Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Wypoczynek zgodnie z przepisami

Milena Kochanowska
Do jak długiego urlopu mamy prawo? Czy szef może nas odwołać z urlopu, nawet jeśli spędzamy go za granicą? jak obliczyć urlop pracownikowi zatrudnionemu na pół etatu? Na pytania Czytelników odpowiada Katarzyna Piechowiak z Państwowej Inspekcji Pracy w Poznaniu

Po jakim czasie pracownik uzyskuje prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego w życiu? Jaki jest teraz najniższy wymiar urlopu?
- Prawo do urlopu zyskuje się z upływem każdego miesiąca pracy, w wysokości 1/12 wymiaru, który przysługiwałby po przepracowaniu roku. Wymiar urlopu wynosi 20 dni, jeżeli pracownik pracuje krócej niż 10 lat, zaś 26 dni, jeśli jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Wykorzystałem już 20. dni przysługującego mi urlopu. Czy szef będzie musiał udzielić mi dodatkowy urlop, jeśli po 1 lipca będę miał staż pracy, uprawniający mnie do 26 dni urlopu?
- Pracownikowi, który wykorzystał urlop za dany rok kalendarzowy, a następnie uzyskał w ciągu tego roku prawo do urlopu w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający. Dodatkowe sześć dni urlopu będą więc przysługiwały panu po 1 lipca. Pracodawca nie może udzielać tego urlopu proporcjonalnie, ponieważ nie dochodzi do rozwiązania stosunku pracy.

Byłem za granicą na zaplanowanym urlopie wypoczynkowym, gdy szef kazał mi wrócić do pracy. Czy mógł tego ode mnie żądać?
- Jeżeli wystąpią okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczęcia zaplanowanego wypoczynku, które wymagają obecności pracownika, pracodawca może odwołać go z urlopu. Odbywa się to w trybie jednostronnej decyzji pracodawcy i stanowi dla pracownika polecenie służbowe, którego niewykonanie może być uznane za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych z wszelkimi konsekwencjami. Odwołany ma obowiązek stawić się w miejscu wskazanym przez pracodawcę, a ten musi zrekompensować mu udokumentowane wydatki związane z odwołaniem z urlopu - na przykład koszty przejazdu.

Jestem w okresie wypowiedzenia i pracodawca żąda, żebym wykorzystała urlop wypoczynkowy. Czy ma do tego prawo?
- Tylko w okresie wypowiedzenia pracodawca może zobowiązać pracownika do wykorzystania urlopu wypoczynkowego, a podwładny musi się do tego dostosować.

Jak ustalić wymiar urlopu pracownikowi, który ma 9-letni staż pracy, jest zatrudniony w firmie na pół etatu i pracuje cztery godziny dziennie?
- Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego na niecały etat ustala się proporcjonalnie dla jego wymiaru czasu pracy, biorąc za podstawę 20 dni. Urlopu udziela się w dni, które są dla tej osoby dniami pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu. Zatrudnionemu na pół etatu przysługuje więc 80 godzin w roku kalendarzowym. Panu pracownikowi należy się więc 20 dni urlopu, licząc po cztery godziny dziennie.
Zatrudniliśmy pracownika, który przez 10 lat prowadził własną działalność gospodarczą. Czy okres ten wlicza się do stażu pracy, od którego zależy wymiar urlopu?
- Ustalając staż, od którego zależy wymiar urlopu uwzględnia się tylko okresy wymienione w przepisach prawa. W związku z tym, że takiej regulacji nie ma w odniesieniu do okresu prowadzenia działalności gospodarczej, nie jest on uwzględniany przy ustaleniu wymiaru urlopu.

Szef nie udzielił mi zaległego urlopu wypoczynkowego za 2010 r. do końca pierwszego kwartału tego roku. Czy przysługuje mi ekwiwalent pieniężny?
- Nie. Ekwiwalent za niewykorzystany urlop należy się wyłącznie pracownikowi, który nie wykorzystał urlopu w całości lub w części, a jego stosunek pracy uległ rozwiązaniu lub wygaśnięciu.

Czy pracodawca ma prawo udzielić mi urlopu wypoczynkowego po chorobie trwającej ponad 30 dni, jeśli nie mam zdolności do pracy?
- Pracownikowi po długotrwałej chorobie można udzielić urlopu wypoczynkowego, mimo że nie wykonał lekarskich badań kontrolnych i nie ma zdolności do pracy. Po urlopie jednak, o ile ta osoba będzie chciała nadal pracować, badania kontrolne musi wykonać, bo nie nie będzie mogła być dopuszczona do pracy.

Czy pracodawca, w związku z koniecznością wstrzymania produkcji z uwagi na trudną sytuację finansową firmy, może zmusić pracowników do pójścia na urlop bezpłatny.

- Urlopu bezpłatnego udziela się tylko i wyłącznie na pisemny wniosek pracownika. Zatem pracodawca nie może zmusić pracownika do wzięcia urlopu bezpłatnego z powodu wstrzymania produkcji, jeśli on sam nie złoży takiego wniosku.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski