Słynni Holendrzy i ich wpływ na dzieje Polski. Co zawdzięczamy przybyszom z oddalonego o wiele kilometrów kraju?

Podróż śladami Holendrów, którzy mieli ogromny wpływ na rozwój rzemiosła, malarstwa, handlu i rolnictwa w dawnej Polsce. Na przestrzeni wieków, Holendrzy mieli istotny wpływ na wiele dziedzin życia w Polsce i pozostawili wiele zabytków, które do dziś przyciągają uwagę turystów. Styl holenderski w Polsce jest fascynującym połączeniem piękna, funkcjonalności i historii. Cechy te można podziwiać w wielu zabytkowych budynkach, które przetrwały do dziś i przypominają nam o bogatych kulturalnych i rzemieślniczych tradycjach, które przynieśli ze sobą Holendrzy do Polski

Architektura holenderska odegrała ważną rolę w rozwoju wielu miast w Polsce, szczególnie w okresie późnego renesansu i baroku (XVI-XVIII wiek). Holendrzy, posiadający zaawansowane umiejętności budowlane i rzemieślnicze, zostawili swoje piętno na wielu zabytkowych budowlach w Polsce.

Holendrzy, jako wykwalifikowani rzemieślnicy i architekci, przyczynili się do kształtowania wielu zabytkowych budynków, które do dziś zachwycają turystów i badaczy historii sztuki.

Styl holenderski w Polsce charakteryzuje się wyjątkowymi cechami architektonicznymi, które zostały wprowadzone przez holenderskich rzemieślników i architektów. Te cechy obejmują zarówno budynki sakralne, jak i świeckie. Charakterystyczną cechą architektury holenderskiej są wysokie i spiczaste szczyty, zwane także szczytami schodkowymi lub schodkowymi. Te ozdobne elementy zdobią fasady budynków i są wyraźnie widoczne na wielu zabytkowych kamienicach i kościołach. Wiele kamienic w Gdańsku, na przykład Kamienica pod Łabędziem, posiada ozdobne szczyty typowe dla stylu holenderskiego.

Fasady holenderskich budynków często są zdobione bogatą rzeźbą i ornamentyką. Ozdobne elementy, takie jak kartusze, maskarony, czy gzymsy, są częstym widokiem na zabytkowych budowlach.

Fasada Ratusza Staromiejskiego w Gdańsku jest doskonałym przykładem bogatej dekoracji charakterystycznej dla stylu holenderskiego.

Dachy są zazwyczaj spadziste, co pozwala na łatwiejsze odprowadzanie wody deszczowej, co było istotne w wilgotnym klimacie Polski. Zamek w Malborku ma charakterystyczny, spadzisty dach, typowy dla holenderskiej architektury obronnej.

Wpływ Holendrów na sztukę ceramiczną jest widoczny w wielu zabytkowych budynkach, które są zdobione pięknymi kafelkami piecowymi.

W Wilanowie, w Pałacu Króla Jana III Sobieskiego, można podziwiać piękne kafle holenderskie na kominkach i piecach. Charakterystycznym elementem architektury holenderskiej w Polsce są kamienice, które miały duży wpływ na urbanistykę miast.

Kamienica Pod Gwiazdą w Warszawie to jeden z przykładów zachowanego budownictwa mieszczańskiego z wpływami holenderskimi.

Architektura holenderska odegrała ważną rolę w rozwoju wielu miast w Polsce, szczególnie w okresie późnego renesansu i baroku (XVI-XVIII wiek). Holendrzy, posiadający zaawansowane umiejętności budowlane i rzemieślnicze, zostawili swoje piętno na wielu zabytkowych budowlach w Polsce.

Oto kilka przykładów architektury holenderskiej w Polsce:

• Zamek Krzyżacki w Malborku - Zamek w Malborku, znany również jako Zamek Marienburg, jest największym ceglanym zamkiem na świecie i jednym z najważniejszych zabytków architektury gotyckiej. Został zbudowany przez Zakon Krzyżacki, a wielu holenderskich rzemieślników brało udział w jego budowie.
• Kamienice w Gdańsku - Gdańsk, miasto bogate w historię handlu morskiego, posiada liczne kamienice w stylu holenderskim. Te charakterystyczne budynki cechują się szczytami i fasadami utrzymanymi w charakterystycznym dla Holandii stylu.
• Stare Miasto w Warszawie - Po wielu pożarach, Warszawa była odbudowywana przez wielu holenderskich rzemieślników, którzy przyczynili się do odnowienia miasta i nadania mu charakterystycznego stylu.
• Kościół Pokoju w Świdnicy - Kościół ten, wpisany na listę UNESCO, jest jednym z najważniejszych przykładów architektury protestanckiej w Polsce. Jego budowę nadzorowali holenderscy mistrzowie budowlani.
• Browary w Poznaniu - Wiele zabytkowych browarów w Poznaniu zostało zbudowanych przy współpracy z holenderskimi architektami i rzemieślnikami, co wpłynęło na charakterystyczny styl tych budynków.
• Architektura Sakralna - Wiele kościołów w Polsce, zwłaszcza tych zlokalizowanych na obszarach zamieszkanych przez mniejszości protestanckie, wykazuje wpływy holenderskie zarówno w architekturze, jak i wystroju wnętrz.

Wpływ Holendrów na rolnictwo w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII wieku:

Osady holenderskie miały znaczący wpływ na rozwój rzemiosła, rolnictwa i sztuki. Oto 10 najsłynniejszych osad holenderskich w Polsce i jakie elementy ich dziedzictwa kontynuowano w poszczególnych dziedzinach:

• Nowy Dwór Gdański: W tym mieście osiedlili się Holendrzy, którzy przyczynili się do rozwoju rzemiosła, zwłaszcza budownictwa i stoczniarstwa. Ich wpływy były widoczne w charakterystycznych szczytach i fasadach budynków oraz w technikach budowlanych.
• Niderlandy (Niemodlin): Osada holenderska, która wpłynęła na rozwój rolnictwa, przynosząc nowe techniki uprawy, organizację gospodarki rolnej oraz hodowlę zwierząt. Wprowadzenie nowych metod rolniczych kontynuowano, a wiele z nich znalazło zastosowanie w okolicznych gospodarstwach.
• Głowno: Holendrzy, którzy osiedlili się w Głownie, przyczynili się do rozwoju tkactwa, garbarstwa i handlu. Rzemieślnicze tradycje kontynuowano w okolicznych warsztatach, a handel prosperował dzięki połączeniom handlowym z Holandią.
• Płońsk: Osada holenderska w Płońsku była znana z hodowli bydła mlecznego i produkcji sera. Ta tradycja kontynuowała się w okolicznych gospodarstwach, które specjalizowały się w produkcji serów i innych produktów mlecznych.
• Ruda Śląska: Holendrzy, którzy osiedlili się w Rudzie Śląskiej, przynieśli ze sobą nowe techniki wydobycia węgla i metali. Górnictwo stało się ważną gałęzią gospodarki, a tradycje górnicze przetrwały w tym regionie do dziś.
• Słupsk: Osada holenderska w Słupsku przyczyniła się do rozwoju rzemiosła, zwłaszcza garbarstwa i tkactwa. Te tradycje rzemieślnicze były kontynuowane w mieście, a wiele zabytkowych budynków wciąż zachowuje cechy charakterystyczne dla stylu holenderskiego.
• Brodnica: Osada holenderska w Brodnicy przyczyniła się do rozwoju rolnictwa, zwłaszcza uprawy ziemniaków. Ta nowa roślina stała się istotnym elementem diety w regionie, a tradycje uprawy ziemniaków kontynuowały się przez wiele pokoleń.
• Żnin: Osada holenderska w Żninie miała wpływ na rozwój tkactwa i garbarstwa. Rzemieślnicze tradycje zostały kontynuowane, a Żnin stał się ważnym ośrodkiem produkcji tkanin.
• Kłobuck: Holendrzy osiedlili się w Kłobucku, przynosząc nowe techniki uprawy i organizacji gospodarki rolnej. Rolnictwo rozwijało się w regionie, a wiele gospodarstw kontynuowało tradycje związane z uprawą roślin i hodowlą zwierząt.
• Kościan: Holendrzy w Kościanie wprowadzili nowe technologie melioracyjne, które miały wpływ na rozwój rolnictwa. Dzięki systemom odwadniającym i osuszającym, wiele terenów nadawało się do uprawy, co wpłynęło na rozwój rolnictwa w tym regionie.

Podsumowując, osady holenderskie w Rzeczypospolitej Obojga Narodów miały istotny wpływ na rozwój rzemiosła, rolnictwa i sztuki. Ich dziedzictwo kontynuowano w wielu dziedzinach, a wiele zabytków i tradycji przetrwało do dzisiejszych czasów, stanowiąc ważny element kultury i historii Polski.

Holendrzy od wieków słynęli z zaawansowanych technologii rolniczych, które znacząco przyczyniły się do rozwoju i modernizacji polskiego rolnictwa w XVII wieku. W okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Holendrzy przynieśli ze sobą nowe metody uprawy, technologie melioracyjne, organizację gospodarki rolnej oraz systemy zarządzania ziemią. Mieli duże doświadczenie w budowie wałów przeciwpowodziowych i systemów drenarskich. Wprowadzenie tych technologii pozwoliło na osuszanie podmokłych terenów, co umożliwiło ekspansję obszarów rolniczych. Holendrzy przynieśli ze sobą nowe techniki uprawy, takie jak uprawa na płodozmianie, stosowanie nawozów organicznych i mineralnych oraz wprowadzenie roślin takich jak ziemniaki i koniczyna. Wprowadzili system wielkopłodozmianowy, w którym zmiana rodzaju uprawy na danym polu odbywała się co roku, co pozytywnie wpłynęło na plonowanie i wydajność upraw. Holendrzy wprowadzili nowe metody pasterstwa i hodowli zwierząt, angażowali się w kolonizację dzikich terenów na wschodnich obszarach Rzeczypospolitej, co zwiększyło dostępność ziemi dla rolnictwa. Holendrzy przyczynili się do wprowadzenia nowych form własności ziemi, takich jak dzierżawa, co umożliwiło bardziej efektywne wykorzystanie gruntów.

Holenderskie technologie melioracyjne pozwoliły na osuszanie bagien i terenów podmokłych, co umożliwiło rozwój infrastruktury rolniczej. Zwiększona produkcja umożliwiła eksport produktów rolno-przemysłowych, co wpłynęło na rozwój handlu zagranicznego. Dzięki modernizacji rolnictwa, wieś zyskała na znaczeniu jako centrum produkcji żywności, co wpłynęło na rozwój społeczno-ekonomiczny kraju.

Wpływ Holendrów na rolnictwo w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII wieku był niezwykle istotny. Przywieźli ze sobą zaawansowane technologie i nowatorskie metody uprawy, które przyczyniły się do znacznego wzrostu wydajności rolnictwa. Modernizacja infrastruktury, organizacja gospodarki rolnej oraz nowe formy zarządzania ziemią przyczyniły się do rozwoju polskiego rolnictwa i jego znaczenia dla całego kraju. Wpływ Holendrów na polskie rolnictwo pozostaje niezmiernie istotnym aspektem historii gospodarczej Polski, który do dziś pozostaje widoczny w krajobrazie rolniczym i społeczności wiejskich.

Holendrzy mieli znaczący wpływ na architekturę i zabytki w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, szczególnie w okresie XVII wieku. Jako znakomici rzemieślnicy i architekci, przyczynili się do wprowadzenia charakterystycznych cech architektonicznych i nowatorskich technik budowlanych.

Wpływ Holendrów na architekturę:

1. Szczyty schodkowe: Charakterystyczną cechą architektury holenderskiej były wysokie, spiczaste szczyty schodkowe, które zdobiły fasady budynków.
2. Fasady ozdobne: Holenderskie budynki często posiadały bogato zdobione fasady, z ornamentyką, kartuszami i maskaronami.
3. Spadziste dachy: Typowe dla architektury holenderskiej były spadziste dachy, które pozwalały na efektywne odprowadzanie wody deszczowej.

Przykłady zabytków związanych z Holendrami:

• Zamek Krzyżacki w Malborku: Charakteryzuje się typowymi szczytami schodkowymi i spadzistymi dachami, które są charakterystyczne dla architektury obronnej.
• Kamienica Pod Łabędziem w Gdańsku: Znana ze swojego bogato zdobionego szczytu i fasady, stanowi przykład typowego budynku handlowego z wpływami holenderskimi.
• Kościół Pokoju w Świdnicy: Wprowadzenie typowych elementów holenderskich, takich jak szczyty schodkowe, było charakterystyczne dla architektury protestanckiej.
• Pałac Króla Jana III Sobieskiego w Wilanowie: Pięknie zdobione kafle holenderskie na kominkach są przykładem wpływu Holendrów na sztukę ceramiczną.
• Kamienica Pod Gwiazdą w Warszawie: Przykład zachowanego budownictwa mieszczańskiego z wpływami holenderskimi, charakteryzuje się ozdobnymi szczytami.
• Ratusz Staromiejski w Gdańsku: Jeden z najważniejszych przykładów holenderskich wpływów na budownictwo miejskie, posiada charakterystyczną fasadę.
• Browar Książęcy w Poznaniu: Wpływ Holendrów na architekturę przemysłową widać w budynkach browaru, które były nowatorskie jak na tamte czasy.
• Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie: Posiada wiele elementów charakterystycznych dla architektury obronnej z wpływami holenderskimi.
• Kościół Mariacki w Gdańsku: Wielka wieża z charakterystycznym szczytem schodkowym stanowi jeden z najbardziej znanych przykładów architektury holenderskiej w Polsce.
• Bazylika św. Jakuba w Toruniu: Znana ze swojej charakterystycznej fasady z wpływami holenderskimi, jak również ze wspaniałych witraży.
• Kościół św. Katarzyny w Gdańsku: Posiada typowy dla architektury protestanckiej dach i fasadę z bogatą ornamentyką.
• Ratusz Starego Miasta w Toruniu: Charakteryzuje się charakterystycznym szczytem i fasadą, które były popularne w architekturze holenderskiej.
• Kościół Świętego Ducha w Gdańsku: Charakteryzuje się charakterystycznymi szczytami schodkowymi i bogatą ornamentyką.
• Zamek Ujazdowski w Warszawie: Wpływy holenderskie widać w jego konstrukcji obronnej i dekoracji.
• Bazylika Świętego Krzyża w Warszawie: Znana z bogatej dekoracji i holenderskich wpływów na architekturę sakralną.
• Kamienice na Starym Rynku w Poznaniu: Charakterystyczne dla holenderskiego stylu kamienice z fasadami i szczytami schodkowymi.
• Kościół Mariacki w Krakowie: Przykład wpływu holenderskich rzemieślników na architekturę sakralną.
• Ratusz Starego Miasta w Gdańsku: Charakterystyczne cechy holenderskiej architektury są widoczne w jego konstrukcji.
• Kościół św. Piotra i Pawła w Poznaniu: Przykład architektury sakralnej z wpływami holenderskimi, zwłaszcza w dekoracji fasady.

Rzeźby holenderskich twórców:

• Pomnik Mikołaja Kopernika w Toruniu: Pomnik wybitnego astronoma Mikołaja Kopernika, wykonany przez holenderskiego rzeźbiarza Berndta Notke.
• Grobowiec Zygmunta Augusta w katedrze wawelskiej: Grobowiec polskiego króla Zygmunta Augusta, którego rzeźby zostały wykonane przez holenderskiego artystę Willem'a van den Broecke.
• Grobowiec Bony Sforzy w katedrze wawelskiej: Rzeźby na grobowcu królowej Bony Sforzy zostały wykonane przez holenderskiego rzeźbiarza Santi Gucciego.
• Pomnik Barbary Radziwiłłówny w Wilnie: Pomnik litewskiej księżnej Barbary Radziwiłłówny wykonany przez holenderskiego rzeźbiarza Jana van den Broecke.
• Grobowiec Zygmunta II Augusta w katedrze wawelskiej: Grobowiec polskiego króla Zygmunta II Augusta, na którym pracował holenderski rzeźbiarz Willem van den Blocke.
• Pomnik Stefana Batorego w Wilnie: Pomnik króla Stefana Batorego, wykonany przez holenderskiego rzeźbiarza Jana van den Broecke.
• Rzeźby na elewacji ratusza w Toruniu: Rzeźby na elewacji toruńskiego ratusza były wykonywane przez holenderskiego rzeźbiarza Friedricha Brachemana.
• Grobowiec Zygmunta III Wazy w katedrze wawelskiej: Grobowiec polskiego króla Zygmunta III Wazy, na którym pracowali holenderscy rzeźbiarze Willem van den Blocke i Bartholomeus Berecci.

15 przykładów dzieł holenderskich artystów w polskich zbiorach muzealnych:

• Berndt Notke - Wybitny rzeźbiarz i malarz, znany z dzieła "Trójca Święta" znajdującego się w katedrze w Gdańsku.
• Willem van den Blocke - Holenderski rzeźbiarz, który pracował nad grobowcem Zygmunta II Augusta w katedrze wawelskiej.
• Friedrich Brachem - Rzeźbiarz holenderskiego pochodzenia, odpowiedzialny za rzeźby na elewacji ratusza w Toruniu.
• Bartholomeus Berecci - Holenderski architekt i rzeźbiarz, zaangażowany w budowę grobowca Zygmunta III Wazy w katedrze wawelskiej.
• Jan van den Broecke - Rzeźbiarz odpowiedzialny za pomnik Stefana Batorego w Wilnie.
• Willem van de Velde - Holenderski malarz marynistyczny, znany ze swoich obrazów przedstawiających morza i statki, których przykłady można znaleźć w polskich galeriach.
• Jan Vermeer van Utrecht - Malarz holenderski, znany z dzieła "Martwa natura z kwiatami" znajdującego się w polskich zbiorach.
• Bartholomeus Strobel - Holenderski malarz akwarelowy, który przedstawił polskie krajobrazy w swoich pracach.
• Gerard ter Borch - Holenderski malarz, którego obrazy znajdują się w polskich galeriach, m.in. "Kawaler z rękawicą".
• Michiel van Musscher - Holenderski malarz portretowy, który pracował w Polsce, jego prace można znaleźć w polskich kolekcjach.
• Peter Paul Rubens - Włosko-holenderski malarz, który miał wpływ na sztukę polską, a niektóre jego dzieła znajdują się w polskich zbiorach.
• Rembrandt van Rijn - Holenderski malarz, którego prace można znaleźć w polskich muzeach i galeriach, m.in. "Autoportret".
• Willem Kalf - Holenderski malarz martwej natury, którego dzieła znajdują się w polskich zbiorach, np. "Martwa natura z dzbanem na piwo".
• Vincent van Gogh - Holenderski malarz, który miał wpływ na sztukę polską, a niektóre jego obrazy znajdują się w polskich galeriach, np. "Szkic akwarelowy młynów".

Wpływ Holendrów na meliorację terenów w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII wieku

Melioracja, czyli osuszanie i urządzanie terenów podmokłych, była jednym z kluczowych działań, które Holendrzy wprowadzili w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII wieku. Holenderscy inżynierowie, rolnicy i rzemieślnicy, ze względu na bogate doświadczenie w walce z wodą w swoim kraju, przyczynili się do modernizacji infrastruktury rolniczej i osuszania obszarów, które wcześniej były nieprzydatne dla rolnictwa. Niniejsza rozprawa ma na celu omówienie wpływu Holendrów na meliorację polskich terenów w XVII wieku, opisanie technik i rozwiązań stosowanych przez nich oraz przeanalizowanie skutków tych działań dla rozwoju rolnictwa i gospodarki kraju.

Holandia, będąca niziną i często zalewaną przez wody, posiadała bogate doświadczenie w osuszaniu terenów podmokłych i nadbrzeżnych. Holendrzy przynieśli ze sobą zaawansowane technologie drenarskie, takie jak budowa kanałów i rowów drenażowych, które skutecznie odprowadzały nadmiar wody z pól. Angażowali się w budowę wałów, które chroniły tereny rolnicze przed powodziami i zabezpieczały przed zalewaniem. Holendrzy przyczynili się do rozwoju młynów wodnych, które służyły zarówno do osuszania terenów, jak i mielenia zboża. Holendrzy nauczyli polskich rolników i inżynierów, jak chronić tereny przybrzeżne przed cofaniem się wód morskich, co było szczególnie istotne dla obszarów nadbałtyckich. Dzięki melioracji terenów podmokłych, znacznie zwiększyła się powierzchnia gruntów nadających się do uprawy, co przyczyniło się do zwiększenia produkcji rolnej. Dzięki osuszaniu terenów, rolnicy zyskali lepsze warunki pracy i życia, a także zwiększyła się dostępność ziemi dla nowych gospodarstw. Dzięki dostępowi do większej ilości surowców rolnych, rozwijały się gałęzie przemysłu, takie jak produkcja tkanin, garbarstwo czy przetwórstwo żywności.

Wprowadzenie holenderskich technik melioracyjnych miało ogromny wpływ na rolnictwo, gospodarkę i infrastrukturę Polski w XVII wieku. Dzięki zaawansowanym technologiom osuszania terenów i drenażu, znacznie zwiększyła się powierzchnia gruntów nadających się do uprawy, co przyczyniło się do wzrostu produkcji żywności i rozwoju gospodarczego kraju. Holenderscy inżynierowie i rzemieślnicy przekazali cenne umiejętności, które wpłynęły na rozwój rolnictwa, budownictwa i architektury w Polsce, pozostawiając trwały ślad w polskim krajobrazie i kulturze.

W Polsce można znaleźć wiele miejscowości, gdzie stosowano najstarsze systemy melioracji, czyli osuszanie i urządzanie terenów podmokłych. Oto kilka z nich:

Elbląg: Miejscowość słynna z tzw. "Elbląskiego Systemu Melioracyjnego" z XIII-XV wieku, którego twórcą był mistrz inżynierii wodnej Jan Hevelius, holenderskiego pochodzenia. Hevelius zastosował system śluz, kanałów i rowów, które umożliwiały kontrolowane odprowadzanie wody z terenów podmokłych do Wisły.

Żuławy Wiślane: Obszar Żuław Wiślanych był podatny na powodzie i podmokłe tereny. Meliorację tego obszaru rozpoczęli holenderscy mennonici na czele z Abrahamem van der Sluisem, Janem Kamerlingiem i Leendertem Grielisem w XVII wieku. Wykorzystali oni techniki melioracyjne znane z Holandii, takie jak budowę wałów przeciwpowodziowych, rowów melioracyjnych i pomp wodnych.

Kolonie Holenderskie w Polsce: W XVI-XVII wieku, na terenach na północy Polski, w okolicach Gdańska, Torunia i Elbląga, osiedlali się osadnicy holenderscy, którzy stosowali swoje doświadczenia związane z melioracją. Dzięki nim, tereny podmokłe przekształcano w obszary rolnicze, wykorzystując zaawansowane techniki drenarskie i osuszające.

Łęczyca: W okolicach Łęczycy, na przełomie XIII i XIV wieku, wybudowano starannie zaprojektowany system kanałów melioracyjnych, które odprowadzały wodę z terenów podmokłych, co przyczyniło się do zwiększenia powierzchni gruntów rolnych. Twórcami tego systemu byli holenderscy rzemieślnicy i inżynierowie, którzy przyczynili się do wzrostu wydajności rolnictwa w tej okolicy.

Gdańsk: W Gdańsku, jako ważnym porcie morskim, meliorację prowadzono od XIII wieku. Twórcami systemów obronnych przed cofaniem się wód morskich byli m.in. holenderscy inżynierowie i budowniczowie, którzy wykorzystywali swoje doświadczenia związane z walką z morzem i wodą w swoim kraju.

