Znikają jeziora w Wielkopolsce. Będzie sztab kryzysowy? "Ratujmy Pojezierze Gnieźnieńskie, bo inaczej będzie tam pustynia"

Sytuacja na Pojezierzu Gnieźnieńskim jest fatalna. Każdego roku stan wody w najpiękniejszych wielkopolskich jeziorach systematycznie się obniża. Jeszcze do niedawna za przykład degradacji tych terenów wskazywano Jezioro Wilczyńskie, gdzie z biegiem czasu lustro wody obniżyło się aż o sześć metrów.

Czytaj: Wysychają najpiękniejsze i najczystsze jeziora Wielkopolski. Pojezierze Gnieźnieńskie zniknie z mapy Polski?

W tym roku zaobserwować można było, jak woda odpłynęła także z jeziora w Skorzęcinie. Sytuacja tam jest dramatyczna, wiele pomostów nie stoi już na wodzie, sucho jest także w okolicach mola, gdzie jeszcze do niedawna była ciemna głębia.

Dramatyczna sytuacja w Skorzęcinie:

Pojezierze Gnieźnieńskie i znikające jeziora. Potrzebny sztab kryzysowy

Obserwując postępujące zmiany okoliczni mieszkańcy, wraz z aktywistami, skierowali do wojewody wielkopolskiego petycję w sprawie natychmiastowego powołania sztabu kryzysowego. Chcą, by walka o zatrzymanie wysychających akwenów była priorytetem dla rządzących.

Zobacz wideo z pikiety:

Niestety, wciąż nie otrzymali odpowiedzi na swój odzew. Dlatego w piątek, 25 września protestowali w tej sprawie pod Wielkopolskim Urzędem Wojewódzkim.

- Do urzędu o pomoc nie przyjdą same wysychające jeziora, rzeki, dewastowane lasy, wysuszone bagna. Ci młodzi ludzie reprezentują tą przyrodę i swoją przyszłość. W 2019 i 2020 roku odbyły się Obozy dla Klimatu w rejonie Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego. Młodzi ludzie weszli na teren odkrywek należących do ZE PAK, w akcie wołania o pomoc i walki o swoją przyszłość, na co zareagowała policja zupełnie niewspółmiernie do tego, co się tam wydarzyło. Wówczas wojewoda wielkopolski zwołał sztab kryzysowy, zamiast z tymi młodymi ludźmi się spotkać i porozmawiać. My więc dziś chcemy, by taki sztab został zwołany, ale do walki o środowisko

- mówi Józef Drzazgowski, prezes stowarzyszanie Eko-Przyjezierze.

Zobacz także:

Aktywiści chcieliby, by wojewoda, Łukasz Mikołajczyk powołał ekspertów, znalazł fundusze i zajął się ratowaniem znikających jezior.

- Chcemy, by wojewoda podjął stanowcze kroki, jak podczas protestów na terenie odkrywek. Nie miał problemów ściągnąć tysięcy policjantów, śmigłowce do walki z aktywistami, ale dziś nie zabiera głosu w sprawie ratowania środowiska, jezior, gospodarki, która na tych terenach opiera się na turystyce. Jeżeli nie zrobimy tego teraz, to będziemy mówili o Pustyni Gnieźnieńskiej

- mówi Łukasz Łyskawka, aktywista z Zielonej Fali.

Odkrywki węgla przyczyną znikania jezior na Pojezierzu Gnieźnieńskim

To właśnie tereny kopalni należących do ZE PAK w rejonie Konina bezsprzecznie przyczyniły się do degradacji jezior na wielkopolskim pojezierzu. Te zaczęły powstawać na tych terenach na początku XX wieku. Według wyliczeń ekspertów przez ostatnie 80 lat w związku z ich działaniem wypompowano aż 12 miliardów metrów sześciennych wody z tego regionu.

- Giną jeziora, wysychają rzeki, nastąpiła degradacja ziemi, wysychają lasy, bagna, torfowiska. Od 20 lat walczymy z energetycznym gigantem. Węgiel i elektrownie to barbarzyństwo dla środowiska i dla człowieka - przyznaje Józef Drzazgowski.

Czytaj: Młodzieżowy Strajk Klimatyczny w Poznaniu. Kilkaset młodych osób na placu Wolności dla sprawiedliwości klimatycznej. Młodzi chcą zmian

Postępująca katastrofa ekologiczna spowodowała, że w grudniu 2019 roku został powołany specjalny zespół parlamentarny, którego zadaniem jest zatrzymanie wody na pojezierzu. Składa się z naukowców, polityków, przedstawicieli spółki Wody Polskie, mieszkańców i organizacji ekologicznych a także przedstawiciela ZE PAK.

- Koronawirus i wybory wstrzymały trochę prace zespołu, ale na niedawnym spotkaniu ustaliliśmy, że w pierwszej konieczności należy naprawić stosunki wodne na terenie pojezierza i pieniądze z transformacji energetycznej właśnie na to zostaną przeznaczone - mówi Drzazgowski.

Czy do walki o jeziora przyłączą się służby wojewody?

- Sztaby kryzysowe uruchamiane są w sytuacjach nagłych, zdarzeniach o charakterze nadzwyczajnym i nieprzewidywalnym. Sytuacja związana z działaniami kopalni odkrywkowych oraz problemem obniżania się wód w jeziorach ma inny charakter. Jej monitoringiem zajmują się instytucje nadzorują ochronę środowiska czy stan wód. W związku z nadesłanym pismem wojewoda zwrócił się o podjęcie działań przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska

- tłumaczy Tomasz Stube, rzecznik wojewody wielkopolskiego.

Odkrywka Ościsłowo wciąż może powstać

Piątkowy protest nie był pierwszym w obronie wielkopolskich jezior. Od kilku lat aktywiści próbują zwrócić uwagę na postępujący problem.

- Staramy się, by nie powstawały nowe odkrywki węgla brunatnego, ale też chcemy, by naprawiono skutki działania kopalni

- mówi Tomasz Waśniewski, prezes fundacji Rozwój Tak - Odkrywki Nie.

Jeszcze w czwartek stowarzyszenia proekologicznie cieszyły się na wieść o tym, że spółka ZE PAK rezygnuje ze starań o wydobycie węgla na terenie odkrywki Ościsłowo. Jednak w rozmowie z "Głosem Wielkopolskim", rzecznik ZE PAK prostuje tę informację.

Czytaj: Odkrywki wciąż zagrażają Wielkopolsce? Nadal nie ma decyzji czy wydobycie węgla w naszym regionie będzie dalej się odbywać

- Dziennikarze, niestety, nie przeczytali ze zrozumieniem naszego raportu. Nie ma tam słowa o tym, że rezygnujemy. Jest tam tylko informacja, że nasz bazowy scenariusz przewiduje korzystanie jedynie z już eksploatowanych odkrywek i brak eksploatacji złoża Ościsłowo. Brak eksploatacji nie jest równoznaczny z tym, że rezygnujemy. Na razie nie mamy po prostu koncesji na jego wydobycie, więc w sprawozdaniu finansowym nie możemy tego złoża użyć, bo go nie mamy

- tłumaczy Maciej Łęczycki, rzecznik prasowy ZE PAK.

- To oznacza, że ZE PAK wciąż gra, a my jego hipokryzji nie będziemy tolerować - zapowiada prezes stowarzyszanie Eko-Przyjezierze.

ZOBACZ TEŻ: