U2: rocznica płyty i wizyty... w Poznaniu

16 października 1991 roku stadion przy Bułgarskiej był areną jednego z najbardziej emocjonujących meczów w historii reprezentacji Polski. Zakończoną remisem 3:3 potyczkę z reprezentacją Irlandii oglądał z trybun perkusista Larry Mullen jr, który wraz z tłumem odzianych na zielono kibiców, wybrał się do Poznania wraz z dźwiękowcem Joe’m O’Haerlihy. Niestety do stolicy Wielkopolski Larry już nie wrócił, gdy wraz z kolegami z zespołu zmieniał się w głównego aktora stadionowych wydarzeń. Na koncerty w Polsce U2 wybierali bowiem dotąd (dwukrotnie) stadion w Chorzowie. Poznaniakom pozostała satysfakcja z zainspirowania akcji tworzenia na tych koncertach "żywej flagi", uwiecznionej potem na DVD zespołu.

Moment, w którym Mullen siadał na poznańskich trybunach, był wyjątkowo istotny dla U2. Za pięć dni miał ukazać się singiel "The Fly", który zmienił całkowicie obraz zespołu. Po ogromnym sukcesie albumu "Joshua Tree" zespół nie miał bowiem wyraźnego pomysłu na kontynuowanie swej kariery. W Wielkiej Brytanii trwała rewolucja grup z Manchesteru, które gitarowe brzmienia wzbogaciły o hedonistyczne, taneczne rytmy i nie był to dobry znak dla "zespołu, któremu o coś chodzi".

A jednak U2 wymyślili się na nowo. Najważniejsze słowa znalazły się same, gdy Bono, odmawiając udziału w organizowanym przez Dalajlamę festiwalu, napisał do niego słowa: "Jesteśmy jednością, ale nie tacy sami". Chwilę później to zdanie świat poznał dzięki refrenowi najważniejszego utworu U2 - "One".

Obok tej kunsztownej ballady znalazło się na "Achtung Baby" mnóstwo utworów o zupełnie nowym brzmieniu, zainspirowanym współpracą z magiem instrumentów elektronicznych Brianem Eno. W nakręconym trzy lata temu dokumencie "Będzie głośno" gitarzysta The Edge pokazał, jak powstawał riff do utworu "Until The End Of The World" - dla osiągnięcia znanego z płyty efektu, dźwięki zagrane na strunach musiały przejść przez całą szafę elektronicznych zabawek. U2 rzucili się w ramiona nowych technologii, słusznie upatrując w nich źródła zmian nie tylko w muzyce, ale i w życiu społecznym: motywem przewodnim ich tras koncertowych stały się wszechobecne ekrany, symbolizujące chaotyczny strumień informacji, atakujący współczesnego człowieka. Nie stali się jednak wrogami nowych mediów - wręcz przeciwnie, czego dowodem ujawnione w wydanej właśnie biografii Steve’a Jobsa kulisy zaangażowania Bono we współpracę z firmą Apple, która zaowocowała specjalnym modelem kultowego odtwarzacza multimedialnego iPod.

Te i inne fakty pokazują przełom, jaki w kulturze popularnej dokonał się za sprawą U2 i wykroczył poza środowisko fanów muzyki. W dniach 25-25 listopada, podczas organizowanej w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu konferencji naukowej "U2 - w poszukiwaniu linii horyzontu" stanie się on obiektem zainteresowania kulturoznawców, socjologów, literaturoznawców, muzykologów, filmoznawców, teoretyków sztuki, filozofów oraz antropologów kultury z całej Polski. Kilkanaście przewidzianych w programie referatów to dowód, że nowe pokolenie naukowców zaczyna traktować muzykę popularną jako temat wart badawczej refleksji.

