Poznań dba o środowisko. Tu oddasz elektrośmieci

Poznań jest jednym z miast objętych ogólnopolskim projektem „Elektryczne Śmieci”. Ta wspólna inicjatywa firmy MB Recycling i Fundacji Odzyskaj Środowisko, realizowana razem z władzami lokalnymi i organizacją odzysku RLG Polska, ma ułatwić mieszkańcom, gminom oraz firmom pozbywanie się odpadów elektrycznych i elektronicznych w sposób odpowiedzialny i bezpieczny. Jak zauważa Karolina Wrońska z MB Recycling, przeciętny Polak generuje rocznie około 12 kg elektrośmieci. Gdy urządzenie jest stare lub zepsute zawarte w nim toksyczne substancje mogą z łatwością przedostać się na zewnątrz i skazić środowisko naturalne. Z drugiej strony musimy pamiętać o tym, że urządzenia elektryczne i elektroniczne zawierają wiele cennych surowców, które w wyniku recyklingu mogą być ponownie wprowadzone do produkcji.

Oto kilka wskazówek, gdzie i jak Poznaniacy mogą efektywnie i odpowiedzialnie pozbyć się różnego rodzaju elektrośmieci.

1. Niebieskie pojemniki na elektrośmieci w Poznaniu
W ramach projektu „Elektryczne Śmieci” na ulicach Poznania rozmieszczono niemal 80 niebieskich pojemników, do których można bezpiecznie oddawać niewielki sprzęt elektryczny i elektroniczny. Aby znaleźć najbliższy kontener, mieszkańcy mogą skorzystać z internetowej mapy. Pojemniki na elektrośmieci pełnią kluczową rolę w ogólnopolskiej strategii zbiórki i recyklingu elektrycznych odpadów, a ich obecność w przestrzeni miejskiej jest istotnym krokiem w kierunku tworzenia bardziej zielonych, ekologicznych i bezpiecznych miast.

Do niebieskich pojemników można wrzucać wszelki mały sprzęt zasilany prądem lub bateriami, o maksymalnych wymiarach 40x50x20 cm. Mogą to być stare telefony komórkowe, ładowarki, laptopy lub szczoteczki elektryczne. Jeśli urządzenie jest zbyt duże, by zmieścić się we wlocie pojemnika, należy rozważyć oddanie sprzętu do punktu PSZOK lub skorzystać z usług firmy specjalizującej się w odbiorze większych elektrośmieci.

Jak informuje Karolina Wrońska z MB Recycling, niebieskie pojemniki zostały specjalnie zaprojektowane do przechowywania elektrośmieci, tak aby pozostawione w nich urządzenia nie stanowiły żadnego zagrożenia dla otoczenia. Również odbiór wyrzuconego sprzętu jest zorganizowany w sposób całkowicie bezpieczny. Wszystkie zgromadzone w pojemnikach e-odpady są przekazywane do jednego z pięciu zakładów MB Recycling, gdzie są odpowiednio segregowane i recyklingowane.

– Każde urządzenie, które trafia do recyklingu zamiast na wysypisko, stanowi istotny postęp w dążeniu do lepszej przyszłości dla nas i naszej planety. Cieszymy się, że z 1800 pojemników, które udało nam się rozmieścić w całej Polsce, znacząca liczba znajduje się w Poznaniu. To świadczy o tym, jak ważne są kwestie ekologiczne dla władz miasta i samych mieszkańców – dodaje przedstawicielka MB Recycling.

2.Bezpłatne odbiory dużego sprzętu AGD/RTV
To kolejna usługa świadczona przez MB Recycling na terenie Poznania, która ma pomóc mieszkańcom uporać się z problemem elektrośmieci. Specjaliści mogą bezpłatnie odebrać lodówkę, pralkę, telewizor i inne duże urządzenia elektryczne i elektroniczne – bezpośrednio z domu lub firmy, zazwyczaj w ciągu 72 godzin od zgłoszenia. Aby zamówić taki odbiór, trzeba wypełnić formularz lub zadzwonić na infolinię pod numer 572 102 102.

– Przed oddaniem sprzętu należy upewnić się, że jest on opróżniony i odłączony od prądu. Ważne jest także, aby nie demontować samodzielnie żadnych jego elementów. Z uwagi na możliwą obecność różnych toksycznych związków, takie działania mogą skazić środowisko i zagrozić zdrowiu osób przebywających w pobliżu – zaznacza ekspertka.

3.PSZOK, czyli Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych
Elektrośmieci przyjmują też Punkty Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK). Mieszkańcy Poznania mogą oddać tutaj nie tylko zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, ale również odpady budowlane oraz inne śmieci wielkogabarytowe. Przed odwiedzeniem wybranego punktu, warto upewnić się, czy nie obowiązują tam specyficzne ograniczenia. Niektóre miejsca mogą nie przyjmować odpadów o dużych gabarytach lub tych, które zawierają specjalne substancje.

