Wielkopolska: Ewangelicy walczą o majątek zabrany po wojnie przez władze [ZDJĘCIA]

Pozew przeciwko starostwu w Gnieźnie i Skarbowi Państwa dotyczy odszkodowania za kościół przy ul. Bolesława Chrobrego, który użytkuje parafia garnizonowa pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Luteranie zbudowali go w 1842 roku. Przed wojną korzystała z niego kilkutysięczna społeczność protestantów z Gniezna i kilkudziesięciu okolicznych miejscowości. Państwo zabrało im go w 1945 roku i przekazało katolikom.

Ewangelicy chcą także rekompensaty za przyległe do świątyni budynki i teren, który należał wcześniej do nich. Obejmuje on między innymi skwer, na którym stoi pomnik św. Wojciecha poświęcony w 1997 roku przez Jana Pawła II.

Czytaj również: Poznań: Parafia walczy o miliony za terenu nad Maltą

- Sprawa jest na etapie początkowym, nie został jeszcze wyznaczony termin pierwszej rozprawy - mówi sędzia Joanna Ciesielska-Borowiec z Sądu Okręgowego w Poznaniu.

Pozew złożyła parafia ewangelicka w Poznaniu, której podlega filia w Gnieźnie. Nie wiadomo czy nie zamierza ona wystąpić także o rekompensatę za świątynie utracone w Poznania (patrz ramka).

Polecamy:**Wielkopolska: Ewangelicy występują w sprawie utraconego majątku [GALERIA]**

- Nie wypowiadamy się w sprawach dotyczących rewindykacji majątku - oświadczył nam ks. bp Marcin Hintz kierujący pomorsko-wielkopolską diecezją Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP.

Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że luteranie są gotowi przystać na przekazanie im w Gnieźnie gruntów zamiennych o równowartości utraconego majątku.

- Nie mamy jeszcze informacji o złożonym pozwie - powiedział nam w piątek Radosław , rzecznik starosty powiatowego w Gnieźnie.

Mimo likwidacji komisji zajmującej się majątkiem Kościoła katolickiego cały czas działają podobne komisje ds. innych związków wyznaniowych.

Według danych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji do komisji regulacyjnej ds. Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego wpłynęło 1200 wniosków. Większość rozpatrzonych spraw (ponad 500) zakończyło się umorzeniem lub oddaleniem wniosków, w ok. 250 przypadkach doszło do ugody. Komisja przywróciła luteranom 385 ha nieruchomości niezabudowanych i 43,7 ha zabudowanych oraz przyznała rekompensaty w wysokości 140 tys. zł. Na rozpatrzenie czeka jeszcze ponad 200 wniosków. Wiele z nich dotyczy naszego regionu.

- W komisji prowadzimy nadal około 60 spraw z Wielkopolski - powiedział Adam Pastucha, wiceprezes Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i członek komisji ds. mienia ewangelickiego.

Komisja ta nie zajmuje się zwrotem mienia, które przejął Kościół katolicki.

- Przed komisją nie jest to możliwe z mocy ustawy. Rewindykacja nie może dotyczyć majątku osób trzecich - wyjaśnia Adam Pastucha.

Dotąd luteranie nie występowali jeszcze z roszczeniami wobec Kościoła katolickiego, który korzysta z większości zabranych im w Polsce świątyń.

W 1945 roku władze pozbawiły poznańskich ewangelików wszystkich ich kościołów. Zostawiono im tylko kaplicę cmentarną.

Zbudowany w 1894 roku ewangelicki kościół św. Łukasza przy ul. Szamarzewskie-go należy obecnie do katolickiej parafii garnizonowej pw. św. Krzyża. Takie samo pochodzenie ma kościół pw. Wszystkich Świętych przy ul. Grobla, który od XVIII wieku do zakończenia II wojny światowej nosił miano - kościół św. Krzyża i był największą świątynią luterańską w stolicy Wielkopolski.

Z kolei zbudowany w drugiej połowie XIX wieku kościół ap. Pawła przy ul. Fredry służy obecnie parafii pw. Najświętszego Zbawiciela.

Pochodzący z 1907 roku kościół św. Mateusza przy rynku Wildeckim należy do parafii pw. Królowej Maryi. Natomiast parafia pw. św. Anny korzysta z położonego u zbiegu ulic Matejki i Lima-nowskiego poewangelickiego kościoła Chrystusa z 1907 roku. Luteranom odebrano także świątynię św. Krzyża przy Ogrodowej i przekazano w 1947 roku kościołowi metodystycznemu.