Rozpoczyna się Tzadik Festival. Uri Caine zagra utwory Władysława Szpilmana [ZDJĘCIA]

Rozpoczyna się Tzadik - poznański festiwal muzyczny i filmowy, poświęcony artystom żydowskim. Podczas festiwalu zaprezentuje się czołówka krajowa i gwiazdy światowej sceny neoklezmerskiej.

- Tegoroczna edycja festiwalu jest dla nas szczególna. Trwać będzie aż cztery dni. Odbędzie się osiem koncertów i trzynaście projekcji filmowych - mówi Tomasz Konwent, koordynator festiwalu. - Imponująca jest także liczba krajów, z których przyjadą artyści: z Izraela, USA, Chile, Argentyny, Holandii, Belgii, Wielkiej Brytanii i oczywiście z Polski.

Tzadika w czwartek zainauguruje koncert Uri Caine'a. Wirtuozerski pianista wykona kompozycje Władysława Szpilmana razem z Ksawerym Wójcińskim na kontrabasie i Robertem Raszem na perkusji. Zagra także własne utwory, skomponowane specjalnie na festiwal.

- Bardzo nas cieszy, że udało się namówić jednego z czołowych światowych pianistów do zagrania na naszym festiwalu właśnie kompozycji Szpilmana. To bardzo pożyteczne dla promocji polskiej kultury na świecie. Szpilman jest znany oczywiście z filmu "Pianista", lecz my pokazujemy go na festiwalu nie tylko jako pianistę-interpretatora, ale także jako kompozytora - mówi Konwent.

"Uri Caine/Szpilman" to jeden z czterech specjalnych projektów przygotowanych specjalnie na Tzadik Festival, w których spotykają się polscy i zagraniczni artyści. Zostaną one zarejestrowane i wydane na płytach pod koniec tego roku.

Fundamentem projektu "Muzyka zaginionych plemion" jest nierozpoznana muzyczna tradycja diaspory żydowskiej żyjącej w krajach Maghrebu, Etiopii, Sudanie, Beninie, ale także w Hiszpanii.

- Tak zwani Czarni Żydzi rozrzuceni po całej Afryce stworzyli często unikalną kulturę, której dziedzictwo częstokroć zostało unicestwione w trakcie tragicznej historii tych społeczności - mówią organizatorzy.
Swoiste "musical fiction", w pełni autorską wizję tradycji muzycznej, która gdyby zachowała się do dzisiaj mogłaby przybrać taki właśnie kształt, wykona specjalnie zawiązany na tę okazję kwartet. Tworzą go Raphael Rogiński - jeden z liderów polskiej sceny neoklezmerskiej, wirtuoz afrykańskiej harfy, Kory, pochodzący z Gambii Buba Badjie Kuyateh, Paweł Szpuira - członek kwartetu Cukunft oraz formacji Hera prowadzonej przez Wacława Zimpla oraz Hubert Zemler, członek Horny Trees. Na bazie afrykańskich rytmów i archaicznych, żydowskich skal wyprowadzona zostanie elektryzująca improwizacja instrumentalistów.

Na zaproszenie Tzadik Festival do Poznania przyjedzie światowej sławy akordeonista - Koby Israelite. To jeden z najbardziej cenionych muzyków sceny neoklezmerskiej. W jego graniu obecne są elementy jazzu (spod znaku free), funky, etno, muzyki cygańskiej, metalowej, progresywnego rocka. I oczywiście tradycja żydowska. Zaprezentuje się razem z jedną z najbardziej rozpoznawalnych polskich formacji neoklezmerskich - zespołem Samech. Twórczość zespołu bazuje głównie na tradycjach muzyki klezmerskiej i orientalnej. Dziś muzyka klezmerska wymyka się z pewnych ram i kanonów, dlatego też zespół nawiązuje do różnych stylów muzycznych (jazz, exotica, folk, muzyka klasyczna).

W piątek o godzinie 19 wystąpi zespół Daktari, założony przez Olgierda Dokalskiego w 2010 roku w Warszawie. W ich muzyce odnaleźć można wpływ jazzowej awangardy lat 60tych, echa muzyki folkowej i klezmerskiej, a także inspiracje postrockiem, no-wave i gitarowym noise'em.