Symptomatyczne, że konferencji nie zakończy bankiet, lecz zlot fanów, który odbędzie się w klubie Face przy ul. Chwiałkowskiego 35/37. Nawet jeśli nie posłuchają oni wykładu "Kontrastywna analiza stylistyczna "Love is Blindness" U2 i Cassandry Wilson. Perspektywa muzykologiczna i lingwistyczna", to jednak świadomość samego istnienia takiego ujęcia fenomenu ich idoli w z pewnością nie będzie im niemiła.

XVII Ogólnopolski Zlot Fanów U2
Poznań, klub Face (dawna Jama), ul. Chwialkowskiego 35/37
26 listopada, godzina 21
bilety: 10zł

W programie konkursy z cennymi nagrodami, projekcje DVD i impreza taneczna.

Konferencja naukowa
"U2 - w poszukiwaniu linii horyzontu"
Katedra Kulturoznawstwa Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu
ul. Kutrzeby 10

Oficjalny plan konferencji:

Piątek 25 listopada
sala 340
10:00 Początek konferencji
10:15 Powitanie gości
10:30 dr Monika Samsel-Chojnacka (Pomorska Wyższa Szkoła Nauk Stosowanych w Gdyni)
Temat: Some Shows Are Better Than Others - Koncerty grupy U2 z perspektywy teatrologicznej.
10:50 mgr Olga Filipowska (Uniwersytet Śląski)
Temat: One Tree Hill na horyzoncie.
11:10 mgr Agnieszka Łysik (Uniwersytet Gdański)
Temat: Boy, October, War - o przekroczeniu granic.
11:30-12:00 Dyskusja
12:00-12:30 Przerwa kawowa
12:40 dr Tomasz Misiak (Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa)
Temat: Zaklinacz węży. Krótka historia pewnego minialbumu.
13:00 mgr Anna Klatkiewicz (Uniwersytet Medyczny Poznań)
Temat: U2 dla fanów jest - zespołem rockowym, czy…?
13:20 Michał Nawrocki (Poznań)
Temat: Jak chłopiec stał się mężczyzną? - czyli dojrzewanie twórczości U2 na przestrzeni 35 lat działalności grupy.
13:45-14:15 Dyskusja
14:30-15:30 Przerwa obiadowa
15:30-16:00 Możliwość obejrzenia galerii gadżetów związanych z U2.
16:00-17:00 Panel dyskusyjny dziennikarzy i fanów.
Temat: Kulturowy fenomen zespołu U2.
17:00-18:00 Spectacle: Elvis Costello with Bono & The Edge - pokaz programu w oryginale językowym z angielskimi napisami.

Sobota 26 listopada
sala 340
12:15 Powitanie gości
12:20 prof. dr hab. Izolda Kiec (Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa)
Temat: Rockowe / pokoleniowe hagiografie. Koncert - Muharema Bazdulja.
12:40 dr Michał Traczyk (Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa)
Temat: Rysunkowe portrety gwiazd casus U2.
13:00-13:30 Dyskusja
13:30-13:55 Przerwa kawowa
14:00 dr Agnieszka Kaczmarek (Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa)
Temat: Achtung Baby. Rewolucja zapisana na płycie.
14:20 mgr Mateusz Torzecki (Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa)
Temat: Eno - piąty pasażer U2. Historia albumu Original Soundtracks 1.
14:40 mgr Karolina Orzech (Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej Warszawa)
Temat: Bono - wizerunek i marka.
15:00-15:30 Dyskusja
15:30-16:30 Przerwa obiadowa
16:40 dr Monika Konert-Panek oraz mgr Mariusz Gradowski (Uniwersytet Warszawski)
Temat: Kontrastywna analiza stylistyczna Love is Blindness U2 i Cassandry Wilson. Perspektywa muzykologiczna i lingwistyczna.
17:00 Iga Kolasińska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza)
Temat: Obraz XX w. w piosenkach U2.
17:20 mgr Zbyszko Zalewski (Pomysłodawca Żywej Flagi)
Temat: Polish - Irish Connection: Polskie ślady w historii U2, czyli o Wałęsie, Papieżu, fanach i żywej fladze.
17:40-18:00 Dyskusja oraz zamknięcie obrad.