Specjalna okładka Głosu - Czerwiec 56 na obrazach [GALERIA]

Nasza galeria obejmuje prace, które powstały niejako na gorąco, jeszcze w latach 50. Przykładem cykl Stanisława Mrowińskiego "28 czerwca 1956", który powstawał w latach 1956-1958. Powtarzającym się na nich motywem jest muszla, pojmowana przez twórcę jako przedmiot, z którego wydobywają się dźwięki, będące echami minionych wydarzeń.

Najbardziej spektakularne dzieło z tego cyklu to "Megafon" - widzimy na nim muszlę z czerwonymi strunami, która w ten sposób budzi skojarzenie z propagandową tubą, użytą do zakłamania prawdy o wydarzeniach w Poznaniu. W naszej galerii jest też "Remanent" - otwarta i związana sznurami muszla wyobraża twarz w chwili krzyku, a plamy wokół - choć czarne - są interpretowane jako ślady krwi przelanej przez powstańców.

Trzeci obraz swą wieloznaczność sygnalizuje już tytułem "Katastrofa na drodze do S...". S jak socjalizm? "W tym cyklu ważny jest nie tylko kolor, który traktowany jest raczej symbolicznie (...) ile waga metafory, nowa symbolika" - pisał o cyklu "28 czerwca 1956" jego twórca.

Z "epoki" pochodzą też karykatury, wśród których szczególny jest rysunek Al. Krakowskiego, który miał ukazać się 14 kwietnia 1957 r. w tygodniku "Kaktus", z okazji wizyty premiera Cyrankiewicza w Indiach. Cenzorzy byli czujni: "Kaktus" poszedł na przemiał, bo drogowskaz w formie ręki wskazującej drogę do Poznania był aluzją zbyt czytelną... Materiał pochodzi z pracy magisterskiej Małgorzaty Derwich "Karykatura polityczna w Tygodniku "Kaktus".

O Czerwcu przypominały także dzieła sztuki plakatu, które ludzie sztuki wykonywali z myślą o rodzącej się w 1980 roku Solidarności. Wiele z nich nawiązywało do wypadków poznańskich. Praca Jarosława Maszewskiego i Mariusza Tulińskiego do dziś pozostaje zagadką: gdzie znajduje się rzeźba, której artyści nadali nowy wymiar? Dzieło można oglądać w Muzeum Powstania Poznańskiego - Czerwiec 1956. W galerii umieściliśmy także plakat autorstwa Krzysztofa Barana, przygotowany z myślą o obchodzonych w 1981 roku obchodach 25. rocznicy wydarzeń czerwcowych.

Okazją do artystycznej wypowiedzi były też obchody półwiecza poznańskiego powstania. Obraz "Poznań 1956" Edwarda Dwurnika był ozdobą wystawy "Piętno historii. Polska sztuka nowoczesna wobec doświadczeń historii". Został zamówiony przez poznańskie Centrum Kultury Zamek, dziś można go oglądać w Muzeum Powstania Poznańskiego - Czerwiec 1956.

Z kolei w holu głównym zakładów HCP można dziś zobaczyć "Alegorię Poznańskiego Czerwca '56", którą Franciszek Starowieyski postanowił malować w poznańskim Zamku... na oczach widzów. Trud tworzenia olbrzymiego (8 x 3 metry!) dzieła artysta przypłacił pobytem w szpitalu. Zamówione przez starostę poznańskiego dzieło zostało przekazane wielkopolskiej Solidarności.

"1956: Poznański Czerwiec" - pod takim tytułem ukazał się w 2006 roku komiks poświęcony wydarzeniom poznańskim. Scenariusz napisali: Maciej Jasiński, Witold Tkaczyk i Wiktor Żwikiewicz, rysunki były dziełem Jacka Michalskiego, a okładka Krzysztofa Wyrzykowskiego.

Malowanie fotorealistycznego graffiti przez ulicznych twórców z ekipy Cans rozpoczęło koncert, który miał miejsce 29 czerwca 2006 roku na terenie zakładów HCP. Pod hasłem "Szacunek dla Poznańskiego Czerwca" wystąpili raperzy Mezo i Owal oraz pokrewni stylistycznie artyści z Węgier, Czech i Niemiec.

50. rocznica Powstania Poznańskiego zaistniała nie tylko na poznańskich murach za sprawą plakatu "Pierwszy krzyk". Zdjęcie noworodka z biało-czerwoną opaską zdobyło I nagrodę na Festiwalu Promocji Miast Polskich w konkursie "Złote Formaty". Inną formą upamiętnienia rocznicy był cykl kolaży w formie bannerów reklamowych, na których zdjęcia z 1956 roku wykorzystał plastyk Krzysztof Jerzy Baranowski z zespołem.