#WspieramyLokalnyBiznes: Tarcza antykryzysowa a prawo pracy. Prawa pracodawcy i pracownika w czasie epidemii koronawirusa i przestoju

− Jeśli w następstwie COVID-19 u pracodawcy wystąpił spadek obrotów gospodarczych, pracodawca może być zainteresowany wprowadzeniem w swoim zakładzie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy w procedurze przewidzianej w tarczy antykryzysowej. Ma to dla niego istotne znaczenie, ponieważ otwiera drogę do wystąpienia z wnioskiem o dofinansowanie wynagrodzeń pracowników ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Takiej decyzji pracodawca nie może podjąć samodzielnie, ale i nie wszyscy pracownicy będą tu mieli prawo głosu – tłumaczy mec. Natalia Kawska z kancelarii Majchrzak Brandt i Wspólnicy.

Czytaj więcej: Tarcza antykryzysowa - dla kogo dofinansowanie do wynagrodzeń? Jak zawrzeć porozumienie z pracownikami? [SPRAWDŹ]

Przestój ekonomiczny lub obniżony wymiar czasu pracy wprowadza się na podstawie porozumienia pomiędzy pracodawcą a zakładowymi organizacjami związkowymi albo przedstawicielami pracowników, jeśli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa. Przedstawiciele pracowników wyłaniani są w trybie przyjętym u danego pracodawcy.

− W porozumieniu ustala się warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy. Takie warunki i tryb mogą być odmienne od tego, co wynika z przyjętego u pracodawcy regulaminu pracy, a nawet z zawartych z pracownikami umów o pracę. Najczęściej dotyczy to godzin rozpoczęcia i zakończenia pracy, ustalonych w zakładzie zmian czy obowiązujących przerw w pracy

– przypomina ekspert.

Tarcza antykryzysowa: porozumienie na podstawie Kodeksu pracy

Tarcza antykryzysowa dała nowe możliwości, ale Kodeks pracy już od dawna daje możliwość zawieszenia stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, które określają prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników. Można je zastosować, gdy uzasadnia to sytuacja finansowa pracodawcy, a zawieszenie może trwać nawet do trzech lat.

Czytaj też: Jakie ulgi z ZUS w ramach Tarczy antykryzysowej? Kto może skorzystać z ulg? Najważniejsze informacje dla właścicieli firm

– Nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystać tę konstrukcję także do ograniczenia negatywnych następstw COVID-19, choć takie porozumienie nie pozwala pracodawcy ubiegać się o dofinansowanie – podkreśla mec. Kawska.

Także w takim scenariuszu pracodawca musi zawrzeć porozumienie z reprezentantami pracowników.

Tarcza antykryzysowa. Co z umową o pracę, regulaminem pracy, przepisami kodeksowymi?

− Zarówno z tarczy antykryzysowej, jak i Kodeksu pracy, wynika, że w zakresie i przez czas określony w porozumieniu nie stosuje się warunków umów o pracę wynikających z układu i innych aktów stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy. Nie ma więc wątpliwości, że warunki i tryb wykonywania pracy wynikające z porozumienia mają pierwszeństwo przed postanowieniami umów o pracę. W obu przypadkach racjonalne jest przyjęcie, że mają one pierwszeństwo również przed postanowieniami regulaminu pracy, choć regulacja zawarta w tarczy antykryzysowej nie jest tu tak jasna, jak ta zawarta w Kodeksie pracy – wyjaśnia prawniczka z kancelarii Majchrzak Brandt i Wspólnicy.

Czytaj też: Za okres kwarantanny przysługuje zasiłek chorobowy lub opiekuńczy. Jak go otrzymać?

Zaznacza jednak, że postanowienia porozumienia w żadnym wypadku nie mogą być sprzeczne z obowiązującymi już przepisami prawa pracy, w tym – Kodeksem pracy.

− Co ważne, w przypadku zawarcia omawianego porozumienia na podstawie tarczy antykryzysowej albo Kodeksu pracy pracodawca nie ma obowiązku wręczać pracownikom wypowiedzeń zmieniających warunki pracy i płacy, nawet, gdy dokonane zmiany są dla nich niekorzystne. Zatem pracownicy inni niż przedstawiciele wybrani w celu uzgodnienia i zawarcia porozumienia nie mają formalnej możliwości sprzeciwić się wprowadzonym zmianom. Jeśli nie chcą się podporządkować mogą jedynie z własnej inicjatywy definitywnie wypowiedzieć umowy o pracę

– nie pozostawia wątpliwości specjalista.

Warto też pamiętać, że porozumienia zawarte na podstawie tarczy antykryzysowej czy Kodeksu pracy, pracodawca musi przedłożyć okręgowemu inspektorowi pracy. To często ma znaczenie przy formułowaniu treści porozumienia, bo zwiększa szansę ewentualnej kontroli. Z punktu widzenia pracodawcy jest ona ryzykiem, a dla pracownika – swego rodzaju zabezpieczeniem.

Czytaj tutaj: #WspieramyLokalnyBiznes: Jak firmy mogą przetrwać kryzys? Należy się wspierać!

Pytania dotyczące naszej akcji #WspieramyLokalnyBiznes można kierować pod adres [email protected] lub zadać je dzwoniąc pod numer tel. 502 499 353. Na naszym portalu znajdziesz też porady prawników, którzy odpowiadają na pytania związane z obecną sytuacją.

ZOBACZ TEŻ: