Stara matura 2016: Biologia podstawowa [ODPOWIEDZI, ARKUSZ CKE]

Matura 2016 - harmonogram

Sprawdź też: Stara matura 2016: BIOLOGIA podstawa i wszystkie inne przedmioty [ODPOWIEDZI, ARKUSZ CKE]

Stara matura 2016: BIOLOGIA podstawa - ODPOWIEDZI:
Sprawdźcie z nami, jak Wam poszło!
Zadanie 1

Odpowiedź:
Funkcje skóry
a) ochrona przed utratą wody:
warstwa rogowa jest barierą ochronną, zbudowana jest z keratyny, która jest nierozpuszczalna w wodzie, a dodatkowo nie przepuszcza wody na zewnątrz organizmu
b) ochrona przed przegrzaniem
skóra bierze udział w termoregulacji, przez pory w skórze uwalniany jest pot

Zadanie 2

Odpowiedź:
1. Prawda
2. Prawda
3. Fałsz

Zadanie 3

Odpowiedź:
Budowa czaszki
a)
1. kość czołowa (B)
2. kość nosowa (D)
3. szczęka górna/kość szczękowa (E)
4. kość skroniowa (C)

b)
Kości twarzoczaszki:
Kość nosowa, kość szczękowa
Kości mózgoczaszki:
Kość skroniowa, kość czołowa

Zadanie 4

Odpowiedź:
Kifoza - w odcinku piersiowym i krzyżowym; nadmierne wygięcie kręgosłupa ku tyłowi
Skolioza – lokalizacja: piersiowa, lędźwiowa i szyjna ; trójpłaszczyznowe zniekształcenie kręgosłupa: skrzywienie w płaszczyźnie czołowej (boczne skrzywienie kręgosłupa); skrzywienie w płaszczyźnie strzałkowej (lordo- lub kifo- skolioza); skrzywienie w płaszczyźnie poprzecznej (rotacja i torsja kręgów)
Nadmierna lordoza- w części lędźwiowej, wygięcie kręgosłupa ku przodowi w dole pleców

Zadanie 5

Odpowiedź: Szkielet właściwy jest miejscem przyczepu i podpory mięśni, mięśnie kurczą się i rozkurczają, co umożliwia ruch

Zadanie 6

Odpowiedź: Pepsynogen wydzielany jest przez komórki żołądka (1)
Trypsyno gen przez zewnątrzwydzielniczą część trzustki (2)

Zadanie 7
Proces trawienia rozpoczyna się w jamie ustnej. Występująca w niej ślina, której podstawowym składnikiem jest woda, zawiera nie tylko enzym trawiący polisacharydy – amylazę ślinową (ptialinę), lecz także substancje białkowe – mucyny zwiększające gęstość i lepkość śliny, jak również lizozym – enzym uszkadzający ściany komórek bakterii.

Na podstawie tekstu oceń, czy informacje dotyczące funkcji śliny są prawdziwe.
Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
1. W jamie ustnej rozpoczyna się proces trawienia skrobi. P/F
2. Mucyny zawarte w ślinie utrudniają formowanie kęsów pokarmowych. P/F
3. Dzięki zawartości lizozymu ślina ma działanie bakteriobójcze. P/F

Odpowiedź:
1. prawda
2. fałsz
3. prawda

Zadanie 8-9

Odpowiedź do zadania 8.
W żołądku jest niskie pH ze względu na wytwarzanie kwasu solnego, który uaktywnia enzymy trawienne i zapobiega namnażaniu niepożądanych drobnoustrojów, zapobiega także grzybicom (niskie pH hamuje trawienie sacharydów)

Odpowiedź do zadania 9.
Sole mineralne i witaminy

Zadanie 10

Odpowiedź:
1. fałsz
2. prawda
3. prawda

Zadanie 11

Odpowiedź:
a) Kobiety, które nie spożywały suplementów diety stanowiły próbę kontrolną, dzięki której można porównać wyniki i określić rzeczywisty wpływ suplementacji na stan zdrowia urodzonych dzieci

b) wynika badań wskazują na pozytywny wpływ zażywania witamin przez kobiety ciężarne na stan zdrowia ich dzieci, poprzez ograniczenie występowania wrodzonych wad cewy nerowej.

