Matura 2017 - język polski. Co może być na egzaminie?

Matura 2017 z języka polskiego na poziomie podstawowym to egzamin obowiązkowy dla wszystkich maturzystów. W całym kraju przystąpi do niego koło 283.900 maturzystów. Rozpocznie się o godzinie 9 i potrwa 170 minut. W tym czasie uczniowie przeczytają kilka tekstów literackich (w tym wiersz) i wykonają zadania do nich a także napiszą wypracowanie na wybrany temat spośród dwóch podanych.

Matura 2017. Język polski. Czas na ostatnią powtórkę!

Tego samego dnia, o godzinie 14 rozpocznie się matura 2017 z języka polskiego na poziomie rozszerzonym (dla chętnych). W tym roku przystąpi do niej około 53.100 maturzystów. Egzamin rozszerzony potrwa 180 minut. Maturzyści będą musieli zapoznać się z tekstami źródłowymi i napisać do niech wypracowanie na zadany temat.

PRZYKŁADOWE ZADANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO - PODSTAWA

TEKST 1.

Roman Ingarden
CZŁOWIEK I JEGO RZECZYWISTOŚĆ

Człowiek tym się odróżnia od zwierząt, że nie tylko opanowuje przyrodę w granicach bez porównania szerszych, ale nadto, że wytwarza sobie pewną zupełnie nową rzeczywistość, zwaną kulturą. Raz wytworzona, stanowi ona potem znamienny składnik otaczającego go świata.
Człowiek uprawia ziemię i hoduje rośliny, stawia domy, buduje drogi itd. Robią to jednak na swój sposób i w swoich wymiarach także niektóre przynajmniej zwierzęta – bobry, mrówki, termity – choć na pewno w stopniu znacznie mniej doskonałym i powszechnym. Ale człowiek stwarza nadto tego rodzaju przedmioty, jak dzieła sztuki, teorie naukowe, języki jako różne sposoby utrwalania i przekazywania innym tego, co raz zostało pomyślane, państwa, instytucje publiczne (jak np. uniwersytety) lub prywatne (np. banki, towarzystwa itp.), systemy prawne, pieniądz itp. Wszystkie one są niejako potomkami człowieka.
Nie tylko jednak dzieła nasze są naszymi potomkami, ale w pewnej mierze i my stajemy się jakby potomkami naszych dzieł i – raz je stworzywszy i obcując z nimi – już nie umiemy tak żyć i być takimi, jacy byliśmy, gdy ich jeszcze nie było. Bo zmieniamy się cieleśnie i duchowo pod wpływem wytworzonego przez nas świata naszych dzieł. Mając koleje i aeroplany, nie umiemy już tak chodzić, jak to czynili nasi pradziadowie. I gdy słyszeliśmy już dzieła Beethovena lub Szopena, nie chcemy już słuchać katarynki, a gdy olśnił nas swymi pięknościami Pan Tadeusz lub Król Duch, nudnym się dla nas staje niejeden utwór dawniej ceniony, bo inna już jest nasza wrażliwość artystyczna i inne wymogi poetyckiego piękna. I jeżeli dzieła nasze są wysoko wartościowe (dobre), piękne, duchowo bogate, szlachetne i mądre, my sami przez nie dobrzejemy, a jeżeli niosą w sobie ślady zła, szpetoty, duchowej niemocy, choroby lub obłędu, stajemy się pod ich wpływem gorsi, ubożsi, słabsi lub chorzy.
Na podstawie: Roman Ingarden, Człowiek i jego rzeczywistość, [w:] tenże, Szkice z filozofii literatury, Kraków 2000.

Matura 2017. Język polski - powtórz epoki przed egzaminem

TEKST 2.

Jan Paweł II
PAMIĘĆ I TOŻSAMOŚĆ

W kulturę człowieka od samego początku wpisany jest bardzo głęboko element piękna. Piękno wszechświata jest jak gdyby odbite w oczach Boga, o którym powiedziano: „A Bóg widział, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre” (Rdz 1, 31). Za „bardzo dobre” zostało uznane przede wszystkim pojawienie się pierwszej pary, stworzonej na obraz i podobieństwo Boga, w całej pierwotnej niewinności i w tej nagości, jaka była udziałem człowieka przed grzechem pierworodnym. To wszystko leży u podstaw kultury wyrażającej się w dziełach sztuki, czy to będą dzieła malarstwa, rzeźby, architektury, czy dzieła muzyczne, czy inne rezultaty twórczej wyobraźni i myśli. Człowiek żyje prawdziwym ludzkim życiem dzięki kulturze. Kultura jest właściwym sposobem istnienia i bytowania człowieka. Kultura jest tym, przez co człowiek jako człowiek staje się bardziej człowiekiem: bardziej „jest”.
Na postawie: Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci, Kraków 2005.

Zadanie 1.
Sformułuj trzy pytania, na które w kolejnych akapitach odpowiada autor tekstu 1.
Każde pytanie musi odnosić się do całego akapitu.

Zadanie 2.
Które z podanych w tabeli sądów są zgodne z twierdzeniami autora wyrażonymi w tekście 1., a które nie? Wstaw X w odpowiednią rubrykę.

Matura 2017. Język polski - jesteś gotowy na test?

Zadanie 3.
Znajdź w akapicie trzecim i wpisz do tabeli po jednym spójniku pełniącym w tekście 1. wskazaną funkcję. Podaj przykłady zdań złożonych, w których wystąpiły takie spójniki.

Zadanie 4.
Które cechy stylu naukowego charakteryzują tekst 1.? Podkreśl TAK, jeśli wskazaną w tabeli cechę można temu tekstowi przypisać, a NIE – jeśli cecha w tekście nie występuje.

Zadanie 5.
a) Co w kontekście tekstu 2. oznacza wyrażenie „prawdziwe ludzkie życie”?

b) Wyjaśnij, jak w odniesieniu do tekstu 1. i 2. powinno się rozumieć sens zdania: „Kultura jest tym, przez co człowiek jako człowiek staje się bardziej człowiekiem: bardziej «jest»”.

Matura 2017. Język polski - powtórz przed egzaminem

Zadanie 6.
Wyjaśnij, dlaczego Jan Paweł II w drugim zdaniu posłużył się formą czasownika zakończoną na –no: powiedziano.

Zadanie 7.
a) Dlaczego piękno jest kategorią ważną dla autora tekstu 1.?

b) Dlaczego piękno jest kategorią ważną dla autora tekstu 2.?

Zadanie 8.
a) Wskaż co najmniej dwa słowa kluczowe wspólne dla tekstu 1. i 2.

b) Z każdym z wybranych słów kluczowych ułóż zdanie, którego sens będzie zgodny z wymową tekstu 1. lub 2.

SPRAWDŹ SWOJE ODPOWIEDZI