ZUS. Kontrole zwolnień lekarskich: kto kontroluje chorujących i w jaki sposób? Kto nas skontroluje podczas L4? [10.10.2020]

Nie wszyscy jesteśmy uczciwi w stosunku do swego pracodawcy i ZUS, co powoduje spore straty finansowe, które zakład próbuje zminimalizować. Dodatkowo głośno jest ostatnio o stosowaniu L4 jako formy protestu przez kolejne grupy zawodowe.

Wraz z początkiem 2019 roku oddziały ZUS zaczęły wysyłać do pracodawców zatrudniających 20 i więcej pracowników informację o obowiązku kontrolowania prawidłowości wykorzystania przez zatrudnionych zwolnienia lekarskiego oraz raportowania ZUS w cyklach miesięcznych (do 15 dnia każdego miesiąca) informacji z przeprowadzonych kontroli.

Kontrole zwolnień - Czy pracodawcy muszą czy mogą kontrolować chorujących pracowników?

– ZUS jest dysponentem FUS, czyli państwowego funduszu celowego, z którego finansowane są m. in. wypłaty świadczeń z ubezpieczenia chorobowego oraz wypadkowego, w tym świadczeń wypłacanych przez płatników składek. Zatem, jako dysponent FUS i jednocześnie gwarant prawidłowości wydatkowania środków publicznych, ZUS jest zobowiązany do podejmowania działań służących zapewnieniu prawidłowości wypłat świadczeń z FUS, również tych dokonywanych przez płatników składek – wyjaśnia Marlena Nowicka, rzeczniczka ZUS w Wielkopolsce.

– Z racji na to, ZUS poprosił płatników składek o informacje, czy przeprowadzają kontrole prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich, a jeśli tak, jakie są ich wyniki. Analiza danych o wynikach kontroli przeprowadzanej nie tylko przez ZUS, ale i płatników składek, pozwoli na pełną ocenę skuteczności aktualnych rozwiązań, a także na podjęcie przez Zakład działań, które mają na celu racjonalizację wydatków na zasiłki oraz zapobieganie wypłacie nienależnych świadczeń. Miesięczna informacja o kontroli powinna być oczywiście przekazywana do ZUS tylko wtedy, gdy w danym miesiącu kontrola była przeprowadzana.

Kontrole zwolnień - Jak ZUS kontroluje zwolnienia?

ZUS kontroluje zasadność zwolnień lekarskich, czyli prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby. Wówczas pacjent wzywany jest przez ZUS na badanie do lekarza, który może orzec brak takiej niezdolności od następnego dnia.

Kontrola może dotyczyć też wykorzystywania zwolnień lekarskich – ZUS sprawdza, czy zwolnienie lekarskie wykorzystywane jest w sposób zgodny z przeznaczeniem. Ten rodzaj kontroli nie jest wcześniej zapowiedziany. Jeżeli zwolnienie lekarskie wykorzystane zostało niezgodnie z przeznaczeniem, bo na przykład chory w czasie zwolnienia pracował lub wyjechał na odpoczynek, wówczas traci on prawo do zasiłku za cały okres zwolnienia lekarskiego.

Kontrolę przeprowadzają inspektorzy z Wydziału Kontroli Wykorzystywania Zwolnień Lekarskich, którzy mają imienne upoważnienia ważne łącznie z legitymacją służbową ze zdjęciem. Z każdej kontroli sporządzają protokół, który powinna też podpisać osoba przebywająca na zwolnieniu lub domownik. Ci ostatni mogą wpisać do protokołu swoje zastrzeżenia, co do ustaleń kontrolerów ZUS.

Jeżeli inspektor kontroli nie zastanie ubezpieczonego w domu, wysyła do zainteresowanego pismo z prośbą o wyjaśnienie nieobecności. Na takie pismo trzeba odpowiedzieć i sprawę wyjaśnić. Kontrola może być powtórzona.

Kontrole zwolnień - Szybsze kontrole L4

Od 2019 roku ZUS ma możliwość przeprowadzenia szybszej kontroli niż dotychczas, bo od 1 stycznia 2019 mamy nie tylko, tak jak wcześniej, obowiązek podać wystawiającemu zaświadczenie lekarskie adres pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy, jeżeli będzie on inny niż nasz adres w dokumentacji medycznej, ale także musimy poinformować pracodawcę i ZUS o ewentualnej zmianie adresu pobytu w trakcie chorowania (nie później niż w ciągu 3 dni). Jeżeli tego nie zrobimy, Zakład przyjmie, że pisma wysłane pod adres podany na L4 zostały nam doręczone skutecznie.

Pod adres pobytu chorego mogą być bowiem przesyłane z ZUS ewentualne zawiadomienia o konieczności stawienia się na badania lekarskie lub korespondencja dotycząca żądania przedstawienia dokumentów. Niestawiennictwo na badania może mieć zaś poważny skutek dla chorego.

Kontrole zwolnień - Czy zwolnienie straci ważność następnego dnia po wyznaczonym terminie badania?

– To nie do końca prawda. Mamy bowiem do czynienia z różnymi sytuacjami – mówi Marlena Nowicka. – Jeżeli pacjent dostanie wezwanie na badanie i już przed tym terminem będzie wiedział, że z jakiegoś powodu nie będzie mógł się na nie stawić, powinien nas jak najszybciej o tym fakcie powiadomić i jeżeli to możliwe wyznaczymy inny termin. Natomiast w sytuacji, gdy dana osoba, z jakiegoś powodu nie dotrze na badanie i nas o tym nie uprzedzi, ma jeszcze możliwość niezwłocznego wyjaśnienia powodu tej nieobecności. Jeżeli tego nie zrobi, wówczas może stracić prawo do zwolnienia lekarskiego od następnego dnia po terminie badania. Dlatego tak istotne jest, by pacjent wskazał do zwolnienia lekarskiego adres, pod którym w czasie tego zwolnienia faktycznie będzie przebywał.

O badaniu możemy być poinformowani również drogą telefoniczną bądź elektroniczną: e-mailem (musimy jednak potwierdzić odbiór wiadomości) albo na profilu na Platformie Usług Elektronicznych ZUS.

Kontrole zwolnień - Kto najczęściej jest kontrolowany podczas L4?

• Osoby, które często korzystają z krótkotrwałych zwolnień lekarskich lub uzyskują kolejne zaświadczenia lekarskie od pracy od różnych lekarzy.
• Osoby, które korzystają z kolejnych okresów zasiłkowych.
• Osoby, które były już pozbawione prawa do wynagrodzenia za czas choroby, zasiłku chorobowego lub opiekuńczego w związku z niewłaściwym wykorzystywaniem zwolnień lekarskich od pracy.

POLECAMY:

Najśmieszniejsze wpadki uczniów na sprawdzianach

Kogo zimą chce sprowadzić Lech Poznań?

Poznań dzisiejszy czy dawny. Odróżnisz?

Te znaki zodiaku tworzą najgorsze związki

Sprawdź, czy jesz po poznańsku

Ile zarabiają prostytutki w Wielkopolsce?