Prof. Wojciechowski: "Polskie obozy śmierci" Obamy to wynik niewiedzy

Czy Daniel Rotfeld, po słowach prezydenta Baracka Obamy o "polskich obozach śmierci", powinien odebrać pośmiertny Medal Wolności dla Jana Karskiego?
Prof. Sebastian Wojciechowski: Uważam, że powinien, choć kontekst sytuacyjny był wyjątkowo rażący i niefortunny. Zupełnie inną kwestią jest fakt, że legendarny kurier Jan Karski za swoje bohaterstwo i heroiczną postawę medal ten powinien otrzymać już wiele lat temu, jeszcze za swojego życia. Byłoby to pełniejsze i znacznie bardziej uroczyste docenienie jego męstwa. A tak, ta wybitna postać została przez lata zapomniana i to nie tylko w Stanach Zjednoczonych, ale i również w swojej ojczyźnie.

To kolejny raz, kiedy Amerykanie nazywają nazistowskie obozy koncentracyjne "polskimi obozami śmierci". Z czego to wynika? Cytując premiera Tuska: z ignorancji, niewiedzy czy złej woli?
Prof. Sebastian Wojciechowski: Przede wszystkim z niewiedzy, choć nie można wykluczyć w przypadku niektórych amerykańskich mediów czy sił politycznych także ignorancji, a nawet złej woli. Pamiętać należy, iż stopień zainteresowania problematyką międzynarodową przeciętnego mieszkańca USA jest relatywnie niski, nawet jeśli dotyczy to tak ważkich kwestii. Dochodzi do tego słaba orientacja części amerykańskiej opinii publicznej, co dobitnie odzwierciedlają różnego rodzaju sondaże. Na przykład z przeprowadzonych nie tak dawno badań wynika, że tylko 17 procent Amerykanów jest w stanie prawidłowo wskazać, gdzie położony jest Afganistan, a 65 procent z różnych względów kwestionuje teorię Darwina.

Jaka powinna być reakcja polskich władz na wypowiedź Baracka Obamy?
Prof. Sebastian Wojciechowski: Z jednej strony spokojna i merytoryczna, a z drugiej zdecydowana i na najwyższym szczeblu państwowym. Należy postępować rozważnie, a przede wszystkim skutecznie, tak aby amerykańskie elity w pełni zdały sobie sprawę z powagi sytuacji. Nadmienić można, że tylko w ciągu dwóch ostatnich lat polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych interweniowało około 200 razy w podobnych przypadkach mających miejsce na całym świecie.

Radosław Sikorski swoje zdanie wyraził na Twitterze. I napisał: "Szkoda, że doniosłą uroczystość przyćmiła ignorancja i niekompetencja". Czy portale społecznościowe to dobre miejsce na reakcje w takich sprawach?
Prof. Sebastian Wojciechowski: W dobie globalizacji te portale odgrywają coraz większą rolę, stając się już nie tylko narzędziem komunikacji, ale także prowadzenia polityki tak krajowej, jak i międzynarodowej. Sformułowanie o niekompetencji jest tutaj szczególnie istotne, dotyczy bowiem uwypuklenia faktu, iż jest to rażący błąd wielu odpowiedzialnych za to osób.

Jak w tej sytuacji powinien zachować się Biały Dom?
Prof. Sebastian Wojciechowski: Właściwa reakcja może być tylko jedna - przeprosiny. Tego będziemy oczekiwać i tego zapewne oczekiwałby Jan Karski oraz podobni jemu bohaterowie.

Czy Polska przez tę niefortunną wypowiedź Obamy może coś w stosunkach ze Stanami "ugrać"?
Prof. Sebastian Wojciechowski: Nie sądzę. Wydarzenie to nie wpłynie też raczej bezpośrednio na oficjalne polsko-amerykańskie stosunki. W USA mamy jednak rok wyborczy i być może część Polonii zyska dodatkowy argument, żeby zagłosować na kandydata republikanów. A tego faktu administracja prezydenta Obamy nie powinna już lekceważyć.