Szukają bohaterów ostrowskich strajków

Regionalne obchody 35-lecia powstania NSZZ ,,Solidarnosć'' odbędą się w Ostrowie. Nie w sierpniu, ale już na początku lipca. Wybór tej daty nie jest wcale przypadkowy. Przesłaniem uroczystości będzie bowiem ostrowski lipiec 1980 roku. Bo właśnie wtedy, na wiele tygodni przed strajkiem w Stoczni Gdańskiej doszło tu do pierwszych protestów robotniczych. Dziś pamiętają o tym nieliczni. Poza regionem ostrowskim wątek ten jest zupełnie nieznany.

Według dokumentów Instytutu Pamięci Narodowej strajkowały ZNTK, Mera ZAP, ZSM Ursus, Prefabet, Wielkopolskie Zakłady Przemysłu Sklejek, browar, Centrala Zbytu Węgla w Gorzycach Wielkich, a nawet SKR Sieroszewice. Nie wiadomo czy ta lista jest pełna. O tych wydarzeniach nie mówi się na arenie krajowej. W kontekście lipca 1980 czasem wspomina się jedynie o Lublinie, który od szeregu lat dba ,,promocję'' ówczesnych protestów na swoim terenie. Ma to się zmienić przy okazji obchodów tegorocznego jubileuszu.

- Ostrowskie strajki były praprzyczyną powstania ,,Solidarności'' w skali ogólnopolskiej. Chcemy, aby rocznica była impulsem do odnalezienia ich uczestników. Trzeba sobie uświadomić, że strajkowanie w czerwcu czy w lipcu 1980 roku wymagało ogromnej odwagi. Dużo większej niż kilka tygodni później, kiedy stanął cały kraj. W Ostrowie protest miał charakter masowy. Mniejszą skalę miał w Kaliszu, Pleszewie i innych miastach - mówi przewodniczący Zarządu Regionu NSZZ ,,S'' Wielkopolska Południowa Jan Mosiński.

Wokół ostrowskiego lipca powstał projekt w ramach programu ,,Nasze drogi do wolności''. Głównym jego punktem będzie spektakl wystawiony 4 lipca. Kanwą przedstawienia będą materiały IPN dotyczące tajnych meldunków i szyfrogramów inwigilujących przywódców strajków i opisujących ówczesne nastroje społeczne. Stroną artystyczną spektaklu zajmą się aktorzy Teatru Bogusławskiego i studenci piątego roku Wydziału Pedagogiczno - Artystycznego UAM. Oprócz dokumentów historycznych wykorzystane zostaną m.in. wiersze anonimowych autorów pisanych w trakcie strajków. Przedstawienie w sali OCK obejrzy około 350 osób.

- Liczymy, że dotrzemy do jak największej grupy uczestników tamtych wydarzeń. Zdajemy sobie sprawie, że wielu z nich już nie żyje, a inni są w złym stanie zdrowia. Zainteresowanych prosimy o kontakt z biurem Solidarności przy ulicy Kolejowej w Ostrowie lub z zarządem regionu. Chętnie skorzystamy z materiałów, jakie się zachowały - podkreśla Jan Mosiński.
Na uroczystościach obecni będą wszyscy członkowie Zarządu Regionu od 1981 roku do dziś oraz bohaterowie, którzy już walczyli pod szyldem Solidarności.

To pierwsza tak kompleksowa próba sięgnięcia do wydarzeń z gorącego lata 1980 w regionie, a jednocześnie, ze względu na upływający nieubłaganie czas, to ostatni praktycznie moment, kiedy można jeszcze zebrać relacje i wspomnienia. Jako ciekawostkę warto przypomnieć, że Republikę Ostrowską udało się ,,odkryć'' właśnie po około 40 latach. Była całkowicie zapomniana, a dziś jej każda rocznica jest Świętem Miasta.

W ramach ostrowskiego projektu w Forum Synagoga otwarta zostanie wystawa poświęcona strajkom od czerwca 1980 roku do powstania Zarządu Regionu ,,S''. W N-Klubie natomiast odbędzie się konferencja z udziałem naukowców IPN na temat działań bezpieki kaliskiej w kontekście strajków w Ostrowie poprzedzających Polski Sierpień. Będą też specjalne lekcje w szkołach. Być może w 2016 roku ukaże się publikacja na temat tych wydarzeń.

ZiemiaKaliska.com.pl Dołącz do naszej społeczności na Facebooku!