Nobel dla Olgi Tokarczuk. Prof. Czapliński z UAM: "Jestem dumny w imieniu literatury. Olga Tokarczuk tworzy jako medium wrażliwości"

W tym roku Akademia Szwedzka literacką nagrodę Nobla 2018 przyznała dwóm autorom: austriackiemu pisarzowi Peterowi Handke oraz polskiej pisarce Oldze Tokarczuk.

Czytaj: Literacka Nagroda Nobla: Olga Tokarczuk otrzymała Nobla z literatury za 2018 rok. Peter Handke laureatem nagrody za 2019 rok

Olga Tokarczuk to pisarka zmienna i niezmienna

O komentarz w tej sprawie zostali poproszeni profesorowie: Przemysław Czapliński i Piotr Śliwiński z Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM.

- Jestem dumny w imieniu literatury. Wydaje mi się, że to decyzja trafna, że wśród pisarzy środkowoeuropejskich, europejskich nazwisko Olgi Tokarczuk pojawiało się obok aktualnych wielkich, wiec nie ma w tym absolutnie nic z przesady - mówi prof. Czapliński.

Jak prof. Czapliński ocenia twórczość polskiej noblistki?

- Olga Tokarczuk jest pisarką zmienną i niezmienną. Niezmienność Olgi Tokarczuk polega na tym, co też jest źródłem jej fenomenu, że ona tworzy literaturę jako medium wrażliwości. Dostrzegam to w jej twórczości od pierwszej do ostatniej. Zmienne natomiast są kręgi zainteresowań. Jej twórczość dzieli się na trzy etapy - pierwszy to są bardzo piękne opowieści o poszukiwaniu wyjścia z pułapki tożsamości. Potem jest drugi etap na którym Olga Tokarczuk dokłada następne pytania: czy uda się stworzyć inne więzi, rozluźnić tożsamość. I przychodzi etap trzeci na którym aktualnie pisarka jest. Do tych dwóch pisarka dokłada fundamentalny problem prawa - co ma robić ta wspólnota, która inaczej już podchodzi do tożsamości, tworzy więzi, a napotyka na barierę anachronicznego prawa - opowiada prof. Przemysław Czapliński.

W Poznaniu Nobel dla Olgi Tokarczuk wywołuje radość

Olga Tokarczuk z wykształcenia jest psychologiem. Jej literacki debiut nastąpił w 1979 roku, kiedy to w piśmie „Na przełaj" ukazały się jej pierwsze opowiadania, pisane pod pseudonimem Natasza Borodin. Pierwszą powieść, „Podróż ludzi Księgi", wydała w roku 1993. Jest jedną z najbardziej cenionych i nagradzanych polskich pisarek. W tym roku otrzymała także The Man Booker International Prize 2018 za powieść „Bieguni". Jest też dwukrotną laureatką Nagrody Literackiej „Nike” za powieści: „Bieguni" (2008) i „Księgi Jakubowe" (2015). Na podstawie jej książki "Prowadź swój pług przez kości umarłych" powstał film w reżyserii Agnieszki Holland i Kasi Adamik. Jej książki przetłumaczono na ponad 20 języków.

- W Poznaniu i na UAM Nagroda Nobla dla Olgi Tokarczuk wywołać może jedynie radość. Pisarka od lat wyjątkowo często gości i na uniwersytecie, i w mieście. Już w latach 90. spotykała się ze studentami polonistyki, prowadziła z nimi dyskusje, opowiadała o swoich książkach, dzieliła się uwagami o pisaniu. Była wielokrotnie w Zamku, na Czwartkach Literackich, także w innych miejscach - opowiada prof. Piotr Śliwiński.

- Dostała Nobla za umiejętność wychwytywania i prezentowania nastrojów, ważnych nie tylko dla nas, żyjących w Polsce i mówiących po polsku, ale i w świecie, za chęć i talent do komunikowania się z ludźmi, podobnie jak ona sama, wrażliwymi na przemoc, niesprawiedliwość, obojętność, ale i na fascynującą inność. Głosi świat otwarty i ludzką wolność, sama będąc osobą otwartą, uważną, przystępną.