Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Wysiedlony podczas II WŚ: Wolno było wziąć drobiazgi - tyle, ile można unieść w ręku

Krzysztof Sobkowski
Bolesław Witkowski ma dziś 89 lat. W 1939 roku miał ich zaledwie 11
Bolesław Witkowski ma dziś 89 lat. W 1939 roku miał ich zaledwie 11 Krzysztof Sobkowski
Wczesnym rankiem 13 listopada 1939 roku do wielu międzychodzkich mieszkań i domostw załomotali przedstawiciele władz niemieckich: żołnierz, policjant i cywil. Przyszli z nakazem opuszczenia miejsca zamieszkania w ciągu zaledwie 30 minut. Wolno było zabrać ze sobą jedynie pościel, ubrania i drobiazgi. Tyle, ile można unieść w ręku.

Po opuszczeniu mieszkania drzwi zostały opieczętowane, a nieszczęśnikom nakazano udać się do gmachu miejscowego gimnazjum (dziś Liceum Ogólnokształcące w Międzychodzie). Tam zorganizowano prowizoryczny obóz przejściowy, pilnowany przez uzbrojonych wartowników. W klasach, na rozesłanej słomie rozlokowano po pięć – sześć rodzin. Byli tam m.in. Dłużewscy, Skobelowie, Kaszkowiakowie, Wicentowie, Tomaszewscy, Buchertowie, Pawlakowie, Sobkowscy. W tych warunkach wysiedleńcy przebywali do 12 grudnia 1939 roku. Był to pierwszy etap wysiedleń mieszkańców powiatu międzychodzkiego. Kolejny, największy, miał miejsce właśnie 12 grudnia 1939 roku. W okresie II wojny światowej z domów w naszym powiecie wyrzucono około 4,5 tys. ludzi.

Warto wspomnieć, że prace przygotowawcze do masowych wysiedleń ludności polskiej z Kraju Warty do Generalnej Guberni podjęte zostały przez aparat SS i policji bezpieczeństwa Rzeszy Niemieckiej już w połowie października 1939 roku, a więc zaledwie w kilka dni po zakończeniu działań wojennych w ramach kampanii wrześniowej. Założono, że w pierwszym etapie realizacji planu, czyli w okresie od 1 do 17 grudnia 1939 roku do Generalnej Guberni zostanie wysiedlonych 80 tys. osób. W drugim etapie 600 tys. ludzi. W kolejnym – do 1941 roku – kolejne 800 tys. osób. Pierwszy etap został w pełni zrealizowany. Pozostałe częściowo.

W pierwszym etapie w całości wywieziono ludność żydowską. Nasiliły się również wywózki Polaków na roboty przymusowe. W opuszczonych przez wysiedleńców mieszkaniach osadzano Niemców – Volksdeutschów przeniesionych z Wołynia, wschodniej Galicji, Białostocczyzny. Jak wynika z danych statystycznych, 12 grudnia 1939 roku wysiedlono z Międzychodu 1233 osoby. W okresie od 1 grudnia 1939 roku do 20 stycznia 1941 roku wyrzucono 3050 osób.

W całym okresie wojennym 1939 – 1945 z Międzychodu wysiedlono natomiast 4577 osób.

"Przeraźliwe było to, że nie mieliśmy co jeść. Bracia chodzili po okolicznych wsiach i załatwiali, co się dało. To trochę warzyw, to garść zboża. Na święta przygotowali prawdziwą ucztę. Tego dnia każdy dostał dodatkowo bułkę" - przeczytaj historyczną relację Bolesława Witkowskiego w naszym Serwisie PLUS

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wideo
Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski