Łuszczyca paznokci, skóry i głowy. Jak sobie radzić z tą uciążliwą chorobą? Objawy, leczenie, dieta. Jak rozpoznać łuszczycę?

Mimo wielu lat badań nad łuszczycą, wciąż nie został wynaleziony na nią lek. Pacjenci walczą z tą chorobą nawet całe życie. Bardzo często można przeczytać teorię, że łuszczycę można "zaleczać", ale w pełni wyleczyć się jej nie da. Kluczowe w całej chorobie jest odpowiednie rozpoznanie schorzenia. Zdarza się, że pacjenci mylą ją z atopowym zapaleniem skóry, czy z alergią.

Łuszczyca skóry: co może spowodować ujawnienie się choroby?

Przeważnie łuszczyca przejawia się między 10., a 40. rokiem życia. W ostatnich latach coraz częściej zapadają na nią też ludzie po siedemdziesiątce. Tak zwana "późna łuszczyca" spowodowana może być przyjmowaniem preparatów litu, czy leków wykorzystywanych w leczeniu chorób serca.

Często do pierwszych zmian skórnych dochodzi po bakteryjnych lub wirusowych infekcjach. Chorobie sprzyjają też stany zapalne, np. w zębach, zatokach, migdałkach.

Jest cała lista czynników, które mogą być zarówno zapalnikiem, jak i powodować nawroty. Oto niektóre z nich:

• otyłość,
• palenie papierosów,
• alkohol,
• niedosypianie,
• nadmierna higiena,
• niewłaściwe ubrania (ciasne, z tworzyw sztucznych)
• kosmetyki
• infekcje ostre - bakteryjne, np. angina paciorkowcowa i wirusowe, np. odra, ospa, półpasiec, różyczka
• infekcje przewlekłe - przewlekłe zapalenie zatok, próchnica, nawracające zapalenie pęcherza, przydatków, pęcherzyka żółciowego, przerośnięte migdałki
• choroby przewlekłe - cukrzyca, dna moczanowa,
• leki - niektóre antybiotyki, np. tetracykliny, sole litu, betablokery, sterydy, interferon, leki hormonalne
• stres - zarówno ostry, jak i przewlekły, każdy wstrząs psychiczny, radosny czy smutny
• uszkodzenia lub podrażnienia skóry - np. drapanie, usuwanie mechaniczne łuski z wykwitów łuszczycowych, szorowanie, opalanie
• zbyt intensywne leczenie (tzw. przeleczenie)

Łuszczyca: jak sobie radzić? 16 porad

1. Stosując odpowiedni tryb życia i zabiegi pielęgnacyjne, można osłabić objawy choroby i zmniejszyć częstotliwość jej nawrotów.
2. Stosuj w diecie witaminę D oraz kwasy tłuszczowe omega-3. Jedz dużo ryb i owoców morza, oleje. Wskazane są też cytrusy, ciemne winogrona, pietruszka, sałata, marchew, czosnek. Zażywaj tran i olej z wiesiołka dwuletniego.
3. Unikaj wędlin, mięsa wieprzowego, podrobów, czekolady, kakao, miodu, warzyw strączkowych (np. fasoli, grochu, soczewicy), surowych jabłek, czarnych porzeczek, ostrych przypraw (przede wszystkim octu).
4. Wyeliminuj papierosy.
5. Chroń skórę przed skaleczeniami, otarciami, podrażnieniami. Nie zdrapuj miejsc ze zmianami skórnymi!
6. Gdy objawy choroby nie są nasilone, sięgaj po preparaty z mocznikiem.
7. Zamiast kąpieli bierz prysznic, by nie wysuszać skóry. Stosuj preparaty z Morza Martwego, bo łagodzą podrażnienia skóry.
8. Nie używaj gąbek.
9. Zamiast klasycznego mydła stosuj specjalne delikatne płyny do mycia. Unikaj też preparatów sztucznie barwionych i aromatyzowanych.
10. Jak najczęściej nawilżaj skórę (wazeliną, olejkami, balsamami do ciała). Balsam nanoś zaraz po kąpieli, kiedy skóra jest jeszcze wilgotna.
11. Spróbuj medytacje, by się wyciszyć.
12. Rozsądnie się opalaj. Często pomaga to przy łuszczycy.
13. Nie przegrzewaj ani nie wyziębiaj ciała.
14. Jeśli masz zmiany łuszczycowe na głowie, do płukania włosów używaj naparu z szałwii i rozmarynu (30 g ziół zalej 0,5 l wrzątku, po kwadransie przecedź).
15. Nie stosuj kosmetyków na bazie spirytusu, perfumy nanoś na ubranie, a nie na skórę.
16. Unikaj noszenia odzieży z ostrej, czystej wełny lub surowego lnu na gołe ciało. Pocieranie skóry sprzyja narastaniu łusek.

Objawy łuszczycy - na co trzeba zwrócić szczególną uwagę

W zdrowej skórze proces rozwoju, dojrzewania i obumierania komórek trwa do 28 dni. W łuszczycy układ odpornościowy wcześniej wysyła sygnały, które skracają ten proces do około czterech dni.

Nowe komórki dojrzewają szybko, a stare nie nadążają się złuszczać. Dlatego właśnie naskórek osób chorych staje się znacznie grubszy niż zdrowych. Na ciele tworzy się warstwa martwych komórek w postaci twardych łusek.

Zmiany łuszczycowe objawiają się w postaci srebrzystej łuski. Powstaje ona w wyniku zrogowacenia ognisk chorobowych. Zazwyczaj zlokalizowane są na łokciach, kolanach, pośladkach czy owłosionej skórze głowy.

Łuszczyca głowy. Objawy i leczenie

Łuszczyca głowy przypomina złuszczające się grudki. Pod nimi znajdują się czerwono-brunatne ogniska, których zdrapywanie często powoduje krwawienie.

