANIA

3. Zdanie: Biorąc pod uwagę popularność Wikipedii, można powiedzieć, […] że "jeszcze nigdy tak wielu czytelników nie zawdzięczało tak wiele tak licznym autorom" jest przykładem WNIOSKOWANIA

Zadanie 14.
Uzupełnij, wpisując w odpowiedniej rubryce literę "I", jeśli zdanie zawiera informację, lub literę "O", jeśli w zdaniu jest wyrażona opinia.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
1. Pierwsze encyklopedie, książki pod takim tytułem, zaczęły się pojawiać w XVI wieku. INFORMACJA
2. Tworzenie encyklopedii to wielkie przedsięwzięcie organizacyjne, finansowe i edytorskie. INFORMACJA
3. […] jest to źródło informacji niezwykle użyteczne, ale wymagające dużej ostrożności. OPINIA
4. Świetne rezultaty przynosi porównanie treści tego samego hasła w kilku wersjach językowych. OPINIA

TEMATY WYPRACOWAŃ
Temat 1. Wyjaśnij symbolikę lewej i prawej strony oraz jej znaczenie dla wymowy utworu, analizując przytoczony fragment III części Dziadów Adama Mickiewicza. Zwróć uwagę na postać Nowosilcowa i postawy innych bohaterów wobec niego.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:

Plan wypracowania

Wstęp (informacje przykładowe)
1. Informacje wstępne o fragmencie:
- np. okoliczności powstania cz. III "Dziadów" A. Mickiewicza (po upadku powstania listopadowego w 1832 r. - tzw. "dziady drezdeńskie");
- realistyczna scena zbiorowa;
- fragment ukazuje m.in. obraz społeczeństwa polskiego, carskich czynowników, rosyjskich rewolucjonistów oraz charakterystykę senatora Nowosilcowa;
- charakterystyczna dla średniowiecznego moralitetu organizacja przestrzeni (lewa i prawa strona = zło i dobro);
- czas i miejsce - Wilno, bal u Nowosilcowa, równolegle z przesłuchaniami filomatów 1823-1824;
- ironia w prezentacji "czynowników".
2. Teza/problem:
Fragmenty Sceny VIII zawierają charakterystykę kata wileńskiej młodzieży z procesu filomatów - Nowosilcowa oraz w symboliczny sposób określają różne postawy wobec niego: od narodowej zdrady i akceptacji dla działań Senatora (lewa strona) po bezwzględną krytykę i odrazę (prawa strona).

Rozwinięcie (informacje przykładowe)
1. Charakterystyka Nowosilcowa, np.:
- zadłużony, w trudnej sytuacji finansowej;
- procesem filomatów pragnie poprawić swoją pozycję na dworze carskim;
- karierowicz;
- bezwzględny i surowy dla więźniów;
- sprytny i przebiegły;
- szarmancki wobec dam;
- nieczuły na cierpienie innych;
- nakazuje bezpodstawne aresztowania młodzieży (filomaci i filareci)
2. Symbolika lewej strony, np.:
a) Bohaterowie to czynownicy, czyli rosyjscy urzędnicy (np. Sowietnik, Regestrator, Gubernator wraz z żonami i córkami)
- lojalni wobec cara i Senatora;
- pogardzają niższymi czynem (rangą);
- starają się przypodobać wyższym czynem;
- matki liczą na to, że ich córki spodobają się Senatorowi i na dworze carskim;
- gotowe są kupczyć ich cnotą;
- Starosta tłumaczy się z nieobecności na balu żony i córki;
b) ocena Nowosilcowa:
- próbują mu się przypodobać
- zabiegają o jego względy
- obawiają się jego złego humoru
- chwalą jego taniec i grację
3. Symbolika prawej strony:
a) Bohaterowie to młodzież polska i litewska, młodzi oficerowie rosyjscy i damy (np. Dama, Młody Człowiek, Bestużew, Pol):
- gotowi do buntu;
- patrioci;
- zdegustowani "szelmostwem" lojalistów;
- oburzeni ich zdradą;
- upominają się o karę dla Nowosilcowa;
- świadomi swej klęski ("Nikt się nie pomści?");
- realnie oceniają sytuację (Bestużew);
- profetyzm ks. Piotra (karę Senatorowi wymierzy sam Bóg);
b) ocena Nowosilcowa
- obrzydzeniem napawa ich wygląd i zachowanie Nowosilcowa;
- oburzeni są licznymi zbrodniami Senatora (Dama, Młody Człowiek);
- dostrzegają jego dwulicowość i spryt;
- gotowi do jego zabicia (Pol);
- zdają sobie sprawę z bezcelowości zamachu na Senatora (Bestużew)