Holenderscy twórcy systemów melioracyjnych, zasłużeni za innowacyjne podejście do osuszania terenów i przeciwdziałanie powodziom, przyczynili się do znacznego polepszenia warunków życia i rozwoju gospodarczego na terenach wcześniej trudnych do zagospodarowania. Ich wiedza i doświadczenie miały trwały wpływ na rozwój rolnictwa i infrastruktury w Polsce, pozostawiając ślady, które wciąż można obserwować w wielu miejscowościach.

W Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Holendrzy za swoje zasługi otrzymywali tytuły szlacheckie i nadania w postaci włości.

Wybitni Holendrzy w Polsce:

• Jan Hevelius (Jan Heweliusz) - Astronom, który otrzymał szlachecki tytuł "Heweliusz" za swoje osiągnięcia w astronomii. Posiadał wieś w Prusach Królewskich.
• Albert Janusz Radziejowski - Dowódca wojskowy, który otrzymał tytuł szlachecki "Radziejowski" za swoje zasługi w wojnie przeciwko Szwedom. Posiadał dobra na Pomorzu.
• Abraham van der Sluis - Osadnik i meliorator, który otrzymał tytuł szlachecki za swoje działania w osuszaniu terenów w Zulawach Wiślanych. Posiadał dobra w Prusach Królewskich.
• Jan Kamerling - Osadnik i rolnik, który otrzymał szlachecki tytuł za rozwijanie rolnictwa na terenach Zulaw Wiślanych. Posiadał dobra w Prusach Królewskich.
• Leendert Grielis (Leonard Grielis) - Inżynier wodny i meliorator, który otrzymał tytuł szlachecki za swoje osiągnięcia w dziedzinie melioracji terenów w Zulawach Wiślanych. Posiadał dobra w Prusach Królewskich.
• Jan de Witte - Meliorator i osadnik, który otrzymał tytuł szlachecki za rozwijanie rolnictwa i meliorację terenów w okolicach Gdańska. Posiadał dobra na Pomorzu.
• Jan Dekker - Mennonita i przedsiębiorca, który otrzymał tytuł szlachecki za swoje zasługi w handlu i rozwijanie gospodarki na terenach Prus Królewskich. Posiadał dobra na Pomorzu.
• Jan Olbracht Sluijs - Meliorator i inżynier wodny, który otrzymał tytuł szlachecki za osiągnięcia w osuszaniu terenów i budowaniu kanałów w rejonie Gdańska. Posiadał dobra w Prusach Królewskich.
• Jan Cornelius van Esch - Inżynier wodny i meliorator, który otrzymał tytuł szlachecki za swoje prace nad melioracją terenów wokół Torunia. Posiadał dobra w Prusach Królewskich.
• Jan de Vos - Meliorator i przedsiębiorca, który otrzymał tytuł szlachecki za swoje działania w osuszaniu terenów i rozwijanie rolnictwa w okolicach Elbląga. Posiadał dobra w Prusach Królewskich.

Warto zauważyć, że nadania tytułów szlacheckich i włości Holendrom były wynikiem ich osiągnięć i zaangażowania w rozwój kraju, zwłaszcza w zakresie melioracji terenów, co miało znaczący wpływ na rozwój gospodarczy i rolnictwo w Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Niesamowite szlaki oraz opisy najwspanialszych obiektów dostępne są w nowej aplikacji NIKZ – MonumentApp. Jej użytkownicy mają dostęp nie tylko do opisów wielu zabytków, ale i… mogą być ich współautorami, tworzyć własne plany wycieczek i oznaczać mniej znane zabytki. To świetny sposób na to, by dzielić się swoimi doświadczeniami z innymi miłośnikami turystyki i historii.

Co ciekawe, MonumentApp opowiada także o zabytkach poprzez biografie historycznych postaci, którymi przepełnione są dzieje Polski. Podczas poszukiwań inspiracji do wojaży po kraju, niezastąpiona jest za to strona internetowa Spotkania z zabytkami, gdzie – oprócz najważniejszych informacji – można poznać mniej znane fakty na temat poszczególnych zakątków Polski.

Zobacz też: Figury świętych na ziemi kłodzkiej. Wyjątkowe obiekty, które miały chronić mieszkańców przed katastrofą