Poznań: Jak nie dopalacz, to poppers, czyli kolejny sposób na "upojne" wieczory

- Zdarzyło mi się wąchać poppersa na parkiecie ze znajomymi. Odeszliśmy tańczyć na bok, gdzie było trochę ciemniej, kolega wyjął małą kolorową buteleczkę z jakimś płynem. Powąchałem i poczułem jakby nagłe uderzenie czegoś w głowę, a potem rozluźnienie. Porównałbym ten stan do tego po zapaleniu marihuany - opowiada Piotr, który nie chce ujawniać swojego nazwiska.

- W kilka sekund zaczyna działać, powoduje mimowolny śmiech, euforię, totalną relaksację mięśni gładkich w całym organizmie, czyli czujemy się jak z waty - tak opisuje z kolei działanie poppersa Inkwizytor na jednym z forów internetowych.
Działanie, które opisują, ma związek z nagłym skokiem ciśnienia, wywoływanym przez azotyn amylu, substancję chemiczną, która kryje się pod nazwą poppers. Działa podwójnie, oprócz zmian ciśnienia hamuje transport tlenu w organizmie.

- To grozi niedotlenieniem organizmu oraz zawałem serca i śmiercią - ostrzega prof. Jadwiga Jodynis-Liebert, kierownik katedry toksykologii na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu. - Może wywołać fatalne skutki u osób zdrowych, nie mówiąc już o osobach, które mają kłopoty zdrowotne, np. z ciśnieniem.

- Czy ludzie w klubach używają poppersa? To tak, jakby mnie pani zapytała, czy palą papierosy - mówi Konrad Dobrzy-kowski, współwaściciel klubu Cafe Mięsna. - Myślę, że nie tylko u nas, tak samo jest na dyskotekach. Na stadionie podczas meczu pewnie też wdychają, nie zdziwiłbym się, gdyby tak było.

Poppersy można bez trudności kupić w internecie. Ich sprzedaż nie jest jednak do końca legalna. - Sprzedajemy nasz produkt jako substancję do czyszczenia głowic magnetycznych i jako substancję zapachową - tłumaczy się właściciel sklepu pop-pers.sklep.pl. I zaraz dodaje, że dodzwoniłam się do Czech, bo firma właśnie się tam przeniosła.
Dlaczego? - Bo nie mogliśmy już dłużej funkcjonować w Polsce, a mamy zamiar teraz rozkręcić interes - odpowiada tajemniczo. - Ale, oczywiście, nie ma problemu, jeśli pani chce coś zamówić. Przesyłki wysyłamy z Polski, więc powinna dotrzeć w ciągu 24 godzin.

Właściciele poznańskich klubów niechętnie przyznają się do wiedzy o poppersach. - U nas na pewno nikt czegoś takiego nie wącha. Mamy sprawdzonych gości - zarzeka się Igor Niemczyk z klubu SQ.

- Tak, znajomi kupowali poppersy w internecie. Ale to chyba nie jest nielegalne - zastanawia się Piotr. - W każdym razie, na pewno powszechne. Zdarzało mi się używać poppersów na imprezie w poznańskich klubach. To taki standardowy przerywnik podczas nocy na imprezie - dodaje.

Skąd wziął się poppers? Jego historia sięga lat 70., kiedy był modny w środowiskach gejowskich, dostępny w klubach i sex shopach. Nadal z resztą reklamowany jako afrodyzjak i środek wzmagający doznania seksualne. Oprócz azotynu amylu, są jego warianty, np. azotyn izopropylu czy azotyn butylu. Obecnie w wielu krajach substancje te są całkowicie nielegalne i funkcjonują na listach tzw. miękkich narkotyków. Część jest zakazana, inne jeszcze nie zdążyły wejść na "czarne" listy, dlatego ich sprzedaż w internecie kwitnie.

Poppersy? Kategorycznie przed nimi przestrzegam

Z prof. Jadwigą Jodynis-Liebert, toksykologiem z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, rozmawia Karolina Koziolek

Jak działają poppersy?

Przede wszystkim chcę powiedzieć, że są to związki chemiczne bardzo niebezpieczne dla życia ludzi. Azotyn butylu powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych oraz nagły spadek ciśnienia i przyspiesza akcję serca. Właśnie te czynniki odpowiedzialne są za uczucie euforii, czyli uderzenia krwi do mózgu, a nagły spadek ciśnienia może wywołać niekontrolowany chichot.

Czy te reakcje są dla organizmu bezpieczne?

Absolutnie nie. Wdychany azotyn butylu powoduje wytwarzanie metahemoglobiny, jest to taka forma hemoglobiny, która nie ma zdolności przenoszenia tlenu, a to oznacza groźbę niedotlenienia organizmu. Jeszcze bardziej niebezpieczny jest jednak nagły spadek ciśnienia, który może spowodować omdlenia, a w skrajnych przypadkach zawał serca. Wiadomo także, iż wdychanie tego typu substancji powoduje tworzenie się komórek nowotworowych. Na razie takie badania przeprowadzano na myszach, ale oczywiste jest, że wiele reakcji zachodzi u nas analogicznie.

Czy spotkała się Pani wcześniej z poppersami?

Nie zdawałam sobie sprawy, że to tak masowe zjawisko. Widzę, że niebezpieczne dla zdrowia substancje można kupić bez kłopotu w internecie, aż roi się tam od tego typu stron, ich sprzedaż kwitnie. To oburzające.

Rozmawiała
Karolina Koziolek