Międzynarodowy dzień bez kłamstwa. Czy jest możliwy?

Dziś Międzynarodowy Dzień Bez Kłamstwa. Załóżmy jednak, że ktoś próbuje nas okłamać. Jak rozpoznać osobę, która chce oszukać?

Mariusz Pawlukiewicz: Jest powiedzenie "Mów prawdę, ale patrz mi w oczy!". Pewnie każdy słyszał to choć raz w życiu. Nawet osoby, nie będące specjalistami od kłamstwa wiedzą, że unikanie kontaktu wzrokowego może być jednym z niewerbalnych symptomów kłamstwa. Podobnie jak przyspieszony oddech, czerwienienie się, czy nerwowe tiki.

Co jest najtrudniejsze w wykryciu kłamstwa?

Mariusz Pawlukiewicz: Wiele badań wskazuje, że nawet profesjonaliści: kryminolodzy, psychiatrzy, prawnicy, potrafią wykryć kłamczuchów z takim prawdopodobieństwem, że można nazwać to fartem. Często wykrycie kłamcy wiąże się z koniecznością zidentyfikowania tzw. mikrogestów występujących np. na czole, które daje się zauważyć jedynie w trakcie zwolnionego odtwarzania zapisu obrazu.

Dlaczego ludzie kłamią?

Mariusz Pawlukiewicz: Ludzie kłamią zazwyczaj z grzeczności. Bo mieli takie wzorce. Bo niekiedy kłamstwo jest społecznie akceptowane, np. w reklamie czy polityce. Kłamią, aby uniknąć konfliktu, np. niechętnie godząc się na spełnienie czyjejś prośby. Aby coś zdobyć np. pieniądze lub aby czegoś nie robić. Ludzie kłamią, żeby nie robić przykrości innym i zachować dobre relacje lub żeby taką przykrość sprawić. Kłamią, żeby manipulować innymi ludźmi, aby przejąć kontrolę nad ich zachowaniem. Wreszcie okłamują swoich bliskich, aby ci poczuli się lepiej lub mówią nieprawdę nieznajomym, aby ci odbierali ich lepiej.

Czy da się zatem przeżyć jeden dzień bez kłamstwa?

Mariusz Pawlukiewicz: Każdy może sobie postanowić, że będzie szczery choćby przez jeden dzień, ale czy wtedy nie będzie okłamywał sam siebie?