4.Elektromarket przy zakupie nowego sprzętu
Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne można zostawić także w sklepie, przy zakupie nowego sprzętu tego samego typu. O tej opcji warto pamiętać, gdyż nie wszyscy sprzedawcy – zarówno po stronie dużych sieci RTV/AGD, jak i mniejszych sklepów – aktywnie informują klientów o możliwości darmowego oddania elektrośmieci. Aby skorzystać z tej opcji, wystarczy przy zakupie nowego modelu przynieść do sklepu stare urządzenie. Ponadto sklepy wielkopowierzchniowe mają obowiązek przyjmować małe urządzenia (do 25 centymetrów), bez konieczności zrobienia w nich dodatkowych zakupów.

Elektrośmieci stanowią zróżnicowaną grupę odpadów. Jeżeli istnieją wątpliwości, czy konkretne urządzenie należy do kategorii ZSEE (Zużyty Sprzęt Elektryczny i Elektroniczny), pomocny będzie symbol „przekreślony kosz”, który znajduje się na urządzeniu. Ten znak informuje, że mamy do czynienia z elektroodpadem. Zgodnie z Ustawą z dnia 11 września 2015 roku o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, jesteśmy zobowiązani do przekazania takiego urządzenia do odpowiedniego punktu zbiórki, aby zapewnić jego prawidłową utylizację. Pozostawienie zużytego sprzętu w nieodpowiednim miejscu może skutkować nałożeniem kary finansowej do 5000 zł.

Obecnie wyróżniamy sześć kategorii elektrośmieci:

• sprzęt działający na zasadzie wymiany temperatury (pompy ciepła, lodówki, chłodziarki);
• ekrany, monitory i sprzęt zawierający ekrany o powierzchni większej niż 100 mm2 (również laptopy czy cyfrowe ramki do zdjęć);
• lampy (od świetlówek po lampki biurkowe czy kinkiety);
• sprzęty wielkogabarytowe, których wymiary zewnętrzne przekraczają 50 cm (pralki, zmywarki, płyty indukcyjne, panele fotowoltaiczne);
• sprzęty małogabarytowe o wymiarach zewnętrznych mniejszych niż 50 cm (kuchenki mikrofalowe, głośniki, odkurzacze, żelazka);
• małogabarytowy sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny o wymiarach zewnętrznych nieprzekraczających 50 cm (telefony, tablety, drukarki, routery).

Odpowiedzialne postępowanie z e-odpadami jest ważne z punktu widzenia ochrony zdrowia i środowiska naturalnego. Elektrośmieci to urządzenia, które zawierają dużą ilość szkodliwych związków, takich jak rtęć w świetlówkach, freon w klimatyzatorach i lodówkach, brom w obudowach komputerów, kadm w bateriach, ołów w kineskopach monitorów i telewizorów, czy arsen używany w niektórych rodzajach półprzewodników. Te toksyczne substancje, jeśli nie zostaną odpowiednio zutylizowane, mogą przyczynić się do zanieczyszczenia wód, gleby i powietrza, prowadząc do poważnych problemów zdrowotnych. Zwykle w jednym urządzeniu mamy do czynienia z wieloma różnymi niebezpiecznymi związkami, co tylko zwiększa potencjalne zagrożenie.

Musimy też pamiętać o tym, że elektrośmieci są kopalnią cennych dla gospodarki materiałów. Znajdziemy w nich m.in. metale szlachetne oraz surowce krytyczne, które można ponownie wprowadzić do obiegu, ograniczając potrzebę eksploatacji naturalnych zasobów i przyczyniając się do dużych oszczędności ekonomicznych. Na przykład z komputerów można odzyskać szkło, stal, aluminium, miedź oraz tworzywa sztuczne. Aluminium i miedź mogą być wykorzystane ponownie w przemyśle motoryzacyjnym i budownictwie, a tworzywa sztuczne przetworzone na elementy izolacyjne lub inne plastikowe komponenty używane w różnych branżach.

MB Recycling, lider w recyklingu elektrośmieci, co roku przetwarza dziesiątki tysięcy ton zużytych urządzeń, świetlówek i baterii w wartościowe surowce. Firma nieustannie poszerza swoje kompetencje, dostosowując ofertę do rosnących wymagań ekologicznych i legislacyjnych. W planach jest rozwój tak zwanego nanosystemu, czyli zaawansowanego i zintegrowanego modelu zarządzania odpadami, który obejmie nie tylko elektrośmieci, ale i tekstylia.

Zgodnie z unijną dyrektywą 2018/81, począwszy od przyszłego roku, w Polsce zostaną wprowadzone nowe przepisy dotyczące zbiórki i recyklingu zużytych tekstyliów. Nałożą one na gminy obowiązek przyjmowania zbędnej odzieży. To oznacza konieczność rozbudowy istniejącego systemu PSZOK–ów bądź wprowadzenie alternatywnych rozwiązań.

Mając na uwadze te zmiany, już wkrótce w wielu miastach MB Recycling uruchomi sieć nanopojemników na tekstylia. Kolejnym krokiem będą tak zwane nanoodbiory. Dzięki temu mieszkańcy będą mogli łatwiej pozbyć się większych ilości urządzeń elektrycznych i odzieży. – Liczymy, że nasze nowe usługi pojawią się również w Poznaniu – dodaje Wrońska.