„Zwycięzcy” – świętujemy wielkie dni polskiej historii. Rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego

Kliknij w zdjęcie i zobacz naszą historyczną prezentację multimedialną

Poznań w zdecydowanej większości wyzwolił się spod zaborczego jarzma, w kolejnych dniach opuścili go wszyscy niemieccy żołnierze, a 6 stycznia, jako ostatni ważny punkt niemieckiego panowania, została zdobyta baza lotnicza w podpoznańskiej wówczas Ławicy. Przyjazd Ignacego Paderewskiego stał się iskrą, która padła na przygotowywaną od lat przez wielkopolskich konspiratorów beczkę prochu – i rozpalił ją na kolejne obszary Wielkopolski, a także – jak miało się wkrótce okazać – także Pomorza.

Wbrew pozorom powstanie nie ograniczyło się tylko do Poznania, z którym w Polsce jest przede wszystkim kojarzone. Objęło teren całej Prowincji Poznańskiej, a w toku walk wyodrębniono nawet cztery pełnoprawne, wojenne fronty – północny, zachodni, południowo – zachodni i południowy.

Ciężkie walki toczyły się pod Szubinem, Chodzieżą, Nakłem, Rynarzewem, Żninem, a przegrana przez powstańców bitwa pod Wielkim Grójcem, gdzie polegli w boju polscy dowódcy, podporucznicy Józef Moellenbrock i Edmund Krause (ten ostatni ciężko ranny, nie chcąc pójść do niewoli popełnił samobójstwo), nazywana jest powstańczymi Termopilami. Co więcej, w działaniach wojennych sięgnięto po bardzo nowoczesne uzbrojenie, używane wcześniej w końcu I wojny światowej – lotnictwo (z najnowszymi konstrukcyjnie samolotami, wyposażonymi w radiostacje, kamery i instalacje tlenowe załogi), broń pancerną – pociągi i samochody, a nawet gazy bojowe. Na korzyść strony niemieckiej przemawiało ponadto wykorzystanie doświadczonej kadry oficerskiej, zaprawionej w bojach pierwszej wojny, podczas gdy strona powstańcza opierała się na podporucznikach i porucznikach, co było niestety efektem wieloletniej celowej polityki państwa niemieckiego, które ograniczało profesjonalne szkolenia na wyższych szczeblach i awanse oficerskie dla Polaków. Morale wśród szeregowych żołnierzy było za to wyższe po stronie polskiej.

Powstanie będzie bardziej znane

- Dziś Powstanie Wielkopolskie jest z nazwy z pewnością jest kojarzone w całym kraju – mówi Michał Krzyżaniak, historyk, dyrektor Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. generała broni Józefa Dowbora - Muśnickiego w Lusowie. - Problem może się pojawić gdy zaczniemy wchodzić w szczegóły, które dla wielu ludzi spoza Wielkopolski zapewne już nie są aż tak istotne. Stąd być może nasze – Wielkopolan – wrażenie, że nie jest ono tak znane poza naszym regionem. Podkreślę, że dla wielu z nas wydarzenia z lat 1918-1919 mają wymiar osobisty – nasi przodkowie przecież byli uczestnikami tych wydarzeń. Czy wprowadzenie ogólnopolskiego święta w dniu 27 grudnia to zmieni? Na pewno nie od razu jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Całe szczęście jest to tylko element niezwykle ważnego procesu, który trwa już od wielu lat. Kropla drąży skałę i należy mieć nadzieję, że w przyszłości przyniesie to pozytywne skutki.

Świętujemy w całej Polsce!

W tym roku po raz pierwszy dzień 27 grudnia jest świętem ogólnopolskim, państwowym, dotyczącym już nie tylko jednego regionu. Z pewnością pozwoli to na lepszą znajomość niepodległościowych wysiłków Wielkopolan i świadomość, skąd wzięły się wyszkolone, uzbrojone i jednolicie umundurowane polskie jednostki na frontach wojny 1920 roku, pod Lwowem, na Pomorzu, czy – w postaci wsparcia pancernego i kadry oficerskiej – w III Powstaniu Śląskim.

Z okazji 103 rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego przygotowaliśmy projekt historyczny Zwycięzcy, złożony z reportażu multimedialnego oraz dodatku specjalnego. Przedstawimy najważniejsze wydarzenia zrywu, kalendarium, fakty i mity, a do tego koloryzowane historyczne zdjęcia i paradokumenty filmowe, pozwalające lepiej poczuć atmosferę tamtych dni. Reportaż będzie dostępny od 23 grudnia na stronach serwisów Polska Press, a dodatek specjalny ukaże się 27 grudnia w 15 dziennikach regionalnych.

Kliknij w zdjęcie i zobacz naszą historyczną prezentację multimedialną

Zapraszamy do wspólnego świętowania rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego!