Pochodzący z rejonu Wielichowa (powiat grodziski) Antoni Paluch podczas I wojny światowej służył w pruskiej armii. Potem brał udział w powstaniu wielkopolskim, a po odzyskaniu niepodległości w wojnie polsko-sowieckiej. Później został funkcjonariuszem Straży Granicznej.
W chwili napaści Niemiec na Polskę Paluch pełnił służbę na posterunku w Silnej (obecnie woj. lubuskie). Był on najdalej na zachód wysuniętą polską placówką graniczną. Rankiem 1 września 1939 roku widząc zbliżający się oddział Wehrmachtu nie uciekł, tylko zaczął ostrzeliwać Niemców. Zginął w nierównej, samotnej walce.
Gdyby Paluch przeżył, to prawdopodobnie podzieliłby tragiczny los wielu powstańców wielkopolskich. Uznawano ich za wrogów Niemiec. Wskazuje na to bezwzględny i sprzeczny nawet z niemieckimi zasadami sposób, w jaki potraktowany został Antoni Kasztelan. Pochodził on z powiatu kościańskiego i podobnie jak Paluch brał udział powstaniu i wojnie z bolszewikami.
Kasztelan ukończył Wielkopolską Szkoły Podchorążych w Poznaniu i służył dalej w wojsku. W 1931 roku przeniesiono go do Marynarki Wojennej. Kilka lat przed wybuchem wojny zaczął pracował w kontrwywiadzie. Podczas kampanii wrześniowej walczył na Helu. Po jego kapitulacji został honorowym jeńcem niemieckiego admirała Huberta von Schmundta. Gwarantowało mu to bezpieczeństwo, ale po zwolnieniu z obozu jenieckiego został aresztowany. Po brutalnym śledztwie na podstawie sfabrykowanych dowodów skazano go na śmierć i ścięto na gilotynie.
Akcja „Zapal znicz pamięci” upamiętnia wszystkie ofiary III Rzeszy w Wielkopolsce i na innych zachodnich terenach Polski wcielonych w 1939 roku do Niemiec. Na tych ziemiach stosowano szczególnie ostre represje wobec ludności, a na początku okupacji przeprowadzono masowe czystki, podczas których mordowano tych, których uznawano za wrogów Hitlera.
Zapal znicz pamięci
Poznański IPN zaprasza w niedzielę o godz. 12 do zapalenia zniczy przy ul. Niezłomnych 1, gdzie podczas okupacji mieściła się siedziba gestapo. Po wkroczeniu Niemców tajna policja zajęła Dom Żołnierza im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. Ofiary popełnianych tam licznych zbrodni upamiętnia umieszczona na budynku tablica.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
