Odwrócona hipoteka

Seniorzy w Polsce, chcący wykorzystać komercyjnie własność nieruchomości mogą liczyć tylko na rentę dożywotnią – produkt finansowy obarczony dużym ryzykiem. Odwrócony kredyt hipoteczny to prawo z wadą więc nie działa. Ma to się wkrótce zmienić za sprawą zmian w kodeksie cywilnym, które szykowane są w Ministerstwie Sprawiedliwości. Dokładnie chodzi o art. 388 kodeksu cywilnego, który ma chronić najsłabszych obywateli m.in. przed wyłudzeniami.

Najlepiej z opłacaniem rachunków „domowych” radzą sobie seniorzy, choć ich emerytury są jednymi z najniższych w Europie. Spłata zobowiązań jest dla nich kwestią honorową. Problem w tym, że mimo waloryzacji emerytur czy trzynastek w budżetach domowych seniorów coraz częściej pojawia się deficyt.

W Stanach Zjednoczonych (na mocy zarządzenia nazywanego Plain Writing Act, pochodzącego z 2010 roku) wszystkie pisma, które wychodzą z urzędów federalnych do obywateli muszą być napisane zrozumiałym językiem. Obywatel, który otrzyma pismo urzędowe i uzna, że czegoś nie rozumie – może pozwać państwo za to, że go niedoinformowało. A w Polsce?

Przygotowany przez rząd projekt ustawy o rencie dożywotniej, po szerokich konsultacjach powinien przekształcić się w prawo, które zagwarantuje seniorom w pełni bezpieczne korzystanie z tzw. hipoteki odwróconej. To szansa na wsparcie głodowych często emerytur potencjałem finansowym zamrożonym w posiadanych przez seniorów mieszkaniach i domach.

Z danych Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że od 2008 do końca 2017 roku zawarto w Polsce 75 tys. umów o dożywocie dotyczących nieruchomości. Aż 55 tys. z nich dotyczyło nieruchomości nierolniczych. Poza umowami o dożywocie funkcjonują w kraju prywatne umowy pożyczek pod zastaw nieruchomości oraz umowy renty, w ramach których przechodzi do przeniesienia prawa własności do nieruchomości. Problem w tym, że umowę o dożywocie może dziś zawrzeć każdy, a to zwiększa skalę nadużyć. Gdyby rynek hipoteki odwróconej był uregulowany, wszystkie tego typu umowy mogłyby być zawierane w ramach profesjonalnej usługi finansowej. Jak jest teraz?

Luty przynosi dobre wieści co do emerytur. Ci, którzy je pobierają dostaną najwyższą w ostatnich latach prawie 3-procentową waloryzację. Najmłodsi, którzy o emerytury zaczną się na serio martwić za lat kilkanaście lub później - dostali zapowiedź wsparcia w postaci pracowniczych planów kapitałowych. Ale gdy na te dobre nowiny spojrzeć chłodnym okiem, okaże się, że to co najwyżej listki figowe, które nie są w stanie przesłonić prawdy: polski emeryt teraz - i długo w przyszłości - jest biedny!

Przyjęta z wielkim szumem medialnym ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym okazała się niewypałem. Mija kolejny rok, a na zaoferowanie takiego produktu nie zdecydował się żaden bank. Czy wypali druga próba podejścia do uruchomienia kapitału drzemiącego w majątku seniorów - ustawowe uregulowanie prywatnej renty dożywotniej?

Polski rynek – w porównaniu z zagranicą – jest jeszcze mały, ale problemy, na które chce odpowiadać są podobne. Celem jest poprawa jakości życia seniorów, odgórne uregulowanie rynku i wypracowanie norm branżowych gwarantujących bezpieczeństwo.

Przez prawie dwa lata żaden bank nie zdecydował się na zaoferowanie klientom odwróconego kredytu hipotecznego – ustawa o tym produkcie zawiera więc martwe przepisy. Zainteresowani korzystają z funduszy hipotecznych, narażając się na wyłudzenia i oszustwa, bo instytucje oferujące taki produkt nie są objęte żadną kontrolą i nadzorem finansowym.

Cykl Twoje Finanse - abc finansów osobistych. Odcinek 17.: Odwrócona hipoteka i renta dożywotnia

Po latach oczekiwań rząd przygotował projekt założeń ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym i dożywotniej rencie. Nowe przepisy mają sprawić, że emeryci będą spać spokojnie, nie martwiąc się o majątek życia.

Krystyna Łybacka, posłanka SLD, o projekcie przepisów na temat odwróconego kredytu hipotecznego.

Propozycja Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych by emerytury z OFE były wypłacane w miesięcznych ratach przez określony z góry czas, np. 10 lat, wywołała prawdziwą burzę tak w mediach, jak i wśród polityków.

"Twoje Finanse" 50+. Odcinek 7. - Sposób na dodatkowe dochody dla emeryta budzi wiele wątpliwości

To doskonały sposób na podniesienie standardu życia starszym i samotnym osobom. W zamian za przekazanie domu, gmina oferuje przeprowadzenie niezbędnych remontów a przede wszystkim dożywotnią opiekę.