Tego samego dnia o godzinie 21 w Sali Wielkiej Zamku "Mikołaj Trzaska Mówi Movie". Pięcioosobowy zespół zaprezentuje utwory pochodzące z soundtracków do filmów Smarzowskiego ("Róża", "Drogówka", "Dom zły"), jak i kompozycje, które do filmów się nie zmieściły. Trzaska zaprosił do wspólnego koncertu wybitnych muzyków europejskiej sceny improwizowanej.

- Muzyka filmowa jest najbardziej intymną częścią mojej twórczości. Mam ukryty lęk przed eksponowaniem tych emocji i uczuć w życiu codziennym, ale w muzyce, jak u większości artystów, to wychodzi - mówi Trzaska.
Na filmową część Tzadika złożą się przegląd filmów prezentowanych i nagrodzonych na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym "Żydowskie motywy" 2013, połączony ze spotkaniami z wybranymi twórcami.

- Chcemy, aby dzieła kinematograficzne na tematy żydowskie docierały zwłaszcza do młodej widowni, która stoi dziś również przed trudnymi problemami współczesności, jak terroryzm, nietolerancja i nienawiść - mówią organizatorzy.

Wszystkie pokazy poprzedzać będzie prelekcja kuratora festiwalu filmowego, Piotra Foreckiego. Seanse odbywać się będą codziennie od 12 do 18.30 w MDK w klubie Dragon.

PROGRAM FESTIWALU:
Tzadik Muzyczny
Piątek, 26 lipca
godz. 19.00 - Daktari, Meskalina, bilety: 30, 35 zł
godz. 21.00 - Mikołaj Trzaska Mówi Movie, Sala Wielka CK Zamek, bilety: 40, 50 zł

Sobota, 27 lipca
Godz. 19.00 - Raphael Rogiński - Muzyka Zaginionych Plemion. Mały Dom Kultury, bilety: 30, 35 zł
Godz. 21.00 - Me la Amargates Tú Enesemble, Sala Wielka CK Zamek, bilety: 40, 50 zł

Niedziela, 28 lipca
Godz. 18.00 - Meadow Quartet, gość specjalny: Tomas Dobrovolskis, Sala Wielka CK Zamek, bilety: 30, 35 zł
Godz. 21.00 - Israelite & Samech, bilety: 50, 60 zł

Tzadik Filmowy
Seanse odbywają się w Małym Domu Kultury (ul. Zamkowa 3). Wstęp wolny.

Piątek, 26 lipca
godz. 12.00 - Arnošt Lustig, reż. Eva Lustigová, 2012
godz. 13.15 - Nazywaj mnie Żydem, reż. Michael Pfeifenberger, 2011
godz. 15.15 - W poszukiwaniu straconego dzieciństwa, reż. Matthias Frickel, 2012
godz. 16.15 - Terytoria, reż. Dmitriy Khavin, 2012
godz. 17.15 - Yael, reż. Emil Piórek, Rafał Żwan, 2012

Sobota, 27 lipca
godz. 12.00 - Żydokomuna, reż. Anna Zawadzka, 2010
godz. 14.00 - Bunda'Im, reż. Eran Torbiner, 2012
godz. 15.15 - Tonia i jej dzieci, reż. Marcel Łoziński, 2011
godz. 16.30 - Jak odbudować imperium wódki, reż. Daniel Edelstyn, 2012

Niedziela, 28 lipca
godz. 12.00 - Pobożna, reż. Diana Neille, Sana Gulzar, 2011
godz. 13.00 - Dziesiąta kropla, reż. Gabriel Ohayon, 2012
godz. 14.00 - Dzieci Hitlera, reż. Chanoch Ze'evi, 2011
godz. 16.00 - I to wszystko zamienia się w taniec, reż. Henryka Dobosz-Kinaszewska, Adam Kinaszewski, 2009
godz. 17.00 - Katarzyna Wielka, reż. Alex Siniavsky, Mikhail Smirnov, 2011
godz. 17.10 - Batman na przejściu granicznym, reż. Rafael Balulu, 2012