UOKiK dla seniorów: Zmiany w prawie wyeliminują nieuczciwe praktyki handlowe podczas pokazów

Do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów co roku trafia kilkaset skarg na nieuczciwe praktyki, których dopuszczają się organizatorzy różnych pokazów handlowych w hotelach, sanatoriach czy podczas wycieczek.

W pokazach tego rodzaju uczestniczą w przewadze seniorzy, bo właśnie do nich kierowane są zazwyczaj zaproszenia oferujące na przykład bezpłatne badania, prelekcje o zdrowym stylu życia, rabaty do hoteli, a ostatnio także darmowe pulsoksymetry.

UOKiK nałożył ponad 60 mln zł kary dla właściciela sklepów Biedronka

Telemarketerzy nie uprzedzają jednak nikogo, że spotkanie będzie miało charakter handlowy. Na pokazach sprzedawane są, i to znacznie drożej niż byśmy je kupili w normalnej sprzedaży, m.in. garnki, pościel, urządzenia do masażu, maty, odkurzacze czy abonamenty medyczne. Nikt też nie przekazuje uczestnikom pokazów rzetelnej informacji o możliwości odstąpienia od umowy kupna.

– W związku z tym widzimy potrzebę konkretnych zmian prawnych, które wyeliminują z rynku dużą część nieprawidłowości i ochronią konsumentów, szczególnie seniorów, przed nieuczciwymi praktykami – mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.

W projekcie zawarto cztery ważne zmiany legislacyjne.

1. Pierwszą z nich jest zakaz świadczenia usług finansowych podczas pokazów czy wycieczek. Obecnie seniorzy nierzadko namawiani są podczas takich spotkań, a nawet zmuszani, do zaciągnięcia pożyczek na zakup prezentowanych produktów albo kupna ich na raty.
2. Druga to zakaz przyjmowania płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy zawartej poza lokalem. Dzięki niemu seniorzy będą mogli podjąć samodzielnie świadomą decyzję o zakupie i pieniędzy nie stracą.
3. Trzecia dotyczy prawa do odstąpienia od niektórych umów o świadczenie usług zdrowotnych zawieranych poza lokalem lub na odległość. Chodzi przede wszystkim o umowy dotyczące tzw. abonamentów czy pakietów medycznych sprzedawanych na pokazach, czasem nawet za kilkanaście tysięcy złotych.
4. Ostatnią zmianą ma być zakaz sprzedaży wyrobów medycznych (te są najczęściej oferowane seniorom podczas pokazów) poza lokalem firmy. Tu trzeba by było jednak uczulić seniorów na to, by bardzo dokładnie sprawdzali, gdzie pokaz jest organizowany. Jeśli bowiem sala należy do firmy sprzedającej takie urządzenia, nawet jeśli miejsce na to z pozoru nie wygląda, będzie "lokalem firmy".

Czytaj też: Gdy umowy zawieramy poza lokalem przedsiębiorstwa - na co koniecznie powinniśmy uważać? To trzeba wiedzieć!

W 2020 r. prezes Urzędu wydał ok. 10 decyzji stwierdzających praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów podczas pokazów. Najwyższe kary nałożył na spółki:

• Comfort Med+ z Wysogotowa (ponad 3,52 mln zł),
• Kiddy Island Polska z Poznania (ponad 1,66 mln zł),
• Swiss-Med. ze Stęszewa (ponad 1,65 mln zł).

W 2021 r. za wprowadzanie konsumentów w błąd podczas pokazów została ukarana spółka Koleta z Nowego Tomyśla (ponad 200 tys. zł). Informowała ona seniorów, że głównym celem spotkania będą badania układu krążenia, podczas gdy prawdziwym było zaprezentowanie stałej oferty firmy i sprzedaż jej produktów. Przekazywała też konsumentom nieprawdziwe informacje, które miały wzbudzić ich zaufanie, że prezentację i omówienie badań prowadzą „starsi diagności”, choć w rzeczywistości były to osoby bez takich kwalifikacji.

Sprawdź również: Na co może sobie pozwolić przeciętny polski emeryt?

Prezes UOKiK prowadzi obecnie jeszcze kilkanaście postępowań związanych z pokazami handlowymi, z czego większość to postępowania wyjaśniające.

Każdy z nas ma prawo do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem firmy w ciągu 14 dni. Wystarczy w tym czasie wysłać oświadczenie o odstąpieniu od umowy, a w ciągu kolejnych 14 dni odesłać produkty. Uwaga! Nie trzeba przy tym podawać powodów, a firma musi zwrócić nam pieniądze.

Czytaj także: Emerytury bez podatku: Polski Ład przewiduje, że 65 proc. emerytów i rencistów dostanie wyższe świadczenia

tel. 801 440 220 lub 22 290 89 16 – infolinia konsumencka