Żyj i daj żyć innym stworzeniom, czyli czym jest bioróżnorodność. Dlaczego jest tak istotna w prawidłowym funkcjonowaniu naszej planety?

Różnorodność biologiczna to wszystkie rodzaje życia, które można znaleźć na jednym obszarze — zwierzęta, rośliny, grzyby, mikroorganizmy. To one tworzą naturalny świat i współpracują niczym skomplikowana sieć, dzięki której zachowuje się równowaga i podtrzymywane jest życie. Różnorodność biologiczna wspiera w przyrodzie wszystko to, czego potrzebujemy, żeby przetrwać, czyli żywność, czystą wodę, lekarstwa i schronienie.

W związku z tym, że ludzie wywierają coraz większą presję na planetę, zużywając więcej zasobów niż kiedykolwiek wcześniej, zachodzi ryzyko naruszenia równowagi ekosystemów. Raport WWF Living Planet z 2022 r. wykazał średni spadek globalnej populacji ssaków, ryb, ptaków i ssaków o 69 proc. Globalny raport z 2019 r. sporządzony przez Międzyrządową Platformę ds. Różnorodności Biologicznej i Usług Ekosystemowych donosi, że 1 milion gatunków zwierząt i roślin jest obecnie zagrożonych wyginięciem – najwięcej w historii ludzkości.

Trzy czwarte środowiska lądowego i około 66 proc. środowiska oceanicznego uległo znaczącym zmianom. Ponad jedna trzecia powierzchni lądów na świecie i prawie 75 proc. zasobów słodkiej wody jest obecnie przeznaczona na produkcję roślinną lub hodowlaną.

Ludzie przełowili oceany, wycięli lasy, zanieczyścili źródła wody i wywołali kryzys klimatyczny. Działania te mają wpływ na różnorodność biologiczną na całym świecie, od najbardziej odległych miejsc po nasze własne podwórka.

Termin bioróżnorodność odnosi się do różnorodności życia na Ziemi na wszystkich jego poziomach, od genów po ekosystemy, i może obejmować procesy ewolucyjne, ekologiczne i kulturowe, które podtrzymują życie.

Różnorodność biologiczna obejmuje nie tylko gatunki, które uważamy za rzadkie lub, ale także wszystkie żywe istoty — od ludzi po organizmy, o których wiemy niewiele, takie jak drobnoustroje, grzyby i bezkręgowce.

Różnorodność biologiczna jest ważna dla większości aspektów naszego życia. Cenimy ją zarówno za to, co zapewnia ludziom, jak i za wartość, jaką ma sama w sobie. Wartości utylitarne obejmują wiele podstawowych potrzeb, jakie ludzie czerpią z różnorodności biologicznej, takich jak żywność, paliwo, schronienie i lekarstwa. Ponadto ekosystemy zapewniają kluczowe usługi, takie jak:

• zapylanie,
• rozsiewanie nasion,
• regulacja klimatu,
• oczyszczanie wody,
• obieg składników odżywczych,
• zwalczanie szkodników rolniczych.

Różnorodność biologiczna ma również znaczenie dla potencjalnych korzyści, których jeszcze nie rozpoznano, takich jak nowe leki i inne możliwe nieznane usługi.

- Jedną z najpiękniejszych cech różnorodności biologicznej jest jej odporność. Zmniejsz presję, dobrze zarządzaj zasobami, daj mu czas, a ekosystem się dostosuje. Przyroda i różnorodność biologiczna odbudują się – tłumaczy WWF.

Rozumiejąc zagrożenia dla różnorodności biologicznej i ich znaczenie, możemy być najlepiej przygotowani do radzenia sobie z wyzwaniami związanymi z ochroną przyrody. Ponad 100 000 obszarów chronionych — w tym parki narodowe, ostoje dzikich zwierząt, rezerwaty dzikich zwierząt i morskie obszary chronione — zarządzane zarówno przez rządy, jak i społeczności lokalne — zapewnia schronienie dzikim zwierzętom i pomaga kontrolować wylesianie.

Chociaż możemy nie być w stanie zapobiec wszystkim negatywnym wpływom człowieka na różnorodność biologiczną, mając wiedzę, możemy pracować nad zmianą kierunku i kształtu naszego wpływu na resztę życia na Ziemi.

- Aby chronić kultową przyrodę, którą wszyscy kochamy, musimy odbudować sieć różnorodności biologicznej, która ją wspiera. Robimy to, ponownie zastanawiając się, w jaki sposób wykorzystujemy zasoby naturalne, zmniejszając presję i umożliwiając odbudowę ekosystemów. Skorzystają na tym rośliny, owady, ryby, ptaki, ssaki, a nawet ludzie – podsumowuje WWF.

Źródło: WWF