Matura 2017 z języka polskiego na poziomie podstawowym składa się z kilku tekstów literackich i wierszy, do których trzeba wykonać kilka zadań. Oprócz tego maturzyści będą musieli napisać wypracowanie na jeden z wybranych przez siebie tematów.
Matura 2017. Język polski - sprawdź się przed 4 maja!
Zadania w teście maturalnym mogą mieć formę zamkniętą lub otwartą. Nie ograniczają się do sprawdzania umiejętności wyszukiwania informacji w tekście, ale – obligatoryjnie – służą rozpoznaniu poziomu umiejętności analizy tekstu i jego przekształceń, a także świadomości językowej. Zadania sprawdzają znajomość utworów literackich.
ZOBACZ PRZYKŁADOWE ZADANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO
Grażyna Stachówna
MELODRAMAT NA WAKACJE
Melodramat filmowy to gatunek wysoce skonwencjalizowany i z tego punktu widzenia List w butelce Luisa Mandoki jest najbardziej melodramatycznym melodramatem, jaki tylko można sobie wyobrazić. Struktura gatunkowa powtarza się w każdym porządnym melodramacie, ma charakter stały i niezmienny, co ciekawe, nigdy się nie nudzi, gdyż za każdym razem kolejny narrator zawiesza na niej historię „inną taką samą”: pociągającą nowym układem fabularnym, ale przestrzegającą reguł gatunkowych i spełniającą oczekiwania widzów, czyli dającą im przyjemność panowania nad fikcyjnym światem opowiadania.
Teresa Osborne znajduje na plaży butelkę z listem w środku. Napisał go Garrett do swej zmarłej żony, Catherine. W stechnicyzowanym systemie światowej komunikacji, tak szybko i bezbłędnie przenoszącym informacje, list Garretta jest symbolem zupełnej aberracji: zamknięty w butelce, pozbawiony adresu dryfuje po morzu, niosąc informacje niezwykle ważne dla jego autora. Teresa Osborne jest rozwódką, mąż przestał ją kochać, zostawił po kilku latach małżeństwa poranioną i nieszczęśliwą, sfrustrowaną i niepogodzoną z losem kobiety niechcianej i niepotrzebnej. Nic więc dziwnego, że Teresa rozpoczyna poszukiwania Garretta kierowana skomplikowanymi motywacjami, w których mieści się i ciekawość, i zazdrość, i chęć zajęcia miejsca Catherine, i pragnienie zdobycia miłości jej męża. Teresa i Garrett spotykają się, poznają, zawiązuje się między nimi miłość i nawet przez pewien czas wydaje się, że Catherine może być zapomniana, że wierność wobec niej przestanie Garretta obowiązywać. Rodzi się nadzieja na „happy end”. Ale, jak wiadomo, w melodramacie mogą być dwa zakończenia: szczęśliwe i nieszczęśliwe. „Happy end” z pewnością krzepiłby widzów, dawał nadzieję na odrodzenie w nowym związku i przekonywał o łatwym zwycięstwie uczuć pozytywnych nad destrukcyjnymi. Jednak narrator filmu wybrał to drugie zakończenie, nieszczęśliwe – niechętnie stosowane w filmach hollywoodzkich, bo sprzeczne z optymistyczną wizją świata lansowaną w nich z uporem przez niemal dziewięćdziesiąt lat istnienia „fabryki snów”. „Unhappy ending” Listu w butelce zwraca uwagę na perwersyjność działań Teresy, która – zazdroszcząc zmarłej – próbuje zabrać jej miłość i wierność męża, na neurotyczne skłonności Garretta, który nie potrafi zapomnieć Catherine i wypowiedzieć uzależniającej go od niej lojalności.
Kategorie „film dla kobiet” i „film dla mężczyzn” ciągle z wielkim trudem przebijają się do świadomości widzów i krytyków. Ale może inaczej: „film dla mężczyzn” jest obojętnym emocjonalnie określeniem dzieł ekranowych, w których się goni, strzela i zabija.
„Film dla kobiet” – jak prasa dla kobiet – ciągle oznacza degradujące dzieła, w których się kocha, plotkuje i zmyśla. W 1921 roku, po premierze „Szejka” z Rudolfem Valentino, szefowie Hollywoodu zrozumieli nagle, że widzowie kobiety mogą stanowić osobną, ważną grupę ekonomiczną, która będzie masowo przychodzić do kin, często wiele razy na ten sam film, pod warunkiem, że dostanie to, czego pragnie: opowieść o miłości, nastrojowy klimat i niezwykłego mężczyznę. „List w butelce” zaspokaja wszystkie te potrzeby: jest miłość, jest nastrój i jest mężczyzna.
Na podstawie: Grażyna Stachówna, Melodramat na wakacje, „Dekada Literacka” 1999, nr 7/8.
Zadanie 1.
Wyjaśnij na podstawie tekstu sens użytego w nim sformułowania: „melodramat to gatunek wysoce skonwencjonalizowany”.
Zadanie 2.
Użyte w pierwszym akapicie wyrażenie „najbardziej melodramatyczny melodramat, jaki tylko można sobie wyobrazić”, oznacza w kontekście całego akapitu, że film List w butelce to
A. najwybitniejszy melodramat w historii kina.
B. niezwykle wzruszający film.
C. film zrealizowany w sposób typowy dla gatunku.
D. film spełniający wszystkie oczekiwania widzów.
Zadanie 3.
a) Wyrażenie melodramatyczny melodramat to
A. hiperbola.
B. oksymoron.
C. antonim.
D. synekdocha.
b) Jaką funkcję pełni ten środek stylistyczny w tekście Grażyny Stachówny?
Zadanie 4.
a) Przepisz z tekstu Grażyny Stachówny zdanie zawierające opinię o filmach dla kobiet i określ, czy jest to opinia pozytywna, czy negatywna.
b) Uzasadnij odpowiedź, odwołując się do słownictwa użytego w zacytowanym zdaniu.
Matura 2017. Język polski - czytanie ze zrozumieniem. Sprawdź się!
Zadanie 5.
Znajdź w drugim akapicie recenzji trzy przymiotniki pochodzenia obcego, które mają znaczenia opisane w tabeli. Wpisz każdy z tych wyrazów obok odpowiadających im definicji. Jedno znaczenie nie odpowiada żadnemu z wyrazów. 
Matura 2017. Język polski - rozwiąż test!
Zadanie 6.
Recenzja Grażyny Stachówny jest nietypowa, ponieważ
A. zawiera ocenę filmu.
B. zachęca do obejrzenia filmu.
C. porównuje film z innymi melodramatami.
D. ujawnia zakończenie filmu.
Egzamin maturalny z języka polskiego ma także obowiązkową część ustną. Podczas niej sprawdzana jest umiejętność tworzenia wypowiedzi na określony temat, zgodnej z zasadami poprawności językowej, logiki i retoryki. Inspiracją do wypowiedzi jest tekst kultury. Egzamin trwa około 30 minut i składa się z trzech części: przygotowania, wypowiedzi zdającego dotyczącej wylosowanego polecenia i związanej z tą wypowiedzią rozmowy zdającego z zespołem przedmiotowym.
Matura 2017. Zobacz, co może być na ustnym egzaminie z języka polskiego
Zdający losuje zadanie egzaminacyjne zawierające tekst kultury (literacki lub ikoniczny, lub popularnonaukowy z zakresu wiedzy o języku) oraz odnoszące się do niego polecenie i ma nie więcej niż 15 minut na przygotowanie wypowiedzi. Następnie przez około 10 minut mówi na zadany w poleceniu temat. Tekst kultury powinien zainspirować zdającego, którego zadaniem jest rozwinięcie
i poszerzenie zasygnalizowanych w poleceniu wątków – także poprzez odwołanie się do innych, dowolnie wybranych tekstów. Rozmowa z komisją może dotyczyć wyłącznie wygłoszonej przez zdającego wypowiedzi.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
