Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Dyskalkulia – matematyczna dysleksja. Czym się objawia? Czy dziecko z dyskalkulią poradzi sobie w szkole? Wyjaśniamy

Barbara Wesoła
Barbara Wesoła
Zaburzenia umiejętności szkolnych to m.in. dyskalkulia, czyli problemy z liczeniem.
Zaburzenia umiejętności szkolnych to m.in. dyskalkulia, czyli problemy z liczeniem. 123rf.com
Dyskalkulia najbardziej utrudnia naukę w szkole. Jednak osoby z dyskalkulią zmagają się z jej objawami także w życiu prywatnym. Wyzwaniem jest nie tylko wykonywanie prostych obliczeń, ale także odczytywanie liczb. Brak zrozumienia zaburzenia i stawianie niemożliwych oczekiwań wobec ucznia powodują w dzieciach frustrację. Jak rozpoznać dyskalkulię? Gdzie udać się po pomoc? Czy można ją wyleczyć?

Spis treści

Co to jest dyskalkulia?

Chociaż istnieje znacznie mniej badań na temat częstości występowania dyskalkulii, w porównaniu z innymi zaburzeniami uczenia się, takimi jak dysleksja, jest ona prawnie uznana za specyficzną trudność w uczeniu się, a szkoły są zobowiązane do dostosowania nauczania do potrzeb tych dzieci.

O dyskalkulii mówimy wtedy, gdy dana osoba ma problemy z umiejętnościami arytmetycznymi i liczeniem. Młodsze dzieci mogą nie mieć trudności z rozpoznawaniem kształtów, wyobraźnią przestrzenną, a także ze zrozumieniem systemu liczbowego.

Dlatego nauka matematyki dla dzieci z dyskalkulią jest ogromnym wyzwaniem. Jednak nauczyciele i rodzice mogą pomóc uczniom w nauce. Opanowanie tabliczki mnożenia, podstawowych zasad, którymi rządzi się matematyka, jak np. umiejętności określania czasu, czy wypisywania danych z zadań tekstowych, umożliwia uczniom lepiej radzić sobie z kolejnymi tematami w starszych klasach.

Co sprawia uczniom z dyskalkulią trudności? Proste działania, takie jak dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie czy układanie powtarzalnych sekwencji, analiza danych. Frustracja, która pojawia się u uczniów, może powodować blokady przed próbami radzenia sobie z matematyką. Duży stres na sam widok skomplikowanego działania czy dyskomfort przed kolejną lekcją matematyki.

Objawy dyskalkulii

Na różnym etapie rozwoju objawy mogą się zmieniać i tak, dla dzieci w wieku przedszkolnym i młodszych:

  • trudności z rozpoznawaniem wzorców jak np. układanie przedmiotów w powtarzalnym schemacie lub od najmniejszego do największego,
  • mylenie kształtów,
  • trudności w pokazywaniu np. swojego wieku na palcach,
  • problemy w przyporządkowaniu liczby do ilości przedmiotów (np. 3 piłki = cyfra 3).

W szkole podstawowej:

  • liczenie na palcach nawet drugim etapie edukacji (w klasach 4-8),
  • mylenie symboli matematycznych,
  • problemy z prawidłowym zapisywaniem dat,
  • unikanie aktywności związanych z liczeniem (np. zabaw i gier matematycznych, sędziowania na zajęciach wychowania fizycznego).

W starszych klasach szkoły podstawowej oraz w szkole ponadpodstawowej:

  • trudności z matematyką przestrzenną,
  • brak rozumienia diagramów, wykresów,
  • sztywne trzymanie się jednego sposobu rozwiązania, nawet jeśli inne są prostsze np. obliczanie obwodu prostokąta lub równoramiennego trapezu poprzez dodawanie wszystkich boków zamiast mnożenie boków o tej samej długości,
  • trudności w liczeniu pieniędzy (zamiana walut, obliczenie reszty),
  • trudności w liczeniu od tyłu,
  • świadomość swoich problemów i wycofywanie się społeczne.

Dyskalkulia może mieć różne nasilenie i u każdego ucznia objawiać się inaczej. Niektórzy mogą mieć problemy tylko z zapisywaniem znaków i symboli matematycznych, inni z czytaniem działań matematycznych, liczeniem w pamięci, a jeszcze inni będą zmagać się z głęboką dyskalkulią w każdym obszarze.

Diagnoza dyskalkulii. Jak może pomóc dziecku?

W klasyfikacji chorób ICD-10 dyskalkulią zalicza się do mieszanych zaburzeń umiejętności szkolnych. Opinia z poradni psychologiczno-pedagogicznej ułatwia uczniom realizowanie szkolnych obowiązków. Po diagnozie uczeń ma prawo do
wydłużonego czasu pracy na sprawdzaniach i egzaminach, korzystania na lekcjach z kalkulatora.

W przypadku egzaminów mogą starać się o pisanie w oddzielnej sali oraz zaznaczanie odpowiedzi bezpośrednio przy zadaniach w arkuszu, a nie na karcie odpowiedzi.

Opinia z poradni pedagogiczno-psychologicznej obliguje szkołę do dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się.

Jak wygląda diagnoza dyskalkulii krok po kroku?

W pierwszej kolejności należy umówić się do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Warto poprosić wychowawcę o opinię o dziecku na potrzeby diagnozy.

Proces diagnozowania dyskalkulii jest kilkuetapowy. Dziecko przechodzi ustandaryzowane testy oraz badania psychologiczne i pedagogiczne. Przeprowadzony jest także szczegółowy wywiad rozwojowy z rodzicami, który obejmuje:

  • wczesny rozwój dziecka,
  • stan zdrowia dziecka,
  • przebieg nauki szkolnej,
  • zdolności, zainteresowania dziecka.

Czasami o konsultację proszony jest także logopeda.

Zespół diagnozujący musi mieć pewność, że problemy arytmetyczne dziecka nie wynikają z jego obniżonego rozwoju intelektualnego, innych – być może niezdiagnozowanych zaburzeń, jak np. ADHD lub spektrum autyzmu.

Kiedy dziecko jest małe, a także w młodszych klasach szkoły podstawowej, mówi się o nieharmonijnym rozwój kompetencji matematycznych oraz ryzyku dyskalkulii. Diagnozę ostateczną zazwyczaj można postawić dopiero w wieku około 13-14 lat (klasa 7 i 8 szkoły podstawowej).

Czy dyskalkulię można przezwyciężyć?

Dyskalkulii, podobnie jak dysleksji, nie da się w stu procenach wyleczyć. Jednak dzięki jej rozpoznaniu i diagnozie, można nie tylko ułatwić życie szkolne, ale także podjąć odpowiednie działania łagodzące objawy. Tym samym minimalizować związany z matematyką stres, dyskomfort związany z liczbami i wykluczenie społeczne, które uczniowie z głęboką dyskalkulią często sami praktykują.

Terapia polega przede wszystkim na opanowaniu zasad pamięciowych, które ułatwiają podstawowe obliczenia, uczestnictwie w zajęciach korekcyjno-wyrównawczych i nieustannym ćwiczeniu swoich zdolności arytmetycznych. Nieoceniona jest komunikacja rodzica ze szkołą oraz wsparcie emocjonalne ucznia.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści (5) - oszustwo na kartę NFZ

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Dyskalkulia – matematyczna dysleksja. Czym się objawia? Czy dziecko z dyskalkulią poradzi sobie w szkole? Wyjaśniamy - Strefa Edukacji

Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski