Walka o Fundusze Europejskie nadal trwa

Czytaj także:
Wielkopolska: Czy pieniądze z UE są wydawane właściwie?
Z ostatnich danych opublikowanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego wynika, że na koniec września 2011 r. wykorzystaliśmy ponad 68,5 proc. środków unijnych. Średnie wykorzystanie funduszy w regionalnych programach było na poziomie około 70 proc. Dane te dotyczą umów o dofinansowanie podpisanych od początku uruchomienia programów realizowanych w latach 2007-2013. Polskie firmy instytucje i samorządy złożyły prawie 193 tys. wniosków na całkowitą kwotę dofinansowania ponad 432 mld zł. Do końca września tego roku zatwierdzono do realizacji blisko 85 tys. wniosków na całkowitą kwotę dofinansowania 257 mld zł. Regionalnymi liderami wykorzystania środków unijnych są województwa opolskie, pomorskie i wielkopolskie.

Wiele kontrowersji wzbudził system podziału tzw. Krajowej Rezerwy Wykonania pomiędzy poszczególne regiony. Rezerwa ta, mówiąc w uproszczeniu, to dodatkowa pula środków wydzielona przez MRR. Wartość tego tortu to aż ponad 1,3 mld euro, z czego na programy regionalne przypadł pokaźny kawałek o wartości 512 mln euro. Pozostałe 819 mln euro podzielono pomiędzy programy krajowe.

Na czym skupiała się dyskusja wokół rezerwy? Otóż system podziału zakładał, że rezerwa nie zostanie rozdzielona pomiędzy województwa według algorytmu, który zastosowano przy pierwotnym podziale środków. Ten półmiliardowy bonus miał zadanie motywacyjne - premiowane były efektywność i tempo wdrażania funduszy. Aby region w ogóle był brany pod uwagę przy rozdziale środków, musiał do końca 2010 r. wydać przynajmniej 20 proc. funduszy przyznanych mu na lata 2007-2013. Im większy poziom wykorzystania środków, tym większy udział w rezerwowym torcie.

Czy zadziałała chęć zdobycia dodatkowych środków dla regionu, czy obawa przed bezlitosną krytyką ze strony opozycji, faktem jest, że urzędy marszałkowskie stawały na głowie, żeby zdążyć przed końcem ubiegłego roku z wydaniem unijnych pieniędzy. Niektórym z nich udało się to rzutem na taśmę w ostatnich tygodniach ubiegłego roku. W efekcie dodatkowe środki otrzymają wszystkie województwa. Zdaniem minister Elżbiety Bieńkowskiej wprowadzenie motywacyjnego systemu było dobrym posunięciem, które przyśpieszyło wdrażanie regionalnych programów operacyjnych.

- Jeszcze na początku 2010 r. wskaźnik uprawniający do udziału w podziale środków wynosił średnio 4,6 proc. Na koniec 2010 r. osiągnął 26 proc. Wygrali wszyscy. Kto jest na tej liście pierwszy, kto szesnasty, ma w tej sytuacji mniejsze znaczenie - stwierdziła minister. Najwyższa kwota - ponad 54 mln euro - trafi do województwa opolskiego. Na drugim miejscu znalazło się lubuskie z kwotą ponad 51 mln euro, a na trzecim województwo wielkopolskie z dodatkowym funduszem w wysokości ponad 48 mln euro. Decyzja o tym, jak zostaną rozdysponowane środki z Krajowej Rezerwy Wykonania, zależy od wyników negocjacji z Komisją Europejską, które w większości regionów powinny zakończyć się jeszcze w tym roku.

Mimo że większość środków zarówno w programach krajowych, jak i w regionalnych została już rozdysponowana, warto nadal śledzić na bieżąco aktualne konkursy ogłaszane w każdym z regionów, bo na beneficjentów czeka jeszcze wiele okazji do zdobycia dofinansowania. Dziś oraz w kolejnym odcinku podpowiadamy, dokąd udać się po informację, jakie konkursy właśnie trwają, a jakie zaplanowane są na kolejne miesiące.