Zadanie 12

Odpowiedź:
jama nosowa – C
gardło – D
tchawica – B

Zadanie 13

Odpowiedź:
1. wdech
2. transport
3. 4. transport
5. dyfuzja

Zadanie 14

Odpowiedź:
a) Jest to oddychanie tlenowe, którego głównym produktem jest ditlenek węgla i woda
Glukoza zostaje przekształcona w procesie glikolizy do CO2 i H2O
1. O2
2. ATP

Zadanie 15

b) Zaznacz poniżej nazwy dwóch naczyń krwionośnych, którymi krew wypływa z serca.
A. żyła płucna
B. aorta
C. tętnica płucna
D. żyła główna
E. żyła wrotna

Odpowiedź:
a)Obieg B, ze względu na obecność zastawki aortalnej
b) tętnica płucna i aorta

Zadanie 16

Odpowiedź:
Odporność swoista czynna naturalna przebycie choroby, sztuczna szczepienie
Odporność swoista bierna naturalna picie mleka matki sztuczna podanie surowicy

Zadanie 17

Odpowiedź:
mięśnie gładkie
węzły chłonne chronią przed chorobami – filtrują limfę, wytwarzają przeciwciała

Zadanie 18

Odpowiedź:
osoba uczulona na roztocze:
3, 5
Osoba uczulona na pyłki:
1,4

Zadanie 19

Odpowiedź:
Oko: Bodziec :wzrok
Struktura: siatkówka
Ucho: rdzeń przedłużony

Zadanie 20 i 21

Odpowiedź do zadania 20:
Spłaszczenie soczewki powoduje kłopot z widzeniem bliskich przedmiotów, ponieważ soczewka nie jest elastyczna i nie przyjmuje kulistego kształtu nie zbędnego do uzyskania ostrości widzenia z bliska

Odpowiedź do zadania 21:
Spadek liczby limfocytów powoduje osłabioną odporność organizmu – występują częste anginy i grypy, a w dalszej konsekwencji owrzodzenia np. jamy ustnej

Zadanie 22

Odpowiedź:
1. insulina rola: odpowiada za transport glukozy do wnętrza komórek, powoduje obniżenie poziomu glukozy we krwi
2. glukagon rola: stymuluje wzrost stężenia cukru we krwi, antagonistyczny w stosunku do insuliny

Zadanie 23

Odpowiedź:
Jeden aminokwas może być kodowany przez kilka kodonów.

Zadanie 24

a) glicyna
b) poprawne D i E

Zadanie 25

Odpowiedź:
a) genotyp matki Aa genotyp ojca Aa

Prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u dziecka to 25%

Zadanie 26

Odpowiedź:
a) w okresie noworodkowym ośrodkowy układ nerwowy ulega bardzo intensywnym przemianom, wysokie nagromadzenie fenyloalaniny w organizmie niemowlęcia skutkuje nieodwracalnymi zmianami a co za tym idzie może spowodować trwałe kalectwo. Wczesne wykrycie fenyloketonurii i wprowadzenie diety eliminacyjnej we wczesnym okresie życia może zapobiec wystąpieniu nieodwracalnych zmian w ośrodkowym układzie nerwowym, dlatego też noworodki w 3. Dobie życia poddawane są testom

b) podwyższone stężenie fenyloalaniny w okresie życia płodowego może również działać destrukcyjnie na układ nerwowy płodu, który w tym czasie ulega wykształceniu

Zadanie 27

Odpowiedź:
1. ochrona przed zjedzeniem przez inne zwierzęta (koralowiec dostarcza schronienie), dostępność CO2

2. fotosynteza – glony pobierają dwutlenek węgla, który znajduje się w mikrośrodowisku wokół tkanek koralowca. W rezultacie lokalnie spada jego stężenie, a co za tym idzie, również ilość kwasu węglowego. To zaś powoduje, że poziom zasadowości wody wokół koralowca rośnie na tyle, że budowa węglanowego szkieletu jest dużo szybsza niż bez współpracy, koralowce mogą więc dominować liczebnie w budowlach raf koralowych

Zadanie 28

Odpowiedź:
1 Prawda
2 Fałsz
3 Prawda

Zadanie 29

Odpowiedź:
a)
1. szybki wzrost
2. zasiedla różne nisze ekologiczne

b) konkurencja

Zadanie 30

Odpowiedź:
1. P
2. P
3. P