Aby wyleczyć łuszczycę skóry głowy, należy stosować preparaty miejscowe. Ich celem jest usunięcie nawarstwionych, złuszczających się elementów naskórka. Na owłosioną skórę głowy można stosować oliwkę z kwasem salicylowym. Najlepsze efekty przynosi stosowanie preparatu na noc, a następnie owijanie głowy ciepłym ręcznikiem i folią.

Preparat ma na celu nawilżyć naskórek na tyle, by możliwe stało się usunięcie martwych elementów bez powodowania ran podczas odrywania się łusek. Kolejnym etapem leczenia jest stosowanie preparatów o działaniu przeciwzapalnym oraz hamującym nadmierne tempo podziałów komórkowych w obrębie naskórka. Wśród tych produktów są:

• kortykosteroidy,
• dziegieć,
• preparaty witaminy D
• cygnolina.

Łuszczyca krostkowa

Ten rodzaj łuszczycy nie należy do często spotykanych. Prawdopodobnie ma ona podłoże genetyczne, ale może być też wywołana infekcjami oraz innymi chorobami (np. żółtaczką cholestatyczną).

Leczenie łuszczycy krostkowej polega głównie na łagodzeniu symptomów choroby. Podczas terapii wykorzystuje się leki zewnętrzne i doustne, świetne efekty może dawać także fototerapia. Oprócz tego wykorzystuje się również maści z kwasem salicylowym, cygnoliną i sterydami.

Łuszczyca paznokci oraz łuszczyca stawowa

Czasami łuszczyca atakuje paznokcie. W wyniku przemian, paznokcie łamią się i rozwarstwiają. Charakteryzuje je to, że są pożółkłe.

Istnieje również inna odmiana tej choroby: łuszczyca stawów. Występuje ona zwykle z łuszczycą paznokci i wysiękową. Można także chorować na łuszczycę krostkową – wówczas na skórze najpierw pojawiają się ogniska łuszczycy zwyczajnej, a potem wysiew krost na rumieniowym, zapalnym podłożu.

Chorego dręczy temperatura przekraczającą 38 stopni Celsjusza, dreszcze, bóle stawów i pieczenie skóry. Ta postać łuszczycy daje o sobie znać po stresie – niestety nawet tym pozytywnym – lub ostrej infekcji.

Łuszczyca - leczenie i dieta

Procesy zapalne mogą nasilać się przez niezdrowy styl życia, w tym sposób odżywiania. Przez odpowiednią dietę, leczenie jest bardziej skuteczne oraz zmniejszają się powikłania układu sercowo-naczyniowego.

Trzeba pamiętać, że tolerancja poszczególnych składników w diecie chorego jest sprawą indywidualną. Chorzy powinni próbować różnych sekwencji pokarmowych, aby znaleźć dietę optymalną dla siebie.

Do produktów żywnościowych, które mogą nasilać procesy zapalne w organizmie, zalicza się:

• mięso i produkty mięsne
• produkty nabiałowe
• produkty wysoko przetworzone
• cukry rafinowane.

Produkty, które zmniejszają parametry stanu zapalnego, to:

• tłuste ryby morskie
• nasiona lnu i olej lniany, oliwa z oliwek, nasiona dyni, orzechy włoskie (roślinne źródła kwasów omega-3)
• świeże warzywa i owoce, w szczególności: marchew, dynia, szpinak, jarmuż i brokuły, jagody, mango, truskawki i figi

W leczeniu łuszczycy może pomóc dieta wegetariańska. Ograniczając mięso, zapobiegamy dostawaniu się do organizmu kwasu arachidonowego. Toksyny, które powinny znajdować się w obiegu zamkniętym, wydostają się do krwi i są transportowane do wątroby. Zbyt obciążona wątroba nie jest w stanie przeciwstawić się tym substancjom, więc są one z powrotem transportowane krwią do skóry.

Według niektórych źródeł, fundamentalną zasadą w diecie łuszczycowej jest wykluczenie konsumpcji warzyw psiankowatych. Należą do nich: ziemniak, pomidor, papryka, bakłażan czy kolorowy pieprz. Stan skóry ulega także pogorszeniu, gdy chory na łuszczycę pali tytoń.

Ponadto duży udział w diecie warzyw i owoców zapewnia organizmowi znaczące ilości związków o właściwościach przeciwutleniających, do których zalicza się witaminy C, A, E, ß-karoten i flawonoidy. Związki te zapobiegają zmianom spowodowanym przez stres, który przyczynia się do nasilenia łuszczycy.

Po spożyciu produktów bogatych w kwasy tłuszczowe omega-3 można zaobserwować zmniejszenie zmian chorobowych. Udowodniono, że łuszczyca rzadziej występuje u Innuitów zamieszkujących Grenlandię. Ich dieta jest bogata w tłuste ryby morskie zawierające kwasy omega-3.

Ilość pożywienia, jak i częstotliwość posiłków to indywidualny problem. Rozbieżności mogą być ogromne. Jedni muszą jeść kilka razy dziennie, a inni zadowalają się jednym posiłkiem. Można stwierdzić, że podstawowy posiłek powinien przypadać na środek dnia, a śniadanie powinno być stosunkowo lekkie.

Posiłki spożywane po godzinie 17-18 mogą być przyczyną kłopotów gastrycznych gdyż organizm wieczorem jest już nastawiony na regeneracje i wypoczynek. Duże ilości pokarmu mogą mu szkodzić. Może to powodować zaostrzenie choroby.

Podczas łuszczycy powinno się pić dużo wody. Należy ograniczyć kawę, czarną herbatę oraz alkohol. Konsekwencja w tym zakresie powinna przynieść pożądane efekty.