Wnioski__
1. Senator Nowosilcow jawi się w scenie VIII jako przebiegły i bezwzględny kat młodzieży.
2. Zapożyczona rodem ze średniowiecznych moralitetów organizacja przestrzeni pozwala uporządkować skomplikowane/różnorodne postawy uczestników balu wobec Nowosilcowa.
3. Realizm sceny pozwala również na ocenę społeczeństwa polskiego w I poł. XIX w. (podział na zdrajców i patriotów).
4. Wśród osób krytykujących Senatora są również prawi Rosjanie, co świadczyć może, że i oni dostrzegają "piekielny charakter" caratu.
5. Scena VIII symbolicznie ukazuje starcie sił Dobra ze Złem.
6. Podział na lewą i prawą stronę przypomina podział społeczeństwa polskiego ze sceny "Salon Warszawski" (zdrajcy - patrioci).
7. Ironiczny stosunek autora do carskiej struktury społecznej (dożywotni czyn)

Temat 2. Porównaj postawy życiowe Izabeli Łęckiej i Joanny Podborskiej ukazane w podanych fragmentach Lalki Bolesława Prusa i Ludzi bezdomnych Stefana Żeromskiego. Odwołując się do znajomości utworów, zwróć uwagę na okoliczności, które miały wpływ na ukształtowanie osobowości bohaterek.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:

1. Przedstawienie Izabeli Łęckiej, np.:
-młoda arystokratka;
- piękna kobieta;
- kobieta chłodna i wyniosła;
- marzycielka
2. Przedstawienie Joanny Podborskiej, np.:
- guwernantka;
- wcześnie osierocona;
-piękna brunetka

3. Postawa życiowa Izabeli Łęckiej na podstawie fragmentu "Lalki", np.:
- żyje w dwóch światach:" duchowym" i "zwyczajnym";
- ten pierwszy, to odrealniony świat, "wiecznej wiosny", w którym liczą się stroje, rauty i rozrywki;
- życie w luksusie, gdzie liczy się "bywanie w towarzystwie";
- nawet niebezpieczeństwo, jakim jest burza traktuje, jak widowisko przygotowane specjalnie dla niej;
- ludzką pracę traktuje jako karę za grzechy, powołując się na Pismo Święte;
- uprzejmość obsługujących ją pracownic szwalni odczytuje, jako zajęcie sprawiające im przyjemność;
- ma mylne wyobrażenie o swojej wartości z powodu przynależności do arystokracji;
4. Postawa Joasi Podborskiej na podstawie fragmentu "Ludzi bezdomnych", np.:
- wrażliwa na krzywdę ludzką;
- poświęca się dla braci, ciężko pracuje, by wysłać pieniądze Henrykowi, który studiuje za granicą;
- potrafiła się utrzymać i ceniła sobie samodzielność;
- pracowita i systematyczna;
- dumna ze swoich osiągnięć;
- arystokratyczny świat jest dla niej obiektem zaciekawienia; jednak zupełnie nieznany;

5. Okoliczności, które miały wpływ na ukształtowanie osobowości Izabeli Łęckiej:
- wychowana na arystokratyczna lalkę, w pogardzie dla pracy; w przekonaniu, że małżeństwo to interes a nie związek dusz; materialistka; można powołać się na jej stosunek do Wokulskiego i mężczyzn w ogóle lub poglądy na małżeństwo;
6. Okoliczności, które miały wpływ na ukształtowanie osobowości Joanny Podborskiej, np.:
- wczesne osierocenie i konieczność usamodzielnienia się; praca, jako wartość, poszanowanie jej; rodzina stanowi dla niej wartość (troska o braci);jej życie wypełnione jest smutkiem i zmęczeniem; odrzucona przez Judyma nie walczy, nie próbuje go zatrzymać; poświęca swoje marzenia w imię jego obowiązków;

7. Porównanie postaw życiowych dwóch bohaterek:
- różnice wynikające z wychowania oraz sytuacji życiowej powodem odmiennej postawy i poglądów na życie;
- Joanna Podborska bliższa warstwie ludzi pracujących, wrażliwa na ich los z powodu doświadczeń życiowych;
Izabela Łęcka to oderwana od rzeczywistości arystokratyczna panna, żyjąca wyimaginowanymi problemami;

ZOBACZ RÓWNIEŻ - MATURA 2013:
Język polski - poziom rozszerzony

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski