Jeszcze dziesięć lat temu sądy w Polsce wydawały rocznie 35 tysięcy postanowień o zastosowaniu tymczasowego aresztu, a co czwarty aresztowany spędzał za kratkami dłużej niż rok. Nie wszystkie były potrzebne, nierzadko były za długie.
Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał do tej pory prawie 200 wyroków, w których uznał, że Polska nadużywa stosowania tymczasowego aresztu.
- Przyczyny bardziej tkwią w nawykach i mentalności prokuratorów i sędziów niż w obowiązującym prawie - te słowa padły trzy lata temu z ust Andrzeja Seremeta, prokuratora generalnego na konferencji poświęconej właśnie aresztom.
Wtedy liczba aresztów w porównaniu z 2005 rokiem była mniejsza o jedną trzecią, dziś spadła już niemal o połowę. W minionym roku prokuratorzy skierowali do sądu mniej niż 19 tysięcy wniosków. Spada w całym kraju, spada także w Wielkopolsce: z 1303 w 2012 roku do 1171 w 2014 roku.
- Tendencja spadkowa byłaby u nas jeszcze bardziej widoczna gdyby nie wnioski o Europejski Nakaz Aresztowania - mówi prokurator Magdalena Mazur-Prus, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Poznaniu.
A powody dla których prokuratorzy coraz rzadziej kierują wnioski o zastosowanie tymczasowego aresztu są różne.
- Spada sama przestępczość - mówi prokurator Radosław Gorczyński, szef trzcianeckiej prokuratory. - Zmienia się też charakter przestępstw. Mniej jest typowo kryminalnych jak rozboje czy duże włamania. Przestępcy przenoszą się z ulic do wirtualnego świata, a tam najczęściej dokonują oszustw. Z kolei oszuści nie są kategorią przestępców, która często trafia do aresztów.
Prokurator Magdalena Mazur-Prus do tej listy dodaje jeszcze coraz częstsze stosowanie kaucji jako środka zapobiegawczego. Głośno było o 5 mln złotych kaucji, którą za wyjście na wolność zapłacił Henryk Stokłosa. Prokuratorzy nawet gdyby chcieli nie zawsze jednak mogą ją zastosować.
- Jeżeli podejrzany oficjalnie nie ma żadnych dochodów, to nie mogę zastosować poręczenie majątkowego, bo sąd zapyta skąd weźmie na to pieniądze - mówi Radosław Gorczyński.
Prokurator nie ukrywa, że orzecznictwo ETC też ma swój wpływ.
- Prokuratorzy i sądy coraz ostrożniej podchodzą do stosowania tymczasowego aresztu. Coraz częściej traktują go jako ostateczność - mówi Radosław Gorczyński.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
