Od lipca szpital w Gnieźnie dołącza do programu KOS-Zawał. Łącznie w Wielkopolsce z programu skorzystało już 3,5 tys. pacjentów

Opieka nad pacjentem w KOS-Zawał zakłada prowadzenie go od momentu zdiagnozowania zawału i hospitalizacji przez rehabilitację kardiologiczną i monitorowanie jego stanu zdrowia, do wizyt w poradni specjalistycznej i zakończenia leczenia. Cały proces powinien trwać około roku.

Wszystkie elementy opieki zapewnia i koordynuje szpital-realizator. Pacjent w ciągu 14 dni od opuszczenia szpitala po zawale powinien udać się na wizytę koordynująco-kontrolną, podczas której będzie miał przeprowadzone badanie EKG i zlecone badania laboratoryjne: morfologię krwi, stężenie potasu, kreatyniny, biała C-reaktywnego (CRP). Otrzyma także niezbędną edukację - dowie się, jak przyjmować leki, prowadzić odpowiedni tryb życia oraz jaką dietę stosować.

Do programu kompleksowej opieki po zawale mięśnia sercowego pierwsze szpitale w Wielkopolsce przystąpiły w październiku 2017 r. Od tamtego czasu do końca pierwszego kwartału tego roku w KOS-Zawał leczonych było 3,5 tys. pacjentów. Obecnie program jest realizowany w 12 szpitalach w naszym województwie, a z początkiem lipca dołączy do nich Szpital Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie.

- Od wielu lat w Polsce potrafimy bardzo skutecznie ratować pacjentów po zawale mięśnia sercowego, mamy wypracowany standard postępowania w tak zwanej złotej godzinie. Jeśli w tym czasie chory z zawałem trafi do pracowni hemodynamiki, jest ogromna szansa, że zawał nie dokona spustoszenia w jego organizmie. Okazało się jednak, że w kilkuletniej perspektywie, śmiertelność pozostawała na tym samym poziomie, a chodziło przecież o to, żeby pacjenta nie tylko uratować po zawale, ale zapewnić mu dłuższe życie

- mówi Agnieszka Pachciarz, dyrektor Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ.

I dodaje: - Program kompleksowej opieki miał to zapewnić i obserwujemy, że tak się dzieje. Chorzy, którzy przeszli leczenie w ramach KOS-Zawał żyją dłużej niż ci, którzy nie zostali do niego zakwalifikowani. Zależy nam, by szpitale włączały do programu jak najwięcej pacjentów oraz żeby chorzy wiedzieli, które placówki realizują KOS-Zawał i mogli zapytać, czy zostali nim objęci.

Jak mówią przedstawiciele wielkopolskiego NFZ, zwiększenie dostępności do programu kompleksowej opieki po zawale serca było jednym z priorytetów zdrowotnych NFZ na 2021 r.

W Wielkopolsce rośnie współczynnik pacjentów w KOS-Zawał wobec ogólnej liczby pacjentów zawałowych. W 2018 r. było to 9 proc., w 2019 r. - 14 proc., w 2020 r. - 22,5 proc., a w 2021 r. ponad 34 proc. pacjentów po zawale zostało włączonych do programu.

Od początku realizacji KOS-Zawał w Wielkopolsce, najwięcej chorych leczonych było w Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej w Ostrowie Wielkopolskim. 899 pacjentów oznacza, że do tej pory w tej placówce prowadzony był co czwarty pacjent w Wielkopolsce (26 proc. wszystkich zakwalifikowanych do programu). O około sto osób mniej zakwalifikowało Centrum Medyczne HCP (23 proc. wszystkich). Na trzecim miejscu znajduje się Pleszewskie Centrum Medyczne w Pleszewie z liczbą 412 pacjentów, co stanowi 12 proc. wszystkich zakwalifikowanych w Wielkopolsce. Te szpitale dołączyły do programu od samego początku jego realizacji - w październiku 2017 r. Na uwagę zasługuje również wynik Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kaliszu, który wszedł do KOS-Zawał dwa lata później i do tej pory leczył w nim około 400 pacjentów.

– Bardzo się cieszę, że wszystkie szpitale przystąpiły w Wielkopolsce do programu KOS-Zawał. Doceniam również, że NFZ przywiązuje dużą wagę do tego, żeby jak najszerzej go wdrożyć. Jestem z południowej Wielkopolski i cieszę się, że zarówno Szpital w Ostrowie, w którym pracuję, jak i Szpitale w Pleszewie i Kaliszu są w czołówce, jeśli chodzi o liczbę pacjentów kwalifikowanych do KOS-Zawał

– mówi Katarzyna Sójka, wielkopolska posłanka i lekarka pracująca w oddziale internistycznym Szpitala w Ostrowie Wielkopolskim oraz gabinecie POZ.

– Z własnych obserwacji, czy to z oddziału internistycznego, czy przede wszystkim gabinetu lekarza rodzinnego widzę, że nadal jest wielu pacjentów po przejściach kardiologicznych, którzy nie trafiają pod odpowiednią opiekę. Po wyjściu ze szpitala nie zgłaszają się do poradni kardiologicznych, czasami zmieniają lekarza i wytyczony sposób leczenia, a nawet potrafią całkowicie zaniechać przyjmowania kluczowych leków. Często brakuje im też pełnej wiedzy i nie mają świadomości, że po zawale konieczna jest diametralna zmiana sposobu życia. Natomiast pacjenci po KOS-Zawał przychodzą do mojego gabinetu spokojniejsi, wyedukowani. Dzięki temu, że wcześniej otrzymali kompleksową opiekę nie są zagubieni.

W 2021 r. procentowo najwięcej pacjentów po zawale zakwalifikowały do KOS-Zawał szpitale w: Ostrowie Wielkopolskim (62 proc.) oraz Kaliszu i Centrum Medycznym HCP (powyżej 50 proc.). W pierwszym kwartale tego roku placówki te zamieniły się miejscami i obecnie prowadzi CM HCP (62 proc. pacjentów w KOS-Zawał) przed WSZ w Kaliszu (57 proc.) i ZZOZ w Ostrowie Wielkopolskim (55 proc.). Ponad połowę chorych po zawale leczy obecnie w programie Wojewódzki Szpital Zespolony w Lesznie oraz Szpital w Puszczykowie.

O ile ZZOZ w Ostrowie Wielkopolskim leczył do tej pory najwięcej pacjentów w KOS-Zawał i jest wśród liderów jeśli chodzi o liczbę kwalifikowanych do niego chorych, to jednak charakteryzuje go niski odsetek pacjentów korzystających z rehabilitacji po zawale. To zaledwie co trzeci chory.

Patrząc przez pryzmat rehabilitacji najlepiej w Wielkopolsce wypadają dwa szpitale. Pleszewskie Centrum Medyczne oraz WSZ w Kaliszu osiągnęły wynik ponad 80 proc. pacjentów, którzy ją przebyli.

– Każdy etap programu KOS-Zawał jest cenny i wymaga rzetelnego podejścia. Od kwalifikacji w oddziale kardiologicznym, przez rehabilitację po roczną opiekę ambulatoryjną. Staramy się namawiać pacjentów do udziału w programie, a następnie dbać, by regularnie uczestniczyli w kolejnych jego etapach

– tłumaczy Anna Wojciechowska-Łyskawa, kierownik pododdziału rehabilitacji kardiologicznej w Pleszewskim Centrum Medycznym.

– Rehabilitacja w naszym oddziale to również konsultacje z psychologiem i dietetykiem. Pacjenci uczą się, jak żyć po zawale, dzięki czemu mogą szybciej wrócić np. do pracy zawodowej. W KOS-Zawał z góry założony jest program postępowania z pacjentem, co daje i będzie dawało pozytywne efekty.

W zakresie rehabilitacji wyróżnia się także Szpital Kliniczny im. H. Święcickiego w Poznaniu, w którym przechodzi ją trzech na czterech pacjentów prowadzonych w KOS-Zawał oraz Szpital w Puszczykowie (57 proc.).

W analizowanym przez WOW NFZ okresie Wojewódzki Szpital Zespolony w Koninie oraz Szpital Specjalistyczny w Pile nie sprawozdały rehabilitacji kardiologicznej u żadnego pacjenta.