Niemal 8 tys. pacjentów skorzystało z endoprotezoplastyki w Wielkopolsce. Skróciły się kolejki

Pandemia COVID-19 miała wpływ także na zabiegi endoprotezoplastyki. Jeszcze w 2019 r., przed wybuchem pandemii, w Wielkopolsce wykonano ten zabieg u ponad 9 tysięcy pacjentów, a łączna kwota refundacji przez wielkopolski oddział NFZ tej formy leczenia wynosiła 140 mln złotych.

Rok później – w 2020 r. – endoprotezoplastykę przeszło o 1,7 tys. pacjentów mniej. Zabieg wykonano u 7,4 tys. osób (wartość refundacji wyniosła 116 mln zł). Z kolei w ubiegłym roku wszczepienie endoprotezy przeszło już więcej, bo 7,8 tys. osób. W 2021 r. zrefundowaliśmy świadczenia na kwotę 123 mln zł.

Najwięcej wykonuje się zabiegów endoprotezoplastyki pierwotnej stawów: biodrowego i kolanowego. W 2021 r. przeszło je 7,1 tys. pacjentów: u 4,6 tys. zabieg dotyczył biodra, a u 2,5 tys. – kolana. U pozostałych pacjentów wykonywano np. endoprotezoplastykę rewizyjną kolan lub biodra (to „wymiana” dotychczasowego implantu na nowy, a także leczenie powikłań po poprzedniej operacji) czy wszczepienie endoprotezy łokcia, barku, nadgarstka i stawu skokowo-goleniowego.

– W Wielkopolsce mamy łącznie 44 oddziały ortopedyczne, w tym siedem oddziałów chirurgii jednego dnia, a 36 z nich realizuje świadczenia w zakresie endoprotezoplastyki. To 31 oddziałów należących do szpitali sieciowych i pięć oddziałów w podmiotach spoza sieci. To bardzo dobre zabezpieczenie dla wielkopolskich pacjentów

– mówi Agnieszka Pachciarz, dyrektor wielkopolskiego oddziału NFZ.

– Mimo zaangażowania części szpitali i oddziałów w walkę z pandemią COVID-19, pacjenci mieli dostęp do leczenia, bo rolę jednych przejmowały inne placówki. Spadek liczby zabiegów endoprotezoplastyki w okresie pandemii, to z jednej strony efekt zaangażowania oddziałów lub całych szpitali w walkę z pandemią, a z drugiej przejściowe ograniczenia ich działalności z powodu choroby personelu lub jego zaangażowania do pracy na oddziałach covidowych. Częstym zjawiskiem były również rezygnacje z zabiegów samych pacjentów, szczególnie w pierwszych miesiącach pandemii - dodaje.

1. Ortopedyczno-Rehabilitacyjny Szpital Kliniczny im. Wiktora Degi UM w Poznaniu (1623 pacjentów),
2. Szpital Wojewódzki w Poznaniu (476 pacjentów),
3. SPZOZ MSWiA w Poznaniu (466 pacjentów),
4. Wojewódzki Szpital Zespolony im. Ludwika Perzyny w Kaliszu (428 pacjentów)
5. Szpital w Puszczykowie im. prof. S.T. Dąbrowskiego (423 pacjentów)
6. Szpital Powiatowy im. Tadeusza Malińskiego w Śremie (358 pacjentów)
7. Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Ostrowie Wielkopolskim (350 pacjentów)
8. Centrum Medyczne HCP w Poznaniu (343 pacjentów)
9. Szpital Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie (284 pacjentów)
10. Szpital Powiatowy im. Romana Drewsa w Chodzieży (263 pacjentów)

Trend liczby przyjętych pacjentów w większości szpitali wygląda podobnie – najwięcej osób przyjęły w 2019 r., mniej w 2020 r., a ubiegłym roku liczba pacjentów wzrastała, ale jeszcze nie osiągała wartości sprzed pandemii.

Kilka szpitali wymknęło się jednak tej tendencji. Wielkopolski lider, czyli Szpital Kliniczny im. Degi w latach pandemii przyjął więcej pacjentów niż rok przed nią. W 2019 r. zabieg endoprotezoplastyki przeszły w nim 1564 osoby, a w 2020 r. – 1653. W ubiegłym roku pacjentów było o 30 mniej, ale to i tak więcej niż w 2019 r.

Tendencję wzrostową zanotował w 2020 r. Szpital MSWiA w Poznaniu. Przyjął wtedy 495 pacjentów, gdy rok wcześniej o 10 mniej. W 2021 r. było ich 466, ale od lipca 2021 r. placówka ta została w dużej mierze zaangażowana do leczenia pacjentów z COVID-19.

Spośród placówek z pierwszej dziesiątki więcej pacjentów w 2021 r. niż w 2019 r. przyjęło z kolei Centrum Medyczne HCP w Poznaniu. W ubiegłym roku było ich 343, a dwa lata wcześniej – 310.

– Należy pamiętać, że zabiegi wykonywane w oddziałach ortopedycznych, to nie tylko endoprotezoplastyka, ale też wiele innych zabiegów oraz zajmowanie się pacjentami przyjmowanymi po urazach w trybie nagłym

– podsumowuje Agnieszka Pachciarz, dyrektor wielkopolskiego oddziału NFZ.

Wielkopolski NFZ sprawdził również, jak przedstawiają się długości kolejek w ramach najpopularniejszych świadczeń, czyli endoprotezoplastyki rewizyjnej i pierwotnej stanów kolanowych oraz biodrowych. W przypadku pierwotnej uległy one znacznemu skróceniu. Na wszczepienie protezy stawu biodrowego w marcu 2019 r. oczekiwało ponad 6,8 tys. pacjentów (łącznie przypadki pilne i stabilne). Rok później było to 5,8 tys. osób, a pod koniec ubiegłego roku – 5,2 tys.

Na endoprotezoplastykę pierwotną stawu kolanowego w kolejce w marcu 2019 r. czekało 7,5 tys. pacjentów, rok później – 6,5 tys., a pod koniec 2021 r. – 5,9 tys.

Liczba pacjentów oczekujących na endoprotezoplastykę rewizyjną w latach 2019-2021 utrzymywała się na podobnym poziomie. W przypadku stawu biodrowego to około 140 osób, a kolanowego – około 70.

Łącznie we wszystkich wspominanych rodzajach świadczeń kolejki skróciły się z 14,3 tys. pacjentów w marcu 2019 r. przez 12,5 tys. rok później, do 11,3 tys. w grudniu 2021 r.

Wielkopolski oddział NFZ zwrócił też uwagę na to, jakie są tendencje wiekowe pośród pacjentów, którzy oczekiwali na wspomniane zabiegi na koniec każdego roku. Najstarszy pacjent skierowany na endoprotezoplastykę miał 96 lat, a najmłodsi oczekujący nie byli jeszcze pełnoletni, takie zabiegi wykonuje się bowiem także u dzieci.

- Z roku na rok obserwujemy również, że lekarze kwalifikują do endoprotezoplastyki coraz starszych pacjentów. Udział tych z grupy wiekowej powyżej 65. roku życia, wobec oczekujących z grupy 18-64 lata wzrastał. Na endoprotezoplastykę pierwotną stawu biodrowego na koniec 2019 r. oczekiwało około 2,6 tys. pacjentów z grupy wiekowej 19-64 i ponad 3,5 tys. z grupy 65+. Rok później było to ponad 2,1 tys. do około 3,3 tys., a w ubiegłym roku 2 tys. do 3,3 tys. Jest to także efekt starzenia się społeczeństwa i wydłużającego się życia. Średnia wieku pacjentów oczekujących na ten rodzaj świadczeń utrzymuje się na stałym poziomie i wynosi 66 lat

- tłumaczą przedstawiciele wielkopolskiego NFZ.