ZUS. Zasiłek chorobowy dla przedsiębiorcy. Kto może go dostać?

Prowadzący działalność gospodarczą nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu, lecz mogą płacić te składki z własnej woli.

Przeczytaj też: ZUS. Komu przysługuje zasiłek macierzyński lub opiekuńczy?
Jeżeli na to się zdecydują, w czasie, gdy nie będą mogli pracować: w razie choroby, urodzenia dziecka lub dłuższej niezdolności do pracy, mogą liczyć na wypłatę z ZUS między innymi zasiłku chorobowego. W tym czasie nie będą musieli płacić składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a jedynie te na ubezpieczenie zdrowotne.

Zasiłku chorobowego przedsiębiorcy nie dostaną od razu, bo prawo do niego zyskają dopiero po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia. Do tego okresu zalicza się jednak także poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego - o ile żadna z przerw nie przekracza 30 dni albo spowodowana była urlopem wychowawczym lub bezpłatnym.

Jak długo przedsiębiorca może być na chorobowym i jaką składkę musi płacić?
Zasiłek chorobowy dostaniemy maksymalnie przez 182 dni, a chorzy na gruźlicę i kobiety w ciąży przez 270 dni. Osobom prowadzącym działalność gospodarczą od pierwszego dnia wypłaca ZUS. Podobnie jak zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego, gdy nasza niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w pracy lub chorobą zawodową.

Składka na ubezpieczenie chorobowe to 2,45 proc. kwoty, którą zadeklarowaliśmy do opłacania składek. Kwota zadeklarowana nie może być niższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Natomiast osoby, które założyły firmę po raz pierwszy i które w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych nie prowadziły działalności gospodarczej oraz nie wykonują jej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia działalności w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, przez pierwsze 24 miesiące mają możliwość płacenia składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne od kwoty nie niższej niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia.

W miesiącu, w którym przedsiębiorca chorował przez jakiś czas i miał prawo do zasiłku, kwotę, od której odprowadzane są składki, zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni prowadzenia działalności.

Przedsiębiorcy, uwaga na spóźnienia!
Płacąc składki na chorobowe, przedsiębiorcy muszą jednak dotrzymywać terminów płatności, bo nawet dzień spóźnienia może spowodować, że stracą prawa ubezpieczonego. Tylko w wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach możemy starać się o przywrócenie do ubezpieczenia, by zachować jego ciągłość.

Od 1 stycznia tego roku, wraz z wejściem w życie e-składki, nastąpiły zmiany dla przedsiębiorców-dłużników ZUS. Jeśli osoba prowadząca działalność ma zadłużenie na koncie, ZUS zaliczy jej wpłaty na poczet najstarszych zaległości. Dzięki temu nie narastają co prawda odsetki za zwłokę, ale przedsiębiorca nie może już opłacić tylko bieżących składek, bez uregulowania zaległości, na przykład aby korzystać ze świadczeń chorobowych czy zdrowotnych. Jego wpłata najpierw pokryje zaległości z odsetkami, a dopiero potem składki bieżące.

Jeżeli prowadzący działalność ma długi składkowe, może też skorzystać z układu ratalnego w ZUS. Gdy go podpisze, ZUS wpłaty rozliczy chronologicznie zgodnie z terminem wymagalności raty i bieżących składek. Dzięki układowi ratalnemu, przedsiębiorca będzie mógł spłacać dług i jednocześnie mieć ubezpieczenia, czyli prawo do świadczeń. W zawarciu układu pomogą mu doradcy, którzy są w placówkach ZUS.
Wypadek lub choroba zawodowa
Jeśli ZUS stwierdzi zadłużenie z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne przewyższające kwotę 6,60 zł, zasiłek wypadkowy nie przysługuje prowadzącym działalność gospodarczą i osobom z nimi współpracującym do czasu spłaty długu. Jeżeli nastąpi ona w ciągu sześciu miesięcy od wypadku albo od złożenia wniosku o przyznanie świadczeń z tytułu choroby zawodowej, ubezpieczonemu przysługuje zasiłek za cały okres orzeczonej niezdolności. Gdy jednak spłaci on zadłużenie po tym terminie, dostanie zasiłek dopiero od dnia spłaty.

Ile pieniędzy dostanie chorujący przedsiębiorca?

• 80 procent kwoty, od której opłacana jest składka na ubezpieczenie chorobowe lub wypadkowe, za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie choroby.
• 70 procent tak samo wyliczonego wynagrodzenia - za okres pobytu w szpitalu.
• 100 procent tej kwoty - jeśli przyczyną niezdolności do pracy jest wypadek przy pracy, w drodze do lub z pracy albo choroba zawodowa lub niezdolność przypada w czasie ciąży, powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów lub z racji zabiegu ich pobrania.

Do wypłaty zasiłku niezbędne jest dodatkowo zaświadczenie wystawione na druku: Z-3b

Gdy przedsiębiorca udaje chorobę
W czasie zwolnienia z pracy, które wystawił nam lekarz z powodu choroby, może nas skontrolować ZUS. Jeśli kontrola lekarza orzecznika ZUS wykaże, że jednak jesteśmy zdolni do pracy, zasiłek zostanie nam wstrzymany od następnego dnia po dniu badania. Jeżeli zamiast chorować remontowaliśmy mieszkanie lub pojechaliśmy na wakacje, zasiłek będziemy musieli zwrócić w całości, od pierwszego dnia jego wypłaty.

TEGO NA PEWNO NIE WIESZ O SERZE... PRZECZYTAJ!

KONTROLE ZUS
Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi kontrole zarówno pod kątem prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy, jak i prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich.
W pierwszym przypadku lekarze orzecznicy ZUS weryfikują w trakcie badania, czy osoba na zwolnieniu lekarskim nadal jest chora. Jeżeli uznają daną osobę za zdrową, skracają okres obowiązywania zwolnienia. Przy drugim typie kontroli, pracownicy ZUS sprawdzają, czy chory będący na zwolnieniu, wykorzystuje to zwolnienie zgodnie z jego przeznaczeniem, czy nie pracuje zawodowo i nie wykonuje innych prac, które mogłyby wydłużyć powrót do zdrowia.