Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Nobel dla Nobla za tego Nobla! Tudzież bobla

Leszek Waligóra
Leszek Waligóra
Wypłata będzie mniejsza. Kryzys dopadł szacowną akademię noblowską. Było 10 milionów szwedzkich koron, będzie 8. Jak żyć?

Tego to chyba Alfred Nobel nie przewidział... Gdy na początku XX wieku zaczynano wypłacać nagrodę ufundowaną przez twórcę dynamitu, jej wartość sięgała około 40 tysięcy dolarów. Ale wtedy, jeśli miałeś tysiąc zielonych, byłeś bogaty. Dziś ta nagroda to coś koło miliona dolarów. Za milion dolarów to nawet domu z basenem nie kupisz... Po prawdzie, to może i kupisz, bo przeciętny laureat Nobla zupełnie innego basenu potrzebuje. Wszak podstawowa zasada przyznawania tej nagrody głosi: trzeba jej przede wszystkim dożyć. Jeśli więc jako 30-latek odkryjesz cudowne właściwości ludzkiego mózgu, to nagrodę możesz dostać jako 90-latek, który nie pamięta, gdzie zostawił spodnie.

Ale co się dziwić akademii: nauczona doświadczeniem, woli poczekać, aż cudowne odkrycia znajdą potwierdzenia w rzeczywistości. Przynajmniej: aż będą prawie pewne. Oczywiście, wcześniej zdarzyły się pomyłki. Pomyłeczki dosłownie, drobiazgi niegodne wzmianki. W 1926 roku Nobla w dziedzinie medycyny zgarnął Duńczyk Johannes Fibiger. Odkrył, że raka wywołują krętki nowotworowe. Muszą być naprawdę małe, bo ich istnienia do dziś nikomu nie udało się potwierdzić. Co ciekawe: Nobla za odkrycie przyczyn raka wręczono jeszcze raz - ale dopiero w 1966 roku. Amerykanin Peyton Rous odkrył, że raka mogą przenosić wirusy, aż 15 lat przed wręczeniem nagrody odkrywcy "krętek". Doczekał nagrody 4 lata przed śmiercią.

Rok po Duńczyku od "krętek" nagrodzono Austriaka Juliusa Wagnera za odkrycie nowatorskiej metody leczenia kiły… malarią. Bo się od niej gorączkuje. Nie wiadomo, czy ktoś to przeżył. Nobla w 1948 dostał odkrywca owadobójczych właściwości DDT, Paul Hermann Muller. Szkoda, że nie odkrył wcześniej, że DDT jest w stanie wykończyć również ludzkość. Rok po nim z kolei nagrodzono neurologa Antonio Moniza za stworzenie "psychochirurgii". Dziś nazywa się to lobotomią i wiadomo już, że chorób psychicznych nie leczy, za to produkuje niezłe warzywka. Gwoli ścisłości: Moniz idiotą nie był, wymyślił też stosowaną do dziś metodę rentgenowskiego obrazowania mózgu. Nagrody za lobotomię mu nie cofnięto, wiele lat później członkowie Komitetu przyznali jedynie, iż "czują ulgę, że w leczeniu ciężko chorych psychicznie stosowane są metody bardziej skuteczne i humanitarne".

Gorsze rzeczy się zdarzały. Wśród lauratów Nobla trudno znaleźć wielu wybitnych fizyków, a jest np. Nils Dalen, który wymyślił "urządzenie do automatycznej regulacji dopływu gazu do gazowych latarni morskich". Brak Lwa Tołstoja i wielu innych, a w tym roku nagrodę dostał jakiś Chińczyk. Jeden z portali internetowych napisał: Trwają poszukiwania tłumaczki, która w 2007 roku przy pracy nad polskim przekładem miała jako ostatnia czytać książkę Mo Yana...

Nobla nie dostali genialny Thomas Edison ani jeszcze genialniejszy Nikola Tesla. Szczerze się panowie nienawidzili. Wrogość między kandydatami zresztą nie doprowadziła na szczyt wielu wielkich. I tych, którzy mieli pecha być "czwartymi do brydża". Nagrodę w jednej kategorii jednorazowo mogą otrzymać tylko trzy osoby. A jeśli zespół liczy cztery? Ups, peszek.

Pokojową nagrodę Nobla dostaje w tym roku Unia Europejska, która członków ma ździebko więcej. Za co? Za normy dla prostych ogórków? Może chodziło o to, że wymyślono to w jakimś pokoju? Ale jak Obama dostał Nobla za swoje obietnice, to można ją dać każdemu. Ja też poproszę. Obiecuję, że będę już grzeczny i nic już nie napiszę.

To... do przeczytania?

P.S. Jeden z tygodników spróbował już podliczyć jak Nagroda Nobla podreperuje budżet UE w czasach kryzysu. Wyjdzie, że na każdego obywatela Unii przypadnie mniej niż jeden eurocent. Może na reszce machnąć dynamit na cześć Alfreda Nobla?

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski