Opieka nad dzieckiem: urlopy macierzyńskie i ojcowskie. Dowiedz się jakie masz prawa!

Czy na urlopie macierzyńskim mogę wrócić do pracy?
Marcin Jedwabny z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu: Tak. Każda kobieta, która urodziła dziecko, a chciałaby wcześniej wrócić do pracy zawodowej może zrezygnować z części przysługującego jej urlopu macierzyńskiego pod warunkiem, że wykorzystała po porodzie co najmniej 14 tygodni tego urlopu, a ojciec wychowujący dziecko wystąpi do swego pracodawcy z pisemnym wnioskiem o udzielenie mu pozostałej części tego urlopu.

Jestem w ciąży i w przyszłym miesiącu zostanę mamą bliźniaków. Ile urlopu macierzyńskiego będzie mi przysługiwało?
Marcin Jedwabny z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu: Zgodnie z przepisami prawa, wymiar urlopu macierzyńskiego uzależniony jest od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie i wynosi: 20 tygodni w przypadku urodzenia 1 dziecka, 31 tygodni w przypadku urodzenia 2 dzieci, 33 tygodni w przypadku 3 dzieci, 35 tygodni w przypadku 4, oraz 37 tygodni w przypadku urodzenia 5 i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Jestem ojcem sześciomiesięcznego dziecka. Czy mogę wykorzystać jeszcze urlop ojcowski?
Marcin Jedwabny z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu: Każdy pracownik - ojciec dziecka, które nie ukończyło 12 miesiąca życia ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni, udzielanego na jego pisemny wniosek złożony pracodawcy nie później niż na 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego uprawnienia.

**

Pracownik, który wychowuje co najmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat ma prawo w ciągu roku kalendarzowego do 2 dni pełnopłatnego zwolnienia, niezależnie od liczby wychowywanych dzieci

**

Jestem zatrudniona na umowę o pracę na czas nieokreślony od blisko dwóch lat. Pod koniec marca dostałam od pracodawcy miesięczne wypowiedzenie. Kilka dni temu dowiedziałam się, że jestem w ciąży. Czy przysługuje mi jeszcze ochrona przed zwolnieniem?
Marcin Jedwabny z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu: W związku z tym, że rozwiązanie umowy o pracę przypadałoby w tzw. okresie ochronnym może pani żądać uznania tej czynności za bezskuteczną, a pracodawca powinien wycofać wypowiedzenie. Jeżeli tego nie zrobi, może się pani odwołać do sądu pracy.

Córka została zatrudniona na umowę o pracę na trzymiesięczny okres próbny 1 lutego br. Okazało się, że w dniu podpisania umowy była w drugim miesiącu ciąży. Pracodawca już zapowiedział, że w związku z ciążą nie podpisze z nią nowej umowy. Czy jest to zgodne z prawem?
Marcin Jedwabny z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu: Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Nie dotyczy to tylko pracownic zatrudnionych na umowę o pracę na czas określony zawartą w celu zastępstwa. Pani córka na dzień rozwiązania umowy o pracę, czyli pod koniec kwietnia będzie już w piątym miesiącu ciąży, dlatego jej umowa ulegnie automatycznemu przedłużeniu do dnia porodu.

Żona jest w ciąży i pracuje w całodobowym sklepie spożywczym na trzy zmiany. Mimo jej stanu pracodawca zmusza ją do pracy dłuższej niż 8 godzin na dobę. Czy ma takie prawo?
Marcin Jedwabny z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu: Nie. Kodeks pracy wprowadza bezwzględny zakaz zatrudniania kobiet będących w ciąży w porze nocnej oraz w godzinach nadliczbowych. Pracodawca zatrudniający ciężarną kobietę powinien zorganizować czas pracy tak, by taka pracownica mogła wykonywać swoje zadania w innej porze. Innym rozwiązaniem jest przydzielenie jej pracy, której wykonywanie nie przypada w porze nocnej lub w godzinach nadliczbowych. Gdy nie ma takiej możliwości, kobietę trzeba zwolnić z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia za ten czas.

W zeszłym roku zostałem ojcem. Żonie kończy się właśnie okres urlopu macierzyńskiego i chciałaby wrócić do pracy. Czy teraz ja mogę skorzystać z wychowawczego?
Marcin Jedwabny z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu: Tak. Każdy pracownik, którego ogólny staż pracy wynosi co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat, żeby osobiście opiekować się dzieckiem, jednak nie dłużej niż do ukończenia przez nie 4 roku życia.

Jestem na urlopie wychowawczym. Mój pracodawca został objęty postępowaniem likwidacyjnym. Czy w takiej sytuacji jestem chroniona przed zwolnieniem?
Marcin Jedwabny z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu: Nie. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę pracownika będącego na urlopie wychowawczym jest możliwe w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

Czy w trakcie urlopu wychowawczego mogę pracować u mojego dotychczasowego pracodawcy?
Marcin Jedwabny z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu: Każdy pracownik uprawniony do korzystania z urlopu wychowawczego może w jego trakcie złożyć u pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do pół etatu. Od dnia złożenia takiego wniosku, do dnia powrotu do pracy na poprzednich warunkach pracownik podlega ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę. Ochrona obowiązuje nie dłużej niż przez 12 miesięcy.

Wychowuję dwójkę dzieci w wieku 7 i 10 lat. Do ilu wolnych dni mam prawo?
Marcin Jedwabny z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu: Pracownik, który wychowuje co najmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat ma prawo w ciągu roku kalendarzowego do 2 dni pełnopłatnego zwolnienia, niezależnie od liczby wychowywanych dzieci.

W przyszłym tygodniu kończy mi się urlop macierzyński i chcę wrócić do pracy. Obawiam się jednak, że po powrocie zostanę zdegradowana na niższe stanowisko. Co mogę zrobić?
Marcin Jedwabny z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu: Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach takiego urlopu, dodatkowego macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach macierzyńskiego, pracodawca musi zapewnić pracownikowi pracę na dotychczasowym stanowisku. Jeżeli nie jest to możliwe - na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, z wynagrodzeniem, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z wymienionych urlopów.

Chcesz skontaktować się z autorem informacji? [email protected]