Poznański oddział PAN chce być bardziej widoczny

Polska Akademia Nauk w Poznaniu właśnie zorganizowała konferencję Panorama Poznań 2015. Co jest jej celem?
Celem konferencji jest ukazanie szerszemu gronu odbiorców co ciekawego w ostatnim roku wydarzyło się w laboratoriach instytutów PAN-owskich. Nie mamy tylu okazji, co uczelnie, by zaprezentować ostatnie osiągnięcia. W Poznaniu jest sześć instytutów PAN, do tego należy doliczyć Bibliotekę Kórnicką oraz 12 innych poznańskich placówek PAN. Instytuty PAN są istotną składową akademickiego i naukowego Poznania. Zatrudniamy przeszło tysiąc dwustu pracowników, w tym 170 profesorów i doktorów habilitowanych, mających przeszło 120 doktorantów. To potencjał średniej uczelni wyższej.

Poznaniacy chyba za wiele o Was nie wiedzą.
Też odnoszę takie wrażenie. Nie jesteśmy tak widoczni jak uczelnie, gdyż nie mamy potężnych budynków i kampusów, bo nie uczymy tysięcy studentów, a skupiamy się na badaniach. Przez to nauka jest tu uprawiana bardziej intensywnie. Do tego stopnia, że na 70 instytutów PAN w Polsce, 36 ma najwyższą ministerialną kategorię A, w tym 11 ma status jednostek wybitnych A+.

Największym instytutem w Poznaniu jest Instytut Chemii Bioorganicznej. Czym się zajmuje?
Instytut ten, wspólnie z Wydziałem Biologii UAM, jest jedyną w Poznaniu jednostką naukową o statusie Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego (KNOW). Zajmuje się badaniami na pograniczu chemii, biologii i medycyny. Najbardziej znane badania naszych naukowców dotyczą genetyki i inżynierii genetycznej. Tutaj rozwinęła się epigenetyka wykorzystywana w nowych metodach terapeutycznych dla chorób nowotworowych i neurodegenera-cyjnych. Naukowcy z tego instytutu, wraz z archeologami z UAM, podjęli się też zbadania DNA w męskiej linii Piastów. Po naniesieniu tego DNA na mapę genetyczną Europy być może uda się ustalić z jakich rejonów Europy pochodził genom Piastów.

Przy IChB działa też Poznańskie Centrum Superkomputerowo Sieciowe. Co to takiego?
To źródło mocy obliczeniowej i okno na świat polskiej nauki, czyli sieć szerokopasmowa łącząca nas z nauką światową w celu wymiany informacji naukowej i udziału w eksperymentach naukowych, np. w genewskim CERNie.

Najstarszy z instytutów to Instytut Dendrologii.
Tak, w ostatnim roku robił ciekawe badania, które były sensacją w tym środowisku. Dotyczyły adaptacji systemów korzeniowych europejskich drzew iglastych w kierunku północnym. Wybitnymi osiągnięciami może pochwalić się też Instytut Genetyki Człowieka PAN. Opracowano tam modyfikowaną genetycznie świnię, której skóra pozwala na leczenie rozległych oparzeń u ludzi. Naukowcy z tego instytutu wytworzyli też rodzaj komórek macierzystych, które leczą blizny po zawałach serca.

A pozostałe instytuty?
Instytut Genetyki Roślin PAN w ramach konferencji doniósł nam, że opracował nowy rodzaj zbóż odpornych na suszę. W kontekście stepowienia niektórych obszarów kraju, to ważne odkrycie. Ważnym instytutem, działającym w niepozornym budynku, jest Instytut Fizyki Molekularnej PAN, który właśnie otrzymał medal PAN. Ich specjalnością są feromagnetyki i dielektryki mające wielkie znaczenie w elektronice i technice komputerowej. Ponadto mamy Bibliotekę Kórnicką PAN, która ma niezwykle cenne zbiory manuskryptów i starodruków. Jej pracownicy w ostatnich latach digitalizują je i udostępniają szerokiemu gronu badaczy.