Psycholog radzi

Z Maciejem Olsztyńskim, psychologiem i terapeutą z Kliniki Uniwersytetu SWPS, o tym jak nie zepsuć świątecznej atmosfery rodzinnymi kłótniami, rozmawia Magdalena Baranowska-Szczepańska.

O współczesnych związkach rozmawiamy z Magdaleną Sękowską, psychologiem i psychoterapeutą, dyrektor Kliniki Uniwersytetu SWPS.

Eksperci mówią, że w związku z desakralizacją rzeczywistości stół kilka lat temu został wysłany do chwilowej izolatki, teraz jednak powrócił do łask także w nieco innej formie. Po co nam stół i jak rozmawiać przy stole podczas świąt wielkanocnych?

Zabiegi erystyczne pomagają „pokonać” kogoś w dyskusji. Jednak większość ludzi nie chce mieć do czynienia z człowiekiem, z którym nie można się dogadać.

Życie ojca po narodzinach dziecka zmienia się drastycznie, kto nie jest na to gotowy, powinien poczekać z decyzją o ojcostwie – mówi psycholog Adam Stepnowski-Said, który pracuje z ojcami oraz tata 4-letniej Alicji i prawie 2-letniej Helenki.

Możemy sprawdzać, czy na widok Murzyna, homoseksualisty, Cygana, biedaka itp. na twarzy aktywują się te mięśnie, które wyrażają gniew, czy też spokój lub pozytywne emocje.

Z danych wynika, że z roku na rok coraz więcej Polaków ląduje na kozetce u psychoterapeuty.

O tym, jak przygotować trzylatka do pójścia do przedszkola i jak złagodzić stres związany ze zmianą codzienności rodziny z Izabelą Kułakowską, psychologiem z Instytutu Małego Dziecka im. A.Lindgren, rozmawia Magdalena Baranowska-Szczepańska

Zaczyna się ważny czas dla rodzin z dziećmi, które rozpoczynają przedszkole. Okres przedszkolny będzie miał bardzo duże znaczenie i wpływ na całościowy rozwój dziecka i jego dalszą edukację. Pobyt w przedszkolu to okazja dla dzieci do zdobywania wiedzy i umiejętności związanych z światem, innymi ludźmi oraz sobą samym.

Kiedy na świat przychodzi dziecko, to najczęściej jest ono dla rodziców zagadką. Noworodek nie mówi, ale komunikuje się ze swoimi opiekunami głównie poprzez płacz. Inaczej płacze, gdy jest głodny, a inaczej, gdy coś go boli, chce się przytulić lub jest zmęczony. Rodzice w toku codziennego zajmowania się swoim dzieckiem, stopniowo uczą się rozpoznawać różne sygnały płynące od niego i coraz bardziej adekwatnie na nie reagować. Dzięki temu, dzieci uczą stopniowo komunikować swoje potrzeby oraz krok po kroku rozwijają swoje kompetencje związane z emocjami. Dzięki uważności rodzica na dziecięce komunikaty i odpowiednim reagowaniu, dzieci już w wieku ok. dwa i pół roku będą potrafiły nazywać swoje emocje, ale też odnosić się do przeżyć innych osób, np. widząc, że mama jest smutna, przynieść jej zabawkę na pocieszenie. Ale każdy rodzic z pewnością nie raz doświadczył takiej sytuacji, kiedy nie rozumie swojego dziecka – jego zachowania i emocji, i w związku z tym, nie wie jak zareagować.

W związku ze zmianą ustawy o urlopach macierzyńskich i tacierzyńskich w mediach przetoczyła się ostatnio dyskusje o tym, jak to jest dziś być ojcem. Czasy się zmieniły, zmieniła się znacznie rola kobiety i matki, a co za tym idzie – rola mężczyzny i ojca oraz oczekiwania wobec niego. Z jednej strony, gdy spojrzymy na ulice, to zobaczymy coraz większą liczbę mężczyzn spacerujących ze swoimi dziećmi.

Czy wyjeżdżać na wakacje z najmłodszymi, a jeżeli tak to gdzie? Jak przygotować siebie i dziecko do wakacyjnego wyjazdu? Co zrobić aby czas na wyjeździe był udany i dla dzieci i dla dorosłych?

Zabawa jest podstawową i naturalną aktywnością małych dzieci, która wpływa na ich całościowy rozwój. Dzieci bawią się „całe sobą” – angażują emocje i mobilizują swoją całą energię fizyczną i umysłową. Zabawa stwarza dzieciom wiele możliwości do uczenia się, poznawania świata oraz zdobywania wiedzy i jej porządkowania.

Dzieci od urodzenia uczestniczą w świecie społecznym i rozwijają się w bliskim kontakcie z innymi osobami – zarówno dorosłymi, jak i dziećmi. Najchętniej uczą się wszystkiego, co ma związek z innymi ludźmi, a gdy czują się bezpiecznie, są traktowane poważnie i z szacunkiem, zajmują się aktywnym poznawaniem świata.

Dzieci uczą się zawsze i wszędzie, a najlepiej w codziennych, naturalnych dla nich sytuacjach, takich jak posiłki, ubieranie, mycie, spacery, odpoczynek, sprzątanie, rozmowy z najbliższymi itp.

Dzieci od urodzenia mają kontakt z językiem. Rozwój mowy jest ogromnym skokiem w życiu dziecka – otwiera przed dzieckiem nowy świat – świat pytań, odpowiedzi, wyrażania opinii, nawiązywania kontaktów oraz rozmów.

Badania wskazują, że dzieci uczą się aktywnie od urodzenia .Od początku są ciekawe świata i otwarte na nowe doświadczenia. Przyswajanie wiedzy oparte jest na działaniu, a nie na biernym gromadzeniu informacji. Dzieci od urodzenia są małymi badaczami poznającymi świat na zasadzie prób i błędów: eksperymentują, wyciągają wnioski, rozważają dowody i szukają prawdy. Dzieci są organizatorami własnego procesu uczenia, wybierają i kształtują swoje doświadczenia, tworząc w ten sposób swój własny, wewnętrzny obraz świata. Dzieci muszą widzieć sens tego, czego się uczą. Dlatego ważne, by działania, które podejmują, były związane z ich bezpośrednimi doświadczeniami oraz były dla nich ważne i przydatne.

W powietrzu czuć już zbliżające się lato. W tym czasie szczególnie widoczne stają się małe dzieci i ich rodzice. Okoliczne place zabaw, parki i skwery zaczynają tętnić życiem. Ten obraz zawsze skłania mnie do refleksji nad tym, jak to jest dziś być mamą. Temat jest aktualny i bardzo na czasie. Wszyscy chyba już wiemy, jaka jest nasza sytuacja demograficzna, że mamy kryzys, kobiety a szczególnie matki nie mają łatwo na rynku pracy, miejsc w żłobkach nie ma lub są bardzo drogie, z przedszkolami jest lepiej ale też nie tak jak chcielibyśmy, żeby było i tak dalej, i tak dalej… Słowem, nasze czasy nie sprzyjają posiadaniu dzieci. Ale kontekst gospodarczo - demograficzny to nie wszystko z czym dziś zmagają się rodzice małych dzieci, a szczególnie współczesne mamy - pisze Katarzyna Grzegorzewska z Instytutu Małego Dziecka im. Astrid Lindgren.

Wczesne dzieciństwo to okres, w którym dzieci intensywnie rozwijają się ruchowo. Dziecko z leżącego niemowlaka staje się biegającym trzylatkiem. Ruch sprawia dziecku ogromną przyjemność, pozwala wyładować nadmiar emocji i stłumioną energię.

Katarzyna Poniatowska, psycholog, o tym ile w dorosłych jest z dzieci i czy to dobrze.

Z pewnością wszyscy rodzice zastanawiają się jak można uczcić Dzień Dziecka. Wybór jest nieograniczony - gdzie nie spojrzymy tam różne propozycje dla całych rodzin. Począwszy od promocyjnych cen na wymarzone zabawki, przez propozycje warsztatów, zajęć rozwijających, festynów, a na okazjonalnych wyjazdach skończywszy. W każdym, nawet najmniejszym centrum handlowym kusi propozycja animacji i niezwykłych atrakcji dla najmłodszych… Zanim jednak podejmiemy decyzję o tym jak spędzić ten dzień, chciałabym zachęcić wszystkich rodziców, a szczególnie tych mających najmniejsze dzieci, do chwili refleksji nad tym jak widzą swoje dziecko i jego potrzeby.

Małe dzieci poznają i badają świat poprzez zmysły - wkładają przedmioty do buzi, wszystko dotykają i smakują, uważnie słuchają i obserwują, z pasją przemieszczają się do interesujących je